در گزارش انتشاریافته از سوی وزارت خارجهی ایالات متحده در مورد وضعیت حقوق بشر افغانستان در سال ۲۰۲۳ آمده است که رژیم طالبان در این سال مکرراً حقوق اساسی اقوام غیرپشتون افغانستان را نقض کرده است. سوزاندان زمین هزارهها در ارزگان و اخراج آنها از زمینهایشان، قتلهای فراقانونی افراد در ولایتهایی چون پنجشیر و بغلان و تجاوز جنسی بر زنان دستگیر شدهی شمال افغانستان برخی موارد ذکر شده در گزارش هستند.
مقامات ارشد و بلندپایهی طالبان – از رهبر این گروه تا چهرههای شناختهشدهای چون ملا برادر و عباس استانکزی – به تاکید گفتهاند که برتری در رژیم آنان براساس «تقوا» و «پرهیزگاری» است و هیچگونه تعصب و تبعیض قومیای در میان افراد و مسئولان رژیم این گروه وجود ندارد؛ با این وجود در گزارش نشریافته از سوی وزارت خارجهی امریکا موارد جدیای از برخورد تبعیضآمیز طالبان با دگر گروههای قومی ذکر شده است.
اخراج گروههای قومی از زمینهایشان، سوزاندن و قطع درختهای زمینهای اقلیت قومی هزاره یکی از موارد یادشده در این گزارش است. در موردی دگری از این گزارش آمده است که طالبان به یک قبیلهی کوچی اجازه دادهاند تا زمین یک مکتب را در ولایت بامیان تصرف کرده و درختهای آن زمین را قطع کنند.
در کنار این در این گزارش میخوانیم که طالبان در مقام گونهای «مجازات جمعی» مردم غیرنظامی پنجشیر را بخاطر فعالیتهای جبههی مقاومت ملی کشته یا شکنجه کردهاند.
در این گزارش به نقل از ریچارد بنت، گزارشگر ویژهی پیشین سازمان ملل در امور حقوق بشری افغانستان آمده است که «اکثریت اعضای طالبان پشتونها هستند و علاقهای به مشارکت اقوام غیرپشتون و یا زنان در قدرت ندارند.»
در ادامهی گزارش میخوانیم که اکثریت مطلق طالبان را پشتونها تشکیل میدهند و اعضای غیرپشتون رژیم این گروه نیز گفتهاند که طالبان پشتونها را بر دگر گروههای قومی ترجیح میدهند و این برای آنها نگرانی «پشتونیزه شدن» مناطقشان را پدید آورده است.
این گزارش همچنین افزوده است که مقامات وزارت صحت طالبان در ولایت بلخ و وزارت معارف در کابل در مواردی از پذیرش درخواست کار اوزبیکها و تاجیکان سر باز زده و به آنان گفتهاند که به تاجیکستان و اوزبیکستان رفته و کار کنند.