هبت‌الله آخندزاده، رهبر گروه طالبان، در سخن‌رانی عیدی‌اش در قندهار هشدار داد که بقای طالبان وابسته به اطاعت بی‌چون‌وچرای مردم و «رحم و شفقت امیران» است و اگر میان مردم و حاکمان بدگمانی و بی‌اعتمادی به‌وجود آید، نظام فرو می‌پاشد. او گفت اگر طالبان برای حفظ قدرت و منصب تلاش کنند و مردم نیز دیگر اطاعت نکنند، «این نظام می‌رود و امنیت دوباره به ناامنی رو‌به‌رو می‌شود.»
این هشدار، یکی از صریح‌ترین اظهارات رهبر طالبان به «شکنندگی» حاکمیت این گروه است. او تاکید کرد: «اگر در میان ما ظلم پیدا شود، اگر ما در کوشش منصب شویم که منصب و قدرت و عزت خود را نگاه کنیم، و بیت‌المال را غنیمت بدانیم و شما به ما بدگمان باشید و اطاعت نکنید و ما به شما بدگمان باشیم، باز این نظام می‌رود. و امنیت باز دوباره به ناامنی رو‌به‌رو می‌شود.»
آخندزاده پیش از این هم در مورد «اطاعت» از طالبان هشدار داده بود، اما در این سخن‌رانی، برای نخستین‌بار از احتمال «زوال کامل» حاکمیت طالبان سخن گفت، در صورتی که میان مردم و امیران، اعتماد دوجانبه و وفاداری تضعیف شود.
او در ادامه از مردم خواست که امیران طالبان را همچون «پدران خود» بدانند و گفت اگر این نگاه برقرار نباشد، «اطاعت ممکن نیست.» او گفت: «اگر شما این امیران را مانند پدران خود ندانید، به این چشم به آنها نگاه نکردید، اطاعت کرده نمی‌توانید.»
این سخنان در حالی بیان می‌شود که طالبان از زمان بازگشت به قدرت، ساختار قدرت را به‌شدت انحصاری، غیرپاسخگو و متمرکز بر حلقه‌های بسته خود ساخته و جامعه از هر نوع مشارکت سیاسی یا اعتراض، محروم شده است.
رهبر طالبان در عین حال بر وحدت میان مردم و حکومت تاکید کرد و آن را پیش‌شرط ادامه‌ی نظام دانست. او گفت: «اگر اطاعت شما بود و شفقت و رحم امیران بود، باز جامعه جور می‌باشد. و امنیت و وحدت و اتفاق ثابت می‌ماند.»
او بارها از خطر اختلاف و کشمکش داخلی سخن گفت و به مردم هشدار داد که کشیدگی‌ها را «فراموش کنند» و در این عید، با آغاز «زندگی نو»، از اختلاف‌ها پرهیز نمایند. او افزود: «از اختلاف‌ها و تکرها خود را حفظ کنید. در بین خودتان هم کشیدگی‌هایی باشد، فراموش کنید.»
آخندزاده حتی از علمای دینی نیز خواست که اختلاف در فتوا نداشته باشند و «یکی نظرات خلاف دیگری نگوید»، چیزی که از نگاه ناظران، تلاشی برای خاموش‌کردن صداهای مذهبی مستقل و تحکیم قرائت رسمی از دین تلقی می‌شود.
در بخش دیگری از سخنانش، آخندزاده رسانه‌ها را به «دروغ‌پراکنی و تفرقه‌اندازی» متهم کرد و گفت هدف آنها، اختلاف‌افکنی و از بین بردن وحدت درونی نظام طالبان است. او گفت: «خود مطبوعات طوری شده که در جیب هر کس است. دروغ‌ها می‌گویند… چیزی در باره‌ی من گفته‌اند که خالص دروغ و کذب بوده، از سوی این شیطانان.»
او از مردم خواست که به شایعات توجه نکنند و «با چشم حقیقت ببینند» که چه کسانی بر آنها حکومت می‌کنند. این گفته‌ها در پاسخ به انتقاداتی بیان شد که ساختار قدرت طالبان را به‌دلیل بسته‌بودن و حذف اقوام و جریان‌های غیردولتی «غیرهمه‌شمول» می‌خوانند.
آخندزاده افزود: «یکی صحبت شیطانان است که حکومت همه‌شمول نیست و فلانی نیست و فلانی نیست… ناحق خو حاکم شده نمی‌تواند کسی.»
با وجود این تاکیدها بر وحدت، اطاعت و پرهیز از اختلاف، نشانه‌هایی از رشد نارضایتی در میان مردم و حتی بدنه‌ی داخلی طالبان در ماه‌های پسین تشدید شده‌است. محدودیت‌های فزاینده، بحران معیشت، فشار بر زنان و نبود ساختار شفاف پاسخگویی، انتقادهای خاموش و گاه علنی را به همراه داشته است.
در حالی‌که رهبر طالبان تلاش دارد ساختار موجود را به‌عنوان «نظامی ایستاده بر شریعت و دعای فقرا» تصویر کند، هشدارهای پی‌درپی او درباره‌ی خطر بدگمانی و اختلاف، نشان می‌دهد که این نظام بیش از آنچه می‌نماید، به وحدتی شکننده وابسته است؛ وحدتی که با کوچک‌ترین بی‌اعتمادی، می‌تواند به‌گفته‌ی خود او، «هم نظام را ببرد و هم امنیت را.»
