روزنامهی پاکستانی اکسپرس تریبون با پرداختن بهرابطهی پُر فراز و نشیب چند ماه اخیر میان رژیم طالبان و پاکستان، میگوید که دولت جدید این کشور با چالشهای سختی در مورد همسایهی غربی خود روبهرو خواهد بود.
در این گزارش مهمترین گره رابطهی طالبان با دولت پاکستان، معضل «تیتیپی» یا تحریک طالبان پاکستانی خوانده میشود. مسئلهای که دولت پاکستان از همان آغاز کار دولت طالبان انتظار داشتهاست که با کمک طالبان یکبار برای همیشه از میان رفته و حل شود.
اما با افزایش فشار دولت پاکستان بر روی طالبان برای تضعیف و مهار «تیتیپی» اوضاع در پاکستان صرفاً بدتر شدهاست؛ این فشارها بهناامنیهای داخلی بیشتر در پاکستان و افزایش حملات «تیتیپی» در خاک این کشور منتهی شدهاست.
طالبان اما ضمن اینکه گفتهاند و قول دادهاند که «از خاک افغانستان برعلیه هیچ کشوری استفاده نخواهد شد»، تامین امنیت در خاک پاکستان را وظیفهی خود نمیدانند و ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان، باری بهصراحت گفت که پاکستان نباید ناتوانی امنیتی خود را تقصیر طالبان بداند.
در گزارش اکسپرس تریبون آمدهاست که طالبان درتلاشِ کاهش «وابستگی» خود از پاکستان و یافتن «بدیل» برای پاکستان درمقام حامی و پشتیبان اصلی خود هستند. اگرچه طالبان هماره هرگونه «وابستگی» بهپاکستان یا هرکشوری دگری را رد کردهاند؛ اما این خبر تازه و پوشیدهای نیست که پاکستان نقشی و محوری و اساسی در قدرتیابی طالبان در افغانستان داشتهاست.
بهاساس این گزارش، نمایندگان و فرستادگان طالبان در پایتختهای کلیدی جهان، طی نشستهایی مشورتی به این نتیجه رسیدهاند که دولت جدید باید «گزینهی دیپلماتیک» را با طالبان بهکار برد. گزینهای که بهگونهی «نرمش» و تلاش برای حل اختلافات با طالبان از راه گفتوگو را نشان میدهد. طالبان همکار و همپیمان کلیدی پاکستان در بیستسال گذشته بودهاند و طبیعیست که رژیم پاکستان نخواهد که این همپیمان وفادار، متعهد و تاثیرپذیر را از دست بدهد.
در این گزارش از «اخراج دستهجمعی» افغانستانیهای بدون مدرک از خاک پاکستان و مسدود شدن چندبارهی گذرگاههای مرزی تجاری بهعنوان «اهرام فشار» دولت پاکستان برای مجبور کردن طالبان درجهت اقدام علیه «تیتیپی» یاد شدهاست.
سوای این گزارش اما منتقدان طالبان و شیوهی برخورد دولت پاکستان در قبال افغانستان میگویند که این «نمایشها» چیزی بیشتر از یک بازی تبلیغاتی برای «مستقل» نشان دادن طالبان نبوده و نیست؛ آنان میگویند که اسلامآباد از «حرفشنوی» همسایهی «وابسته» و غیر رسمی خود کاملاً مطمئن است و منافع راهبری و اساسی پاکستان در افغانستانِ تحتادارهی طالبان بهتر از همیشه برآورده میشود.
