پس از توقیف یک کشتی حامل کمکهای بشردوستانه به غزه، و بازداشت ۱۲ سرنشین آن، وزارت خارجهی اسرائیل امروز سهشنبه (۲۰ جوزا)، اعلام کرد که گرتا تونبرگ، فعال سرشناس محیطزیست سویدنی، به دلیل حضور در این کشتی، از اسرائیل اخراج شد. طبق اعلام یک گروه حقوقی، تونبرگ به همراه دو فعال دیگر و یک روزنامهنگار، از اسرائیل اخراج شدند، اما هشت فعال دیگر از پذیرش اخراج خودداری کرده و در بازداشت به سر میبرند.
به گزارش ائتلاف ناوگان آزادی، کشتی مادِلین، صبح روز دوشنبه در فاصلهای حدود ۲۰۰ کیلومتری ساحل غزه توسط نیروهای دریایی اسرائیل توقیف شد. این کشتی که حامل کمکهای بشردوستانه بود، با هدف اعتراض به جنگ جاری اسرائیل در غزه و جلب توجه جهانی به وضعیت وخیم انسانی در این منطقه عازم شده بود که توسط نیروی دریایی اسرائیل توقیف و به بندر «اشدود» منتقل شد.
اسرائیل این اقدام را در راستای محاصرهی دریایی قانونی غزه توجیه کرد و مدعی شد که این کشتی صرفاً یک «اقدام نمایشی» با محمولهای ناچیز، بودهاست. مقامات اسرائیلی این کشتی را «قایق سلفی» توصیف کردند و هدف آن را تبلیغاتی دانستند.
در مقابل، گروه حقوقی «عداله» در اسرائیل تاکید کرد که مقصد کشتی آبهای سرزمینی فلسطین بود، نه اسرائیل، و هشدار داد که توقیف کشتی و بازداشت فعالان غیرمسلح که بهصورت مسالمتآمیز برای ارسال کمکهای بشردوستانه فعالیت میکردند، «نقض جدی» قوانین بینالمللی است.
ائتلاف ناوگان آزادی و گروههای حقوق بشری، از جمله سازمان عفو بینالملل، توقیف کشتی در آبهای بینالمللی را نقض قوانین بینالمللی خواندند و خواستار آزادی فوری و بدون قید و شرط سرنشینان شدند.
از سویی دیگر وزارت خارجهی اسرائیل اعلام کرد که تونبرگ با پروازی به مقصد فرانسه و سپس سویدن کشور خود، اخراج شدهاست. این وزارتخانه عکسی از تونبرگ در هواپیما منتشر کرد و به کنایه اشاره داشت که این فعال محیطزیست، که «به پرهیز از سفرهای هوایی شهرت دارد، این بار ناچار به استفاده از هواپیما شدهاست.»
همچنین سابین حداد، سخنگوی وزارت داخلهی اسرائیل، اظهار داشت که فعالانی که با اخراج موافقت نکردند، تا ۹۶ ساعت در بازداشت خواهند ماند تا روند قضایی طی شود.
بر اساس گزارشها، در میان سرنشینان کشتی، ریما حسان، نمایندیه پارلمان اروپا از فرانسه با اصالت فلسطینی، نیز حضور داشت که پیشتر به دلیل مواضع انتقادیاش علیه سیاستهای اسرائیل از ورود به این کشور منع شده بود. هنوز وضعیت او مشخص نیست و معلوم نشده که آیا اخراج شده یا در بازداشت به سر میبرد.
همچنین وزیر خارجهی فرانسه، ژان-نوئل بارو، اعلام کرد که یکی از پنج فعال فرانسوی بازداشتشده حکم اخراج را پذیرفته و روز سهشنبه به فرانسه بازمیگردد، اما چهار تن دیگر از پذیرش اخراج خودداری کردهاند. او افزود که تمامی فعالان فرانسوی از خدمات قنسولی بهرهمند شدهاند.
توقیف کشتی مادِلین بار دیگر اختلافات عمیق دربارهی محاصره غزه و حقوق بشر در این منطقه را برجسته کرد. سازمانهای بینالمللی خواستار توقف محدودیتهای اسرائیل بر کمکهای بشردوستانه شدهاند، در حالی که اسرائیل بر ادامهی سیاستهای خود برای حفظ امنیت تاکید دارد. وضعیت فعالان بازداشتشده و آیندهی تلاشهای مشابه برای شکستن محاصرهی غزه همچنان نامعلوم است.