انتقال آثار باستانی از ساحهی مس عینکِ لوگر به وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان در کابل، با انتقادهایی همراه بوده است. علی میثم نظری، مسئول روابط خارجی جبههی مقاومت گفت که اطلاعات «موثقی» دارد که نشان میدهند طالبان تخریب «ساحهی باستانی و کهن مس عینک» را آغاز کرده است.
او اقدام طالبان را در جزئی از برنامهی گستردهتر این گروه برای «حذف هویت ملی» مردم افغانستان دانست.
همزمان، زلمی خلیلزاد، فرستادهی پیشین ایالات متحده برای صلح افغانستان گفت که طالبان با این کار خود، راه را برای استخراج مس توسط چینیها هموار میسازد. او گفت که چین برای میراث تاریخی افغانستان ارزشی قایل نیست و طالبان نیز ممکن است با روشهای جایگزین استخراج معادن که به آثار تاریخی آسیبی نمیزنند، آشنایی نداشته باشد.
وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان، روز گذشته، دوشنبه، اعلام کرد که یکهزار 430 اثر باستانی کشفشده در مس عینک، به کابل انتقال داده شده است. پیشینهی این آثار سفالی، سنگی، فلزی، شیشیهای، چوبی و استخوانی به بیش از پنجهزار سال و به دوران ساسانیان و کوشانیان بر میگردد.
مس عینک یک شهر بزرگ بودایی بود.
خلیلزاد که هموراه نسبت به نیات چین در افغانستان بدگمان بوده است، نوشت: «گزینههای بدیل شاید در کوتاهمدت هزینهی بیشتری داشته باشند، اما در درازمدت، افغانستان ظرفیت بزرگی برای گردشگری، مانند ایتالیا، را از دست خواهد داد. یک تراژدی قابل اجتناب.»
علی میثم نظری در صفحهی اکس خود نوشت: «این اقدام، همراه با سایر اقدامات پسین طالبان، حملهای عمدی و حسابشده به تاریخ، زبان مشترک، فرهنگ و میراث افغانستان است؛ اقدامی که بهمنظور جلب رضایت برخی گروهها و کشورها و برای زدودن هویت ملی ما انجام میشود.»
او با اشاره به نابودی پیکرهای بودا در بامیان و ویرانی آثار تاریخی موزیم کابل، افزود: «آنچه اکنون در مس عینک در حال وقوع است، ادامهی همان جنگ ایدئولوژیکی علیه تمدن غنی ماست.»
این عضو ارشد جبههی مقاومت مردم را به ایستادگی در برابر طالبان دعوت کرد و گفت آنها نباید در برابر «چنین وحشت و استبدادی خاموش بمانند.»
او در پایان نوشت: «طالبان در پی بهرهکشی از مردم، گنجینهها و ارزشهای ماست. در حالیکه برخی دولتها ترجیح میدهند چشمان خود را بر این جنایات ببندند، ما به جهان یادآوری میکنیم که تاریخ و هویت افغانستان خط سرخ ماست. میراث ما فروشی نیست. هویت ما نابودشدنی نیست.»