در پی تنش‌های پسین میان دو همسایه، هند برای نخستین بار خارج از چارچوب پیمان آب‌های سند، اقدام به افزایش ظرفیت مخازن در دو پروژه‌ی بزرگ برق آبی در منطقه‌ی کشمیر کرده است. این در حالی‌ست که پاکستان هشدار داده، هرگونه تلاش برای قطع یا انحراف جریان آب به منزله‌ی «اقدام جنگی» تلقی خواهد شد.
پیمان آب‌های سند، که در سال ۱۹۶۰ میان هند و پاکستان امضا شد، تا کنون تضمین‌کننده‌ی تامین آب برای حدود ۸۰ درصد از اراضی کشاورزی پاکستان بوده است. هند پس از حمله‌ای پهلگام که منجر به کشته‌شدن ۲۶ گردش‌گر در کشمیر شد، این پیمان را تعلیق کرد. در پی این حادثه پاکستان از سوی هند تلویحاً متهم شناخنه شد اما دولت پاکستان این اتهام را رد کرد. در ادامه‌ی تنش ها، هر دو همسایه درگیری های پراگنده در کشمیر و اقدامات سیاسی در مقابل همدیگر انجام دادند.
رویترز به نقل از منابع آگاه نوشته است که دولت هند از روز پنج‌شنبه هفته‌ی گذشته عملیات «شست‌وشوی مخزن» را برای حذف رسوبات در دو پروژه‌ی برق آبی (۶۹۰ میگاوات) و (۹۰۰ میگاوات) را آغاز کرده است.
این عملیات، که برای نخستین بار از زمان ساخت این پروژه‌ها (در سال‌های ۱۹۸۷ و ۲۰۰۸-۲۰۰۹) اجرا می‌شود، توسط شرکت دولتی (ان‌اچ‌پی‌سی) و با همکاری دولت منطقه‌ای جامو و کشمیر انجام گرفته و بدون «اطلاع» دولت پاکستان صورت گرفته است.
در گزارش آمده است که شست‌وشوی مخزن شامل تخلیه‌ی تقریباً کامل آب برای خروج رسوبات تجمع‌یافته است؛ رسوباتی که باعث کاهش ظرفیت تولید برق می‌شوند. این فرآیند ابتدا موجب رهاسازی شدید آب‌های گل‌آلود به پایین‌دست شده و ممکن است «خطر سیلاب» ناگهانی ایجاد کند، سپس با پر شدن مجدد مخازن، سطح جریان کاهش می‌یابد.
همچنان در گزارش آمده است که «ساکنان محلی» در سواحل رود چناب در کشمیر هند گفته‌اند که از پنج‌شنبه تا شنبه، «جریان شدید آب و انباشت رسوبات را در رودخانه مشاهده کرده‌اند.»
رویترز همچنان به نقل از یک منبع اعلام کرده که این عملیات با هدف «بهبود بازده نیروگاه‌ها و جلوگیری از آسیب به توربین‌ها» صورت گرفته است. این منبع تایید کرده که، دروازه‌های سدها برای تمیزکاری باز شده‌اند و این اقدام، «تلاشی آگاهانه» برای «رهایی» از محدودیت‌های پیمان ایندوس بوده است.
رویترز گزارش داده که اگرچه این اقدامات فعلاً «تهدید مستقیمی» برای تامین آب پاکستان به شمار نمی‌رود، اما در صورت گسترش آن به «بیش از شش پروژه مشابه» در منطقه، می‌تواند در بلندمدت پیامدهای «جدی» برای منابع آبی پاکستان داشته باشد. به‌ویژه اینکه ساخت پروژه‌های «سالال و باگلیهار» در گذشته تنها پس از مذاکرات پیچیده با پاکستان ممکن شده بود، چرا که اسلام‌آباد نگران کاهش سهم خود از آب بوده است.
طبق مفاد پیمان ۱۹۶۰، هند موظف بود داده‌های هیدرولوژیکی و هشدارهای مربوط به سیلاب را با پاکستان به اشتراک بگذارد. با این حال، وزیر آب هند اخیراً اعلام کرده که «حتی یک قطره از آب رودخانه‌ی سند به پاکستان نخواهد رسید.» با این وجود، کارشناسان می‌گویند هند به دلیل ساختار پیمان، که تنها اجازه‌ی ایجاد نیروگاه‌های برق‌آبی بدون سدهای ذخیره‌ساز بزرگ را می‌دهد، فعلاً نمی‌تواند جریان آب را به طور کامل متوقف کند.
در گزارش آمده است که کوشویندر وهرا، رییس پیشین کمیسیون مرکزی آب هند، تاکید کرده که «تعلیق پیمان به هند امکان می‌دهد تا پروژه‌های آبی خود را با اختیار کامل پیش ببرد.»
گفتنی‌ست که دولت نارندرا مودی در سال‌های پسین بارها بر لزوم بازنگری در این پیمان تاکید کرده و پرونده اختلافات بر سر مخازن پروژه‌های «کیشنگانگا و راتله» نیز هم‌اکنون در دادگاه داوری در لاهه در جریان است.
