در حالی که نهادهای بینالمللی ماههاست دربارهی بحران انسانی در غزه هشدار میدهند، اسرائیل در پشت پرده طرحی را طراحی کرده که به ظاهر هدفش کمکرسانی است، اما در واقع هدف اصلیاش کنار زدن سازمان ملل و تحت اداره گرفتن جمعیت ملکی در نوار غزه است. نیویارکتایمز در گزارشی اختصاصی فاش کرده که این برنامه از ابتدا به ابتکار محافل نظامی و امنیتی اسرائیل کلید خورده و حالا قرار است با نامی «بیطرف و مستقل» وارد مرحلهی اجرایی شود.
این طرح، که با عنوان «نظام جدید کمکرسانی» معرفی شده، از مسیر نهادهای رسمی عبور نمیکند و مدیریت آن به دست گروههایی خصوصی سپرده شده که سابقه و منابع مالیشان نامشخص است.
بر اساس یافتههای نیویارکتایمز، ریشهی این برنامه به هفتههای آغازین جنگ بازمیگردد؛ جایی که جمعی از افسران ارتش، مشاوران امنیتی و سرمایهگذاران اسرائیلی در چارچوب گروهی غیررسمی با نام «محفل میکوه یسرائیل» گرد هم آمدند تا بهجای سازمان ملل، خود وارد عمل شوند. آنها بهروشنی گفتند: «اگر میخواهیم حماس را از درون تضعیف کنیم، باید غذای مردم را از دستش بیرون بکشیم.»
در این جلسات که در مکانهایی چون کالج میکوه یسرائیل و خانهی مایکل آیزنبرگ، سرمایهگذار امریکایی در بیتالمقدس برگزار شد، از همان ابتدا صحبت از واگذاری توزیع خوراک به شرکتهای خصوصی امریکایی بود. آنها میخواستند با «بیرون کشیدن فرش از زیر پای حماس»، بهطور غیرمستقیم ذهن و سفرهی مردم غزه را تسخیر کنند.
بهنوشتهی نیویارکتایمز، چهرههایی چون یوتام هاکوهن (مشاور راهبردی ارتش اسرائیل) و لیران تانکمن (سرمایهگذار فناوری) نقش کلیدی در تبدیل این ایده به طرح عملیاتی داشتند. هاکوهن در مقالهای در نشریه ارتش اسرائیل آشکارا نوشت: «برای شکست بلندمدت حماس، باید کنترل توزیع کمکها را از سازمان ملل گرفت و با پیمانکاران غیردولتی، مستقیماً با مردم غزه کار کرد.»
به نوشتهی نیویارکتایمز، شرکت امنیتی «راهکارهای دسترسی ایمن» به مدیریت فیلیپ رایلی، افسر پیشین سازمان سیا، مسئول تامین امنیت مراکز توزیع خوراکیهاست. بخش مالی طرح هم توسط بنیاد بشردوستانهی غزه هدایت میشود که توسط جیک وود، تفنگدار سابق امریکایی، اداره میشود.
رایلی که سابقهی فعالیت در عملیات مخفیانه در نیکاراگوا و افغانستان را دارد، حالا بهعنوان شریک اصلی اسرائیل برای اجرای این برنامه معرفی شدهاست. نیویارکتایمز مینویسد رایلی و تیمش از اوایل ۲۰۲۴ بهطور مستمر با نظامیان و مشاوران اسرائیلی در تماس بودهاند تا مدل تازهای از توزیع خوراک و ادارهی جمعیت را در غزه طراحی کنند.
اما واکنش نهادهای بینالمللی نگرانکننده است. سازمان ملل هشدار داده که این طرح نهتنها کمکها را محدود به مناطق جنوبی غزه میکند، بلکه افراد ملکی را وادار میکند کیلومترها از خطوط نظامی عبور کنند تا به غذا برسند؛ حرکتی که میتواند به کوچ اجباری هزاران تن از شمال غزه دامن بزند.
درحال حاضر، تنها چهار مرکز توزیع خوراک در مناطق تحت ادارهی ارتش اسرائیل در جنوب غزه فعال هستند. هزاران تن مجبورند برای دریافت سهمیه ناچیز خوراکی، از میان گلوله و آوار عبور کنند.
نیویارکتایمز همچنین گزارش داده که برخی نهادهای ثبتشده با نام مشابه بنیاد بشردوستانهی غزه در امریکا و سویس وجود دارند که مشخص نیست ارتباطشان با نهاد اصلی چیست. حتی سخنگوی بنیاد اذعان کرده که یک کشور اروپایی غربی بیش از ۱۰۰ میلیون دالر برای اجرای این برنامه اهدا کرده، اما از افشای نام آن خودداری شده است.
به گفتهی منتقدان، این طرح اگرچه در ظاهر با هدف کمکرسانی طراحی شده، اما در عمل بخشی از یک پروژه بزرگتر برای مهندسی اجتماعی، فشار روانی و ادارهی منابع زندگی فلسطینیهاست. در شرایطی که غزه با قحطی، بیخانمانی و یأس دستوپنجه نرم میکند، ورود نیروهای امنیتی خصوصی با سابقهی همکاری با سیا، میتواند فاجعهای انسانی را پیچیدهتر کند.