سازمان عفو بینالملل بار دیگر تاکید کرد که طالبان بهطور پیوسته به سرکوب آزادی بیان در افغانستان ادامه داده و خبرنگارانی را که در گزارشهایشان از سیاستها و قوانین «سختگیرانهی» این گروه انتقاد میکنند، بازداشت و شکنجه میکند.
در گزارش هیات معاونت سازمان ملل در افغانستان (یوناما) آمده که از اگست 2021 تا سپتامبر 2024، طالبان 336 خبرنگار و کارمند رسانهای را مورد بازداشت، شکنجه و بدرفتاری قرار داده است. از همینرو، سازمان گزارشگران بیمرز، افغانستان را در دستهی «بدترین» کشورها از نظر آزادی رسانهها قرار داد.
در اعلامیهی عفو بینالملل که امروز (چهارشبنه) منتشر شد، آمده که طالبان از زمان بازگشت به قدرت، رسانههای زیادی را بهدلیل انتقاد از سیاستهایش ممنوع یا تعلیق کرده است. این گروه همچنین، محدودیتهایی بر خبرنگاران و تحلیلگرانیکه با رسانههای خارج از کشور کار میکردند، اعمال کرده است.
طالبان تا کنون در دستکم 18 ولایت کشور، نشر تصاویر زندهجان را ممنوع کرده است.
افغانستان در گزارش تازهی «شاخص جهانی آزادی رسانهها» که از سوی سازمان گزارشگران بیمرز منتشر شد، با امتیاز ۱۷.۸۸، ششمین کشور بستهی جهان از این رهگذر شناخته شده است. این در حالیست که این کشور در سال گذشته (۲۰۲۴)، ۱۹.۰۹ امتیاز کسب کرده بود.
این شاخص از ۰ تا ۱۰۰ امتیازدهی میکند، که صد نشاندهندهی بهترین وضعیت و صفر بدترین است. امتیاز بالای ۸۰ شرایط «رضایتبخش» را نشان میدهد، در حالی که افغانستان با ۱۷.۸۸ در دستهی «بسیار جدی و بسته» و «بدتر از سال گذشته» قرار گرفتهاست.
این گزارش تاکید دارد که «سانسور شدید» بر فضای رسانهای افغانستان حاکم است و تنها شمار اندکی از رسانههای افغانستان در تبعید، اخبار کشور را بهگونهی مستقل پوشش میدهند و شهروندان کشور نیز برای دستیابی به گزارشهای مستقل، به این رسانهها روی آوردهاند.
گزارشگران بیمرز میگوید که با روی کار آمدن طالبان، «زنگ مرگ» آزادی مطبوعات و امنیت خبرنگاران، بهویژه خبرنگاران زن، به صدا درآمدهاست. بر بنیاد این گزارش، ریاست عمومی استخبارات طالبان همچنان به «بازداشت خودسرانهی» خبرنگاران ادامه میدهد و محتوای رسانهها بهطور مداوم از سوی این گروه نظارت میشود.
در بخشی از این گزارش آمده که پس از به قدرت رسیدن طالبان، بیش از دو سوم خبرنگاران افغانستان که تعداد آن در سال ۲۰۲۱، ۱۲ هزار تن بود، حرفهی خود را ترک کردند. در میان آنها، ۸۰ درصد زنان خبرنگار نیز ناچار به ترک شغلشان شدهاند.