اسناد تازهای که در جریان رسیدگی یک پرونده حقوقی در امریکا منتشر شده، نشان میدهد شرکت متا (مالک فیسبوک و اینستاگرام) شواهد «علیّتی» درباره اثرات منفی شبکههای اجتماعی بر سلامت روان را پنهان کرده و حتی تحقیقاتی داخلی را متوقف ساخته است.
شکایتنامههای بدون سانسور و اسناد داخلی متا نشان میدهند که این شرکت، در جریان پروژهای با نام رمز «پروژه مرکوری»، دریافته بود که قطع موقتی استفاده از فیسبوک به کاهش اضطراب، افسردگی، احساس تنهایی و مقایسهی اجتماعی در کاربران منجر میشود. اما بهجای انتشار این یافتهها یا انجام پژوهشهای تکمیلی، متا تحقیق را متوقف کرد و نتیجهها را درون شرکت بیاعتبار خواند.
پروژهای که متوقف شد
در سال ۲۰۲۰، متا با همکاری شرکت نیلسن مطالعهای انجام داد که در آن اثر «غیرفعالسازی فیسبوک» بر سلامت روان کاربران بررسی شد. یافتهها تأکید داشت که ترک فیسبوک حتی بهمدت یک هفته، وضعیت روانی کاربران را بهبود میبخشد.
اما درون شرکت، نتیجهها زیر سؤال رفت و برخی مدیران آن را نتیجهی «روایتهای رسانهای» دانستند. با این حال، یکی از اعضای تیم تحقیقاتی در پیامی داخلی تأکید کرد که این اثر «علّی» است و نمونهای از مقایسهی اجتماعی آسیبزا در شبکههای اجتماعی را نشان میدهد. یک کارمند دیگر، رفتار متا را با صنعت دخانیات مقایسه کرد که «از زیانهای سیگار آگاه بود، اما حقیقت را پنهان میکرد.»
در حالی که کنگره امریکا خواستار شفافسازی بود، متا مدعی شد که نمیتواند میزان آسیب محصولات خود برای نوجوانان را بسنجد. سخنگوی متا، اندی استون، روز شنبه گفت که پژوهش مذکور بهدلیل «مشکلات روششناختی» متوقف شده و شرکت در جهت بهبود ایمنی محصولات تلاش کرده است.
شکایتنامهای علیه غولهای فناوری
شکایت بزرگتری که از سوی چند ناحیه آموزشی امریکا علیه متا، گوگل، تیکتاک و اسنپچت ثبت شده، ادعا میکند که این شرکتها خطرات محصولاتشان را از کاربران، خانوادهها و مکاتب پنهان کردهاند.
این شکایت همچنین به تلاش این شرکتها برای تشویق کودکان زیر ۱۳ سال به استفاده، پنهانکاری در مورد محتوای جنسی، و فشار برای تأثیرگذاری بر نهادهای والدین مانند PTA اشاره دارد. گفته شده تیکتاک پس از حمایت مالی از انجمن ملی والدین امریکا، مدعی شده بود که میتواند موضع آن را «به نفع خود» تغییر دهد.
ادعاهای سنگین علیه متا
شکایتنامه از اسناد داخلی متا برای طرشکایتنامه از اسناد داخلی متا برای طرح اتهامهای زیر استفاده کرده است:
- طراحی عمدی ابزارهای ایمنی نوجوانان بهگونهای که کمتر استفاده شوند.
- اولویتندادن به ایمنی کودکان در تصمیمگیریهای کلان شرکت، بهگفتهی مارک زاکربرگ.
- جلوگیری از اقدامات حفاظتی برای کاهش تماس شکارچیان جنسی با نوجوانان.
- نادیدهگرفتن درخواستهای درونسازمانی برای تأمین بودجهی ایمنی آنلاین نوجوانان.
- ادامهی بهینهسازی الگوریتمها برای افزایش تعامل، با علم به آسیبزا بودن آن.
- نیاز به شناسایی ۱۷ مورد فعالیت مجرمانه برای حذف حساب مرتبط با قاچاق جنسی.
سخنگوی متا این ادعاها را «تحریفشده» خوانده و گفت ابزارهای فعلی شرکت در راستای حذف فوری حسابهای مجرمانه و افزایش ایمنی نوجوانان طراحی شدهاند.
محتوای اسناد هنوز عمومی نیست
اسنادی که مبنای این شکایت هستند، هنوز علنی نشدهاند و متا خواستار حذف آنها از پرونده شده است. این شرکت میگوید با گستردگی درخواست افشا مخالف است، نه با اصل افشا.
جلسه رسیدگی به این پرونده در تاریخ ۲۶ جنوری ۲۰۲۵ در دادگاه فدرال ناحیه کالیفرنیای شمالی برگزار خواهد شد.





