هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان، در واکنش به تصمیم تازهی دانلد ترمپ، رییسجمهوری ایالات متحده برای ممنوعیت سفر شهروندان افغانستان به آن کشور، واشنگتن را به «ریاکاری سیاسی» و «نقض گستردهی حقوق بشر» متهم کرد. او در بخشی از سخنرانی عیدی خود، این محدودیت را نمونهای از «دروغپردازی در لباس حقوق بشر» خواند.
او گفت: «امریکا محدودیت وضع کرده که مردم افغانستان را نمیمانَد داخل کشورش شوند، به این بهانه که حکومت در افغانستان بر مردم کنترول ندارد… و میگوید که مردم افغانستان ضد بشریتاند؟ ظالم! تو دوستی با بشریت داری؟»
این اظهارات پس از آن مطرح شد که دولت ترمپ در ۱۵ جوزا با امضای یک فرمان اجرایی، ورود اتباع ۱۲ کشور، از جمله افغانستان، را بهدلایل امنیتی و فقدان «کنترول موثر حکومتی بر جمعیت» ممنوع اعلام کرد. ترمپ در فرمانش، طالبان را «سازمان هراسافگن خارجی» خواند.
رهبر طالبان در ادامهی اظهارات خود، با اشاره به ادامهی حملات اسرائیل به غزه، دولت امریکا را به همدستی در «جنایت علیه مسلمانان» متهم کرد. او گفت: «تو که امروز زن و کودک را در آتش میسوزانی، آیا واقعاً دوستی با بشریت داری؟… من که به زن حجاب دادهام، عزت دادهام، از فساد نجاتش دادهام، تو بر سر زنان سلاح گرفتهای، بم میاندازی، مادر و کودک را در آغوش هم میکُشی. این انسانیت شماست؟»
اظهارات آخندزاده در حالی صورت میگیرد که حاکمیت طالبان از زمان بازگشت دوباره به قدرت، بهدلیل محدودیتهای گسترده بر زنان، توقف آموزش دختران، حذف کامل حضور سیاسی مخالفان، تعطیلی رسانههای مستقل و بازداشت، شکنجه و کشتار ارتش و اعضای دولت پیشین، با انتقادات پیدرپی نهادهای بینالمللی و کشورهای غربی مواجه بودهاست. منتقدان میگویند که حاکمیت طالبان، با وجود ادعاهای اخلاقی، به اصول اساسی حقوق بشر پایبند نیست.
با این حال، آخندزاده از سیاستهای خود در حوزهی زنان دفاع کرد و گفت: «امروز میگویند چرا امر به معروف میشود؟ چرا زن بدون محرم سفر نمیکند؟ چرا حجاب است؟… در حالی که ما به زن عزت دادهایم و پردهداری را جایگزین فحاشی کردهایم.»
در تحلیل ناظران، این نوع روایت دینی و فرهنگی که در سخنان رهبر طالبان برجسته است، تلاشی برای پاسخدادن به انتقادات غربی از منظر هویتی و اسلامی است؛ اما در عمل، بر شکاف طالبان با جامعهی جهانی و افزایش انزوای سیاسیاش افزودهاست.
او در ادامه، ممنوعیت پسین را در چارچوب «تهاجم گستردهتری به اسلام و امت مسلمان» توصیف کرد و گفت: «در گذشته افغانستان هدف بود، امروز نوبت فلسطین است. امریکا و اسرائیل دو روی یک سکهاند. مسلمانان اگر متفرق باشند، یکییکی خورده میشوند.»
او افزود: ظلم بالای مسلمانان است و کسی بالای شان رحم نمیکند. آیا یک مُلک کافر را میبینید که چنین شرایطی در آن باشد که مردمش را بکُشند. اما اینجا که طالبان حقوق مردم را تامین میکند. همه خلافش اند.»
این سخنان در حالی مطرح میشود که طالبان تاکنون از سوی هیچ کشور جهان به رسمیت شناخته نشدهاست، و گزارشهای متعدد از سازمان ملل، دیدهبان حقوق بشر و عفو بینالملل از نقض نظاممند حقوق سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شهروندان افغانستان در حاکمیت این گروه حکایت دارند.