امروز آخرین روز سال میلادی ۲۰۲۳ است و در این سال هوش مصنوعی/Artificial Intelligence پیشرفت چشمگیر داشته و باعث انقلاب بزرگی در قسمت فنآوری و دانش شدهاست و میتوان این سال را سالِ هوش مصنوعی نامید.
امروز دهم جدی/دی مصادف است به آخرین روز سال میلادی ۲۰۲۳ (۳۱/۱۲/۲۰۲۳) که در این سال هوش مصنوعی/Artificial Intelligence بهطور گسترده پیشرفت چشمگیری داشته و باعث انقلاب بزرگی در قسمت فنآوری و دانش شدهاست و میتوان این سال میلادی را «سال هوش مصنوعی» نامید.
در سال ۲۰۲۳ هوش مصنوعی وارد جریان اصلی خویش شد و در سالهای اخیر این رشته بهسرعت درحال پیشرفت بوده و بهطور پیوسته توانایی رایانهها را برای شناسایی الگوها در مجموعهی دادههای بزرگ و حتا پیشبینی آنها بهبود بخشیدهاست. این گامهای بزرگ ناشی از انفجار دادههای آنلاین/روی خط در کنار سختافزار و الگوریتمهای کامپیوتری قویتر و با اختراع مدل زبان بزرگ یا LLM – نرمافزاری که میتواند متن پیچیده قابل قبولی بنویسد و تصاویر و کُدهای رایانهای را تقلید کند، بهاوج خود رسیدهاست. توانایی LLM بهخودی خود کاملاً جدید نیست؛ ولی زیربنای ChatGPT/چَتجیپیتی، چَت رُبات هوش مصنوعی است که بیشتر از یکسال پیش جهان را غرق کرد. از زمانیکه شرکت Open AI این چَتبات (ChatGPT) را راهاندازی کرد که اکنون توسط بیش از ۱۰۰ میلیون نفر در هفته استفاده میشود، LLM صنعت فنآوری را تغییر دادهاست. بزرگترین شرکتها با نسخههایی از جمله مدلهای GPT OpenAI، جمینی Google – که ربات چت آنرا قدرتمند میکند و میتواند در دستگاههای گوشی همراه استفاده شود – Meta’s LLaMA و Cohere’s Command رقابت میکنند. این نرمافزار زیربنای رُباتهای چت، ابزارهای تولید تصویر مانند Midjourney و Dall-E و محصولاتی است که کد، صدا و ویدئو را تولید، تجزیه و تحلیل میکنند.
قابل توجه است که مصرفکنندگان و مشاغل با چه سرعتی این مدلها را در سال گذشته اتخاذ کردهاند. دانشجویان، پزشکان، وکلا و دانشمندان از آنها برای سرعتبخشیدن بهکارهای نوشتن، تجزیه و تحلیل استفاده کردهاند.
با آن هم بسیاری دولتها و دانشمندان درمورد پیشرفت این صنعت (هوش مصنوعی) نگراناند و به این باورند که در سالهای آینده هوش مصنوعی بشر را کنترول میکند و بسیاری بر این باورند که این فنآوری جدید میتواند تقریباً هر صنعتی را متحول کند. همانطور که LLM در زندگی ما بافته میشود، کار چند سال آینده این خواهد بود که مزایای تبلیغشدهی آنرا در برابر تهدید اجتماعی عظیمی را ایجاد میکند – یعنی نابودی بالقوه صدها میلیون شغل سنجیده را تقویت کنیم.
ولی با آن هم کشورهای جهان دسترویدست نگذاشتهاند و در سال پیشرفت هوش مصنوعی اتحادیهی اروپا و امریکا قانون و لایحههای را بهتصویب رساندند که غولهای فنآوری باید از هوش مصنوعی بهشیوهای انسانمحور، قابل اعتماد و مسئولانه استفادهکنند. توافقنامهی کشورهای بریتانیا، امریکا و ۱۸ کشور دگر برای ایمن نگهداشتن هوش مصنوعی، اجلاس ایمنی هوش مصنوعی بهمیزبانی نخستوزیر بریتانیا و موافقت اتحادیهی اروپا برای وضع قانونِ برای هوش مصنوعی از جمله قانونهایی استند که در برابر هوش مصنوعی گرفتهشدهاست.
حال باید منتظر بود و دید که سال ۲۰۲۴ و سالهای دگر میلادی، هوش مصنوعی بهکجا خواهد رسید؟ و چی تاثیرهای بر زندگی بشر خواهد داشت؟ آیا بشر و ادعاهایکه شرکتهای فنآوری میکنند، قادر خواهد بود که این صنعت (هوش مصنوعی) را بهنفع انسان استفاده و کنترول کنند یا خیر؟