مدارس طالبان؛ کارخانه‌های تولید «مجاهد»

این‌که هرحاکمیت و هر رژیمی در پی بازتولید نیروهای فکری و نظامی‌ای برای تمدید حیات خود است، خبر تازه و آش دهن‌سوزی نیست و قرن‌های بسیاری‌ست که فرزندان ابوالبشر سرگرم همین کارند. هرحاکمیتی سعی می‌کند نظام آموزشی را آن‌چنان سروسامان دهد که نهایتاً کل تاریخ، مسیری منتهی به آنان خوانده شود و آنان قله‌ی آخر تاریخ و آفرینش دانسته شوند. اما این سخن در مورد حاکمیت‌های گونه‌گون و ایدئولوژی‌های متفاوت، وضعی ناهمسان دارد؛ به این معنا که تفاوت ژرفی وجود دارد میان نیت بازتولید نیروی ایدئولوژیک از سوی رژیم‌های معتدل و میانه‌رو تا آن اندیشه‌هایی‌که طالبان برای جوانان این کشور دارند.

به‌گزارش منابع بومی، طالبان در چندین ولایت/استان افغانستان دست به گشایش گسترده‌ی مدارس دینی‌ای که نصاب‌شان نصاب رسمی معارف کشور نیست، یازیده‌اند. و گشایش این مدارس خبر از خواب‌هایی می‌دهد که طالبان برای نسل آینده‌ی این کشور دید‌ه‌اند، خواب‌هایی‌که تعبیر شدن‌شان به‌معنای «مجاهد» شدن توده‌ی عظیمی از جوانانی‌ست که می‌توانند «مهندس» یا «پزشک» یا هرکسی شوند بجز مجاهد، مجاهد که در همان تعریف انتزاعی دینی هم در واقع «جنگ‌جوی» بی‌رحم دینی‌ای است که بخاطر «ایدئولوژی» همه‌کس را می‌کُشد و همه‌کار می‌کند. و اما در تاریخ چهل سال گذشته این کشور، مجاهد چه بوده‌است جز انتحاری؟‌ چه بوده‌است جز دزد؟ چه بوده‌است جز تیکه‌دار تباری؟‌

اما اکنون‌که رژیم آستین بر زده‌است تا جوانان این خاک را تبدیل کند به «مظهر بیم»، ما، یعنی مردم، چه می‌توانیم کرد؟ مردم بایست از هروسیله‌ی «غیرنهادی» برای ترویج و آموزش دانش‌های نوین و کاربردی و ضدِ جنگ، بهره برند. دانش‌هایی‌که قصدش «کافرکُشی» و «نابودی دشمن» نیست. سخن در این‌جا بر سر گونه‌ای از دانش است که آزادانه و خارج از نهادهای سیاسی و احزاب سیاسی و هرچه سازمان دولتی‌ست،‌ پدید می‌آید و می‌باید و زنده می‌ماند.

به‌سخنِ گرامشی، هیچ گفتمانی نمی‌تواند صد درصدی و مطلق شود و این یعنی نیروهای ضدِ هژمونیِ گفتمانِ «جهاد» خود و به‌صورت طبیعی پدید می‌آیند و آن‌چه ما، دوباره یعنی مردم، می‌توانیم انجام دهیم، رساندن صدای این گفتمان و بسط آن است.