هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان، در سخنرانی عید قربان در قندهار، بیش از دو سوم وقت خود (از دقیقه اول تا ۳۱) را به موضوع فقر اختصاص داد؛ اما نه از راهکار اقتصادی سخن گفت، نه از مسئولیت حکومت. در عوض، او فقر را «گپ بد» خواند و بار رفع آن را مستقیماً بر دوش مردم و اغنیا انداخت. او همچنین از مردم خواست که گدایان را معرفی کنند تا برایشان کمک تهیه شود.
او گفت: «در یک نظام اسلامی اینقدر مردم محتاج وجود داشته باشد و نامش باشد نظام اسلامی، گپ بد است… اگر گدایی میبینید، معرفیاش کنید… معاش، جای بودوباش و نفقه برایشان فراهم میشود.»
از نظر او، فقر یک مسئلهی اجتماعی نیست، بلکه یک لکهی ناپسند است که باید با کمک شخصی پاک شود. رهبر طالبان نه از اشتغال گفت، نه از رشد تولید، نه از برنامهی حمایت از اقشار آسیبپذیر. فقط یک ماموریت مشخص برای مردم تعریف کرد: «گدایان را نشان بدهید.»
او در چند نوبت، صراحتاً مسئولیت رفع فقر را به دوش اغنیا انداخت و گفت: «این نظام که ایستاده است، به دعای فقیران ایستاده است… اینکه شما ثروتمندان هستید و ما حاکمان، به دعای این فقیران است.»
این سخنان در شرایطی بیان شد که بر اساس گزارش برنامهی انکشافی سازمان ملل متحد در ماه می امسال، نرخ فقر در افغانستان به بیش از ۴۸ درصد رسیدهاست، و ۶۹ درصد از جمعیت کشور بیکار هستند. این آمارها نشاندهندهی بحران عمیق اقتصادی در کشور است، بحرانی که با کاهش کمکهای بینالمللی، تحریمهای مالی و محدودیتهای گسترده بر اشتغال زنان تشدید شده است.
با این حال، آخندزاده هیچ اشارهای به مسئولیت مالی یا برنامهریزی حاکمیت این گروه برای مقابله با فقر نکرد.
در نهایت، آنچه او از فقر گفت، نه یک سیاست اقتصادی بلکه بیشتر شبیه یک وعظ مذهبی بود: فقر را دعا درمان میکند، و فقرا ستون نظاماند. در کشوری که میلیونها تن در گرسنگی زندگی میکنند، چنین رویکردی بیشتر بازتاب نوعی انکار ساختاری فقر است تا راهحل.