اسرائیل بامداد روز گذشته (جمعه، 23 جوزا) با 200 جنگنده بر حدود 100 موضع در خاک ایران حمله کرد. این حملات شماری از فرماندهان ارشد، دانشمندان هستهای و زیرساختهای این کشور را از بین برد. اکنون که ایران حملات تلافیجویانهی خود را آغاز کرده است، لازم است بدانیم اسرائیل چگونه از خود دفاع میکند.
تلآویو با صرف میلیاردها دالر و بهرهگیری از بروزترین سیستمهای دفاع هوایی، سالهاست که خود را برای جنگ تمام عیار با ایران آماده کرده است. اکنون زمان آن فرا رسیده که این امکانات در معرض آزمون واقعی قرار گیرند.
جو تروزمن، تحلیلگر ارشد در «لانگ وار ژورنال»، میگوید که یکی از موثرترین فنون برای واردکردن حداکثر آسیب به اسرائیل، نابودی سیستم دفاع هوایی این کشور است.
سیستم دفاع هوایی اسرائیل چه قابلیتهایی دارد؟
اسرائیل از سیستمهای پدافند هوایی گوناگونی بهره میگیرد.
گنبد آهنین (آیرون دوم): مشهورترین سیستم دفاعی اسرائیل برای سرنگونی راکتهای کوتاه برد است.
فلاخن داوود: یک سیستم دفاع هوایی است که توان رهگیری موشکهای بالستیک و کروز کوتاه و میانبُرد را دارد. بُرد این سیستم، حدود 300 کیلومتر است و از رهگیری و نابود کردن موشکهای شلیکشده بهسوی اسرائیل که بیشتر از این فاصله باشد، ناتوان است.
پیکان 2 و 3: سیستمهای پرتابگر سیار هستند که با استفاده از کلاهکهای انفجاری، اهداف را در فضا منهدم میکنند. پیکان دو توانایی رهگیری موشکها در ارتفاع 50 کیلومتری و بُرد (طول) 100 کیلومتری را داد؛ در حالیکه پیکان 3 بُردی تا دوهزار و 400 کیلومتر را داراست.
بزرگترین تهدید علیه سیستم پدافند هوایی اسرائیل چیست؟
یکی از اصلیترین تهدید، موشکهای بالستیک سنگین ایران است که با سرعتی چند برابر صوت حرکت میکنند و میتوانند ظرف چند دقیقه فاصلهی حدوداً هزار کیلومتر را طی کنند. پیکان 3 که تعداد محدودی موشک رهگیری میکند، همیشه هم در نابودی این نوع موشکها، موق نیست. در اکتوبر 2024، کارشناسان موسسهی مطالعات بینالمللی میدلبری، اعلام کردند که اسرائیل بهدلیل کمبود موشکهای رهگیر، موفق به دفع حدود 30 موشک بالستیک ایرانی نشد. این موشکها در نزدیکی پایگاه نظامی در جنوب اسرائیل اصابت کردند.
ماه گذشته نیز یک موشک حوثیها از پدافندهای اسرائیلی و امریکایی عبور کرد و به نزدیکی فرودگاه بنگورین در تلآویو اصابت کرد.
در حملهی روز جمعهی ایران نیز تعدادی از موشکها بر خاک اسرائیل اصابت کردند و باعث زخمیشدن دهها تن شدند.
تام کاراکو، کارشناس پدافند موشکی در مرکز مطالعات راهبردی و بینالمللی میگوید: «تولید موشکهای رهگیر سالها زمان میبرد و اسرائیل در حال مصرف ذخایر خود است.»
از دیگر چالشها، پهپادهایی هستند که به دلیل پرواز در ارتفاع پایین و سرعت کم، به سختی شناسایی میشوند.
نقش متحدان اسرائیل
امریکا همواره متحد سرسخت اسرائیل بوده است. این کشور در حملهی قبلی ایران، سیستم «تاد» را برای دفاع از اسرائیل فعال کرد. بُرد این نوع موشکهای این سیستم دوهزار و 900 کیلومتر است.
در همین حال، یک ناو هواپیمابر امریکایی با بیش از 60 فروند هواپیما، از جمله جنگندههای اف-35، در دریای عرب مستقر شدهاند. ارتش ایالات متحده همچنین دهها هواپیمای جنگی در خاورمیانه دارد که سال گذشته نیز برای دفاع از اسرائیل در برابر حملات ایران، بهکار گرفته بود.
اردن اعلام کرده که نمیگذارد از حریم فضایی این کشور بهعنوان «میدان درگیری» استفاده شود؛ این موضوع نیز عرصه را بر ایران تنگ کرده و عملاً بهحیث لایهای دفاعی برای اسرائیل کاربرد دارد.
در مورد نقش امریکا، به این گزارش رجوع کنید.
ذخایر ایران شامل چه چیزهایی است؟
دولت ایران اطلاعات دقیقی از زرادخانهها و ظرفیتهای نظامیاش منتشر نمیکند، بنابر این پیشبینی میزان گستردگی حملات این کشور ساده نیست.
تروزمن میگوید ایران ممکن است با بسیج شبهنظامیان «نیابتی» خود در لبنان، عراق و یمن حملاتش را تشدید کند.
برخی باورمندند که بسیاری از سیستمهای تسلیحاتی ایران در حملات روز گذشتهی اسرائیل از بین رفتهاند.