دانلد ترمپ، رییس‌جمهوری ایالات متحده، پس از یک آرامش نسبی در جنگ تعرفه‌ها، روز جمعه (2 جوزا)، با اعلام تهدیدات جدید برای اعمال تعرفه‌های سنگین بر کالاهای اتحادیه‌ی اروپا و محصولات شرکت اپل، بار دیگر تنش‌های بازرگانی جهانی را تشدید کرد. تهدیدی که یک‌بار دیگر، باعث متلاطم شدن بازار های مالی و نگرانی‌ها از احتمال رکود اقتصادی جهانی شده‌است.
ترمپ اعلام کرد که از اول جون (۱۲ جوزا)، تعرفه‌ای ۵۰ درصدی بر تمامی کالاهای وارداتی از اتحادیه‌ی اروپا اعمال خواهد کرد. این تصمیم به دلیل «نارضایتی کاخ سفید از کندی پیشرفت مذاکرات بازرگانی با اروپا» اعلام شده‌است.
اتحادیه‌ی اروپا در سال گذشته حدود ۵۰۰ میلیارد یورو (۵۶۶ میلیارد دالر) کالا به ایالات متحده صادر کرد که آلمان (۱۶۱ میلیارد یورو)، ایرلند (۷۲ میلیارد یورو) و ایتالیا (۶۵ میلیارد یورو) در صدر فهرست صادرکنندگان قرار داشتند. محصولات کلیدی صادراتی شامل داروها، موترها و قطعات موتر، مواد کیمیایی و هواپیما بودند.
کارشناسان هشدار می‌دهند که تعرفه‌ی ۵۰ درصدی می‌تواند بهای مصرف‌کننده‌ی کالاهایی مانند موترهای آلمانی و روغن زیتون ایتالیایی را به شدت افزایش دهد.
کاتلین بروکس، پژوهش‌گر اظهار داشت: «اتحادیه‌ی اروپا یکی از مناطق مورد علاقه‌ی کمتر ترمپ است و روابط نه‌چندان خوب او با رهبران این اتحادیه، احتمال یک جنگ بازرگانی طولانی‌مدت را افزایش می‌دهد.»
ماروش شفتسویچ، رییس بازرگانی اتحادیه‌ی اروپا، پس از تماس تلفونی با جیمیسون گریر، نماینده‌ی بازرگانی ایالات متحده، و هوارد لوتنیک، وزیر بازرگانی این کشور، تاکید کرد که اتحادیه‌ی اروپا به دنبال توافقی مبتنی بر «احترام متقابل» است.
او تهدیدات تعرفه‌ای را غیرسازنده خواند و خواستار ادامه‌ی مذاکرات شد.
دیک اسخف، نخست‌وزیر هالند، نیز این تهدیدات را بخشی از تاکتیک‌های مذاکراتی ایالات متحده دانست و گفت: «ما قبلاً شاهد نوسانات تعرفه‌ای در مذاکرات با امریکا بوده‌ایم.»
از سویی هم، ترمپ شرکت اپل را هدف قرار داد و تهدید کرد که تعرفه‌ای ۲۵ درصدی بر تمام آیفون‌های وارداتی اعمال خواهد کرد. او در پُستی در شبکه اجتماعی «تروت سوشیال» اعلام کرد که مدت‌ها پیش به تیم کوک، مدیرعامل اپل، گفته بود که آیفون‌های فروخته‌شده در ایالات متحده باید در این کشور تولید شوند، نه در هند یا سایر کشورها.
پس از آیفون، ترمپ در اظهارات بعدی در دفتر بیضی کاخ سفید، اعلام کرد که این تعرفه شامل سایر تولیدکنندگان گوشی‌های هوشمند، از جمله «سامسونگ و هر شرکتی که گوشی‌های هوشمند تولید می‌کند»، نیز خواهد شد. او افزود که انتظار دارد این تعرفه تا پایان جون اجرایی شوند.
ایالات متحده سالانه بیش از ۶۰ میلیون تلفون هوشمند خریداری می‌کند، اما این کشور تولید انبوه گوشی‌های هوشمند ندارد.
تحلیل‌گران معتقدند انتقال تولید به ایالات متحده می‌تواند هزینه‌ی آیفون‌ها را صدها دالر افزایش دهد.
اپل که از اظهارنظر درباره‌ی این تهدید خودداری کرده، در حال برنامه‌ریزی برای انتقال بخش عمده‌ی تولید آیفون‌های فروخته‌شده در امریکا به کارخانه‌های هند تا پایان سال ۲۰۲۶ است تا از تعرفه‌های احتمالی بر چین اجتناب کند.
از سویی دیگر، ترمپ در اظهاراتش در دفتر بیضی کاخ سفید گفت: «اگر آن‌ها کارخانه‌های خود را در امریکا بسازند، هیچ تعرفه‌ای وجود نخواهد داشت.» این اظهارات بخشی از تلاش گسترده‌تر او برای بازگرداندن تولید به خاک ایالات متحده است که پیش‌تر شامل فشار بر موترسازان، شرکت‌های دارویی و تولیدکنندگان تراشه بوده است.
تاثیر بر بازارهای جهانی
اعلام این تهدیدات اثرهای فوری بر بازارهای مالی گذاشت. شاخص‌های اصلی سهام ایالات متحده و اروپا کاهش یافت، ارزش دالر تضعیف شد و قیمت طلا به عنوان پناه‌گاه امن سرمایه‌گذاری افزایش یافت. بازده اوراق وزارت اقتصاد ایالات متحده نیز به دلیل نگرانی‌ها از تاثیر تعرفه‌ها بر رشد اقتصادی کاهش یافت.
ترمپ در میانه‌های حمل، اکثر تعرفه‌های تنبیهی اعلام‌شده علیه کشورهای مختلف را متوقف کرد، پس از آن که سرمایه‌گذاران به فروش گسترده‌ی دارایی‌های امریکایی، از جمله اوراق قرضه دولتی و دالر، روی آوردند. او تعرفه‌ی پایه‌ی 10 درصدی بر اکثر واردات را حفظ کرد و تعرفه‌ی ۱۴۵ درصدی بر کالاهای چینی را به ۳۰ درصد کاهش داد. با این حال، از نظر مبصران، تهدیدات تازه نشان‌دهنده‌ی بازگشت به سیاست‌های تهاجمی بازرگانی اوست.
