گزارش جدید بازرس ویژهی کمکهای ایالات متحده برای افغانستان (سیگَر) به بررسی وضعیت کمکهای مالی این کشور پس از تسلط طالبان پرداخته و تاکید دارد که طالبان هیچ حق قانونی برای دسترسی به میلیاردها دالر منابع مالی که برای افغانستان در نظر گرفته شده، ندارد.
این گزارش اشاره میکند که «طالبان به عنوان حکومت افغانستان» از سوی امریکا به رسمیت شناخته نمیشود و تحت تحریمهای جهانی قرار دارد.
در این گزارش، همچنین آمده است که دولت امریکا تحت رهبری ترمپ و کنگره ممکن است نیاز به بازنگری در خصوص بازگرداندن تقریباً ۴ میلیارد دالر از منابع مالی مسدود شده افغانستان به امریکا داشته باشند.
این منابع مالی ابتدا در سال ۲۰۲۲ از بانک مرکزی افغانستان خارج و به صندوق «مردم افغانستان» در سوئیس منتقل شد که اکنون ارزش آن به حدود ۴ میلیارد دالر رسیده است. این صندوق قرار است به منظور حمایت از اقتصاد افغانستان و کمک به مردم این کشور ایجاد شود، اما تاکنون هیچ پرداختی به طور مستقیم به مردم صورت نگرفته است.
گزارش سیگَر تأکید میکند که طالبان، با وجود آنکه تحت تحریمهای امریکا و سازمان ملل قرار دارند و به عنوان گروه تروریستی شناخته میشوند، همچنان خواستار دسترسی به این منابع مالی هستند.
نهاد ناظر به این نکته اشاره دارد که کمکهای انساندوستانهی امریکا به افغانستان، اگرچه از قحطی و بحران انسانی جلوگیری کرده، اما نتوانسته است طالبان را از اقدامات نقض حقوق بشر، گروگانگیری امریکاییها، سرکوب حقوق زنان و دختران، سانسور رسانهها و تبدیل افغانستان به پناهگاهی برای گروههای تروریستی منصرف کند.
از زمان خروج نیروهای امریکا در سال ۲۰۲۱، امریکا بیش از ۳.۷۱ میلیارد دالر در افغانستان هزینه کرده است که بیشتر آن به سازمانهای وابسته به سازمان ملل اختصاص یافته است. همچنین ۱.۲ میلیارد دالر دیگر برای کمکهای آتی در نظر گرفته شده است.
سیگر در پایان، گزارش تأکید میکند که یکی از مشکلات اساسی در توزیع کمکها، فقدان شفافیت در فرآیند انتقال منابع مالی است. به گفته کریس بورگسون، معاون ناظر ویژهی سیگَر، «هر چه پول از منبع اصلی دورتر میشود، شفافیت کمتری در مورد آن وجود دارد.»
این گزارش نشاندهنده چالشهای پیچیده و مستمر در روند کمکهای بینالمللی به افغانستان و نیاز به نظارت دقیقتر بر نحوه استفاده از این منابع است.