بازرس ویژهی ایالات متحده برای بازسازی افغانستان یا سیگر در گزارش اخیر خود میگوید که کشت تریاک یک چالش جدی فراروی حاکمیت طالبان است.
بهگفتهی این بازرس تحمیل ممنوعیت کشت خشخاش باعث بروز نارضایتی داخلی و اجازه دادن به آن منجر به تضعیف جایگاه جهانی حاکمیت طالبان میشود.
اطلاعات گزارش اخیر بازرس ویژهی ایالات متحده برای بازسازی افغانستان همچنین نشان میدهد که کشت و فروش تریاک در برخی مناطق ادامه دارد.
گزارش سیگر همچنین از ادامهی چالشهای طالبان در تلاش برای اجرای کامل ممنوعیت حکایت دارند، به ویژه در زمینه اثرات اقتصادی، انبارهای موجود از تریاک، و مقاومت کشاورزان.
چالشهای طالبان در اجرای ممنوعیت
طبق گزارش سیگر، طالبان با مشکلات جدی در اجرای کامل ممنوعیت کشت مواد مخدر مواجه است. این مشکلات شامل تاثیرات منفی اقتصادی بر کشاورزان، نبود گزینههای معیشتی جایگزین برای کشاورزان خشخاشکار، و نگرانیها از پایداری طولانیمدت این ممنوعیت است. کشاورزان در برخی مناطق به دلیل عدم حمایت و جایگزینی مناسب همچنان به کشت خشخاش ادامه میدهند.
تحولات در بازار مواد مخدر
در این گزارش، دیوید منزفیلد، کارشناس مبارزه با مواد مخدر، اشاره کرده که علیرغم کاهش سطح کشت خشخاش، تجارت تریاک همچنان در افغانستان ادامه دارد. به گفته منزفیلد، انبارهای زیادی از تریاک در کشور باقی مانده که به ادامه فعالیت بازارهای غیرقانونی مواد مخدر دامن میزند. افزون بر این، کاهش قیمت مواد مخدر و نوسانات بازار جهانی، از جمله تغییرات اقتصادی ناشی از روابط تجاری با کشورهای همسایه مانند پاکستان و ایران، موجب شده که بازار مواد مخدر در افغانستان با تغییراتی روبهرو شود.
کاهش تولید متامفتامین و جابهجایی محل تولید
طبق اطلاعات سیگر، تولید متامفتامین در افغانستان پس از اعمال ممنوعیت مواد مخدر توسط طالبان کاهش یافته است. با اینحال، این گزارش تأکید میکند که تولید متامفتامین همچنان ادامه دارد، اما این صنعت اکنون به یک تجارت پرخطر تبدیل شده است. تولیدکنندگان متامفتامین به مناطقی دورافتادهتر در ارتفاعات مرکزی افغانستان منتقل شدهاند. این در حالی است که تولیدات متامفتامین به حدی زیاد است که مقامات امنیتی توانایی ضبط تمام آنها را ندارند.
گزارش سازمان ملل و تغییرات جغرافیایی کشت تریاک
گزارشهای اخیر دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل (UNODC) که در نوامبر ۲۰۲۴ منتشر شد، نشان میدهند که علیرغم افزایش ۱۹ درصدی مناطق تحت کشت تریاک، این میزان همچنان کمتر از سطح پیش از اعمال ممنوعیت طالبان است. این گزارش همچنین به تغییرات جغرافیایی در کشت تریاک اشاره میکند، بهویژه در مناطقی از شمالشرقی افغانستان، مانند استان بدخشان که در حال حاضر بیش از نیمی از کشت تریاک کشور را به خود اختصاص دادهاند.
پیامدهای اجتماعی و سیاسی ممنوعیت مواد مخدر
مؤسسه صلح ایالات متحده در گزارش خود هشدار داده است که ادامه ممنوعیت کشت تریاک از سوی طالبان، بهویژه با جایگزینی آن با کشت گندم کمارزش، میتواند نارضایتیهای اجتماعی و سیاسی را افزایش دهد. این موسسه پیشبینی کرده است که ادامه این ممنوعیت ممکن است منجر به نیازهای بشردوستانه بیشتر و مهاجرتهای غیرقانونی به کشورهای همسایه شود. در عین حال، اگر طالبان از سیاست خود عقبنشینی کند، ممکن است کشت خشخاش دوباره احیا شده و سلطه طالبان تضعیف شود.
کاهش قابل توجه در توقیف مواد مخدر
گزارش سیگر همچنین نشان میدهد که در سهماهه اخیر، توقیف مواد مخدر توسط طالبان بهطور قابل توجهی کاهش یافته است. از اول اکتبر تا سوم دسامبر ۲۰۲۴، طالبان حداقل ۲۸ هزار کیلوگرم افدرا و ۱۳۹۱ کیلوگرم متامفتامین را در ۲۳ عملیات توقیفی مختلف ضبط کردهاند. این در حالی است که در سهماهه قبلتر، ۱۴۸ هزار کیلوگرم افدرا و ۵۰۰۰ کیلوگرم متامفتامین در ۱۴ و ۳۹ عملیات توقیفی ضبط شده بود.