خبرگزاری رویترز، امروز (دوشنبه، 9 سرطان)، گزارش تحقیقی خود در مورد کشتار علوی‌ها در سوریه را منتشر کرده است. بر بنیاد این گزارش یک‌هزار و 500 تن از علوی‌ها در سه روز توسط افرادی کشته شدند که اکنون رهبران‌شان در دولت تازه تاسیس سوریه خدمت می‌کنند.
هشدار: این گزارش حاوی مطالبی می‌باشد که ممکن است برای برخی مناسب نباشد.
در 18 حوت ۱۴۰۳، مهاجمان پس از کشتن مرد 25 ساله، از تلفن قربانی با پدر او تماس گرفتند و با تمسخر از وی خواستند تا آمده و فرزند خود را از کنار دوکان سلمانی انتقال دهد. این فرد سلیمان رشید سعد نام داشت و مهاجمان با شکافتن سینه‌اش، قلب او را بریده و روی قفسه‌ی سینه‌اش گذاشتند. نام او در فهرستی مشتمل بر 60 تن از افرادی بود که به قتل رسیده بودند. در میان آن‌ها، پسر کاکاها/ماماها، همسایه‌ها و دست‌کم شش کودک دیگر از قریه‌ی سلیمان شامل بود.
قتل سلیمان بخشی از کشتاری بود که در روزهای 18 تا 20 حوت، توسط جنگجویان سنی در مناطق علوی‌نشین، در امتداد سواحل مدیترانه انجام شد. این کشتارها در واکنش به شورشی رخ داد که یک روز پیش توسط افسران پیشین وفادار به بشار اسد، رییس‌جمهور پیشین سوریه انجام شده بود. در جریان این سه روز، 200 تن از نیروهای امنیتی نیز کشته شدند.
رویترز 40 محلی را بررسی کرده که در آن این حوادث رخ داده‌اند.
بسیاری از سوری‌ها از علوی‌ها دل‌خوشی ندارند، زیرا که آن‌ها در دوران بیست‌ساله‌ی حکومت اسد، نفوذ چشم‌گیری در ارتش و دولت داشتند. صدهاهزار تن از زمانی‌که در سال 2011 سرکوب اعتراضات توسط بشار اسد به جنگ داخلی تبدیل شد، کشته شده‌اند. حکومت اسد هرگونه مخالفت را سرکوب می‌کرد، اما اهل سنت — که بیشترین نیروهای مخالف مسلح را تشکیل می‌دادند — بیش از دیگران هدف قرار می‌گرفتند.
یافته‌های این تحقیق در شرایطی منتشر می‌شود که دولت امریکا برخی از تحریم‌ها علیه سوریه را لغو کرده است و به‌طور روزافزونی روابطش را با حاکمان تازه‌ی این کشور بهبود می‌بخشد.
بررسی‌های رویترز نشان می‌دهند که دست‌کم دوازده گروه، از جمله نیروهای خارجی، که اکنون تحت فرمان دولت جدید هستند، در کشتار علوی‌ها نقش داشته‌اند. نزدیک به نیمی از این گروه‌ها سال‌ها به‌دلیل نقض حقوق بشر از جمله کشتن، آدم‌ربایی و تجاوز، تحت تحریم‌های بین‌المللی قرار داشتند.
احمد شرع، حاکم کنونی سوریه، در مصاحبه‌ای با رویترز گفت که این کشتارها تهدیدی برای ماموریت او برای اتحاد کشور است و وعده داد که عاملان این «جنایات» را مجازات خواهد کرد. او گفت: «ما برای دفاع از مظلومان جنگیدیم و نمی‌پذیریم که خونی ناحق ریخته شود یا بی‌پاسخ بماند، حتی اگر عاملانش از نزدیک‌ترین افراد به ما باشند.»
رویترز گزارش داد که در این کشتارها سرویس امنیت عمومی سوریه، نهاد اجرایی اصلی که در جریان حاکمیت هیات تحریر شام در ادلب فعالیت داشت و اکنون بخشی از وزارت داخله‌ی این کشور است، دخیل بود.
الشرع کمیته‌ای برای بررسی خشونت‌ها و ایجاد میانجی‌گری برای «صلح مدنی» تشکیل داده است. یاسر فرحان، سخنگوی این کمیته، گفت رییس‌جمهوری طی دو هفته‌ی آینده نتایج بررسی را دریافت خواهد کرد. او افزود که کمیته در حال حاضر مشغول تحلیل اطلاعات و تدوین گزارش نهایی است.
با این حال، رویترز دریافته که کشتارها تا امروز نیز ادامه دارند.
دولت جدید سوریه اعلام کرده که نگران از دست دادن کنترول مناطق ساحلی به‌دست شورشیان وفادار به اسد بود. به گفته‌ی شش جنگجو و فرمانده، و سه مقام دولتی، در تاریخ 16 حوت، دستور سرکوب کودتای موسوم به «فلول» یا «بازماندگان رژیم» صادر شد.
بسیاری از مردانی که این دستورات را دریافت کردند، تنها چند ماه بود که لباس دولت تازه را بر تن کرده بودند و تفسیری «خشن و بی‌رحمانه‌ای» از اسلام داشتند.
برخی از مهاجمان در آن روز، واژه‌ی «فلول» را به‌معنای تمام علوی‌ها تعبیر کردند؛ اقلیتی دو میلیونی که بسیاری از مردم سوریه آن‌ها را مسئول «جنایات» خاندان اسد می‌دانند، زیرا که اسد خود پیرو مذهب علوی بود.
احمدالشامی، والی طرطوس، به رویترز گفت که «تخلفاتی» از سوی برخی صورت گرفته که منجر به کشته‌شدن حدود 350 تن در این ولایت شده است. این آمار با یافته‌های رویترز همخوانی ندارد.
او گفت: «مذهب علوی در هیچ فهرستی، سیاه، سرخ یا سبز، نیست. نه جرم‌انگاری شده و نه هدف انتقام است. علوی‌ها هم مثل بقیه‌ی ملت سوریه تحت ستم بودند. این مذهب به امنیت نیاز دارد و این وظیفه‌ی ماست که در قامت یک دولت آن را فراهم کنیم.»
رویترز با بیش از 200 خانواده‌ی قربانیان و 40 مقام امنیتی، جنگجو، فرمانده و بازرس گفت‌وگو کرده است. این رسانه همچنین شماری از اسناد، از جمله دهه‌ها ویدیو، تصویر کمره‌های امنیتی و فهرست دست‌نویس نام‌های قربانیان را بررسی کرده است.
هنگام سرکوب شورش، برخی از مهاجمان فهرستی از نام‌ها را با خود داشتند.
جنگجویان که بسیاری‌شان نقاب بر چهره داشتند، از مناطق تحت کنترول دولت جدید در ادلب، حمص، حلب و دمشق بسیج شدند. زمانی که کاروان‌های زرهی به سمت غرب سوریه حرکت کردند، شعارهای «سنی‌ها، سنی‌ها» و سروده‌هایی برای «ذبح علوی‌ها» در شب طنین انداخت.
در بسیاری از ویدیوها، جنگجویان مردان علوی را تحقیر کرده، وادار می‌کردند که چهار دست و پا راه بروند و مانند سگ زوزه بکشند. برخی دیگر، که توسط خود جنگجویان فیلم‌برداری شده، پیکرهای خون‌آلود را نشان می‌داد.
مهاجمان در مواردی یک خانواده، از جمله زنان، کودکان، سالمندان و افراد دارای معلولیت را کاملً از بین می‌بردند. در یک منطقه، از میان 253 کشته، 45 تن زن بودند. در قریه‌ی دیگر، از 30 کشته، 10 تن کودک بودند. در دست‌کم یک مورد، کل جمعیت علوی یک محله، در یک شب، تخلیه شد و پیروان مذهب سنی جایگزین آن‌ها شدند.
بیش از 200 گواه و بازمانده گفتند که نخستین پرسشی که مهاجمان از افراد می‌پرسیدند این بود: «سنی هستی یا علوی؟»
شورش علیه دولت جدید سوریه
عبیده شلی همراه با برادر دوگانه‌اش، کوچک‌ترین فرندان یک خانواده‌ی سنی بودند. دو سال پیش، آن‌ها به اداره‌ی امنیت عمومیِ» هیات تحریر شام در ادلب، پیوستند. به این ترتیب، شلی در سن 23 سالگی یونیفرم سیاه این گروه را بر تن کرد و در یک ایست بازرسی نزدیک شهر بانیاس مشغول وظیفه بود.
عصر روز ۱۶ حوت، شورشیان وفادار به اسد به این ایست بازرسی حمله کردند و ده‌ها تن از نیروهای امنیتی را کشتند.
به گفته‌ی دولت جدید سوریه و ساکنان بومی، شورشیان را افسرانی رهبری می‌کردند که همچنان وفادار به بشار اسد بودند. این افسران با جوانانی همراه شدند که پس از آن‌که دولت جدید هزاران کارمند علوی را اخراج کرد و دستگاه امنیتی اسد را برچید، معیشت خود را از دست داده بودند.
شلی حدود 8:30 شب، برای خواهرش پیام صوتی فرستاد و گفت که نیمی از همراهانش کشته شده‌اند. صدایش آرام بود و به سرنوشت خود تن داده بود. او گفت که در حال کمک برای انتقال اجساد است. وقتی خواهرش از او پرسید چرا فرار نمی‌کند، پاسخ داد: «راه فراری نیست.» دو ساعت پس، یاسمین با خبر شد که برادرش کشته شده است.
به گفته‌ی یک مقام امنیتی، نیروهای طرفدار اسد همچنین در بانیاس، بزرگ‌ترین شهر طرطوس، دست به حمله زدند. آن‌ها جاده‌ی اصلی و شفاخانه را تصرف کردند و به مقر امنیتی دولت تازه‌ی سوریه – به رهبری احمد شرع – یورش بردند.
حمزه العلی، افسر جی‌اس‌اس در شهر قدموس، گفت: «طرفداران رهبر ساقط‌شده می‌خواستند کودتا کنند و منطقه‌ای خودمختار در امتداد ساحل ایجاد کنند.»
