سازمان حقوق بشر ایران، امروز (چهارشنبه)، به همراه ۸۳ نهاد ایرانی و بین‌المللی دیگر، خواستار اقدام فوری برای توقف اعدام مهاجران افغانستان در ایران شدند.
بر بنیاد اعلامیه‌ی این سازمان، از زمان بازگشت طالبان به قدرت، شمار اعدامیان افغانستان در ایران به‌شکل بی‌پیشینه‌ای افزایش یافته است.
سازمان حقوق بشر ایران گزارش داد که در سال 2021، پنج شهروند افغانستان اعدام شدند. این تعداد در سال 2022 به 16 تن رسید و در سال 2023 به 25 تن افزایش یافت. شمار اعدامیان افغانستان در سال 2024 بیش از سه برابر (80 مورد) شد.
در پنج‌ماه نخست سال 2025، 32 تن از مهاجران افغانستان اعدام شده‌اند.
84 نهاد حقوق‌بشری افزایش چشم‌گیر شمار اعدامیان را نگران‌کننده خواند و اظهار داشتند که این مجازات در «سکوت و بدون شفافیت» اجرا می‌شود؛ به‌طوری‌که تنها 6 تن از 80 اعدامی در سال 2024، از طریق منابع رسمی اعلام شده‌اند.
در بیانیه آمده: «جمهوری اسلامی نشان داده است که در اعدام افراد به حاشیه‌رانده شده و فقیر که اعدامشان هزینه‌ی سیاسی ندارد، با مصونیت کامل عمل می‌کند.»
این نهادها گفتند که با توجه به شرایط سیاسی افغانستان، دولت ایران خود را ملزم به ارائه‌ی دسترسی قنسولی به مهاجران افغانستان نمی‌داند. آن‌ها هشدار داده‌اند که اگر اقدام جدی‌ای در این راستا صورت نگیرد، جمهوری اسلامی ممکن است در ماه‌های آینده ده‌ها مهاجر دیگر افغانستان را نیز اعدام کند.
نهادهای یادشده تاکید کردند که روندهای قضایی، به‌ویژه در پرونده‌های مرتبط با مجازات اعدام، حداقل معیارهای دادرسی عادلانه را رعایت نمی‌کنند و اعترافات اغلب تحت شکنجه و اجبار به حاصل می‌شوند.
در بیانیه اذعان شد: «موج ضد مهاجرتی، به‌ویژه احساسات ضد شهروندان افغانستان که توسط دولت برای منحرف کردن توجه عمومی از سوءمدیریت اقتصادی دامن زده می‌شود، هزینه‌ی سیاسی اعدام این افراد را بیش از پیش کاهش می‌دهد.»
امضاکنندگان این بیانیه از تمامی سازمان‌های حقوق‌بشری، فعالان، شخصیت‌های سیاسی و عموم مردم خواستند تا به هر شکل ممکن، مخالفت خود را با اعدام مهاجران افغانستان ابراز کنند. همچنین از جامعه‌ی جهانی خواستند اقدامات مناسبی را برای جلوگیری از ادامه‌ی این روند انجام دهد.
محمود امیری‌مقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران، گفت: «شهروندان افغانستان در ایران از آسیب‌پذیرترین اقشار جامعه‌اند و کم‌هزینه‌ترین قربانیان ماشین اعدام جمهوری اسلامی به شمار می‌روند؛ ماشینی که با هدف ایجاد ترس در جامعه و حفظ رژیم عمل می‌کند.»
