یک بند کوچک در ولسوالی گربز ولایت خوست که تنها پنج روز پس از افتتاح توسط طالبان، به‌دلیل شدت جریان آب فرو ریخت و به‌طور کامل از بین رفت، نه‌تنها باعث نگرانی شدید مردم محل شده، بلکه بار دیگر توجه‌ها را به کیفیت پروژه‌های ساخت‌وساز در دوره‌ی طالبان و نبود سیستم نظارتی مؤثر جلب کرده است.
بند یادشده از سوی وزارت آب و انرژی طالبان، با حضور عبداللطیف منصور، وزیر این گروه، گشایش یافته بود. به گزارش منابع محلی و رسانه‌ی ازبیکستانی «زمین»، این سازه در جریان سیلاب اخیر تاب نیاورد و در نتیجه‌ی ضعف ساختاری، فرو ریخت. گفته می‌شود برای ساخت آن حدود بیست میلیون افغانی (نزدیک به ۳۰۰ هزار دالر) هزینه شده بود؛ رقمی که به باور شماری از باشندگان محل، نشان‌دهنده‌ی اجرای شتاب‌زده و بدون محاسبه‌ی فنی پروژه بوده‌است.
طالبان پیش‌تر اعلام کرده بود که در سال ۲۰۲۴ میلادی، ساخت نزدیک به ۱۰۰ بند کوچک آبی را برای مقابله با کم‌آبی و خشکسالی در دستور کار دارند. عبداللطیف منصور، وزیر انرژی و آب طالبان، در آن زمان گفته بود که این بندها قادر خواهند بود سطح آب‌های زیرزمینی را بلند برده و به نیازهای آبی مردم پاسخ دهند.
اما فروپاشی همین نخستین بند افتتاح‌شده، تردیدهای گسترده‌ای را درباره‌ی پایداری و ایمنی این‌گونه پروژه‌ها ایجاد کرده‌است. کارشناسان می‌گویند، این حادثه، به‌ویژه در شرایطی که افغانستان با کم‌آبی و پیامدهای تغییرات اقلیمی دست‌وپنجه نرم می‌کند، نشان داد که صرف راه‌اندازی پروژه‌ها کافی نیست؛ بلکه نظارت دقیق، شفافیت در هزینه‌ها و بهره‌گیری از دانش فنی، برای جلوگیری از هدررفت منابع و تشدید بی‌اعتمادی عمومی ضروری است. در غیر این صورت، اقدامات نمادین و بدون پشتوانه‌ی فنی، نه‌تنها به بهبود وضعیت نمی‌انجامد، بلکه بر حجم مشکلات نیز خواهد افزود.
رسانه‌ی «زمین» در گزارش خود نوشته‌است: «به‌طور کلی، پس از این رویداد، بار دیگر روشن شد که طالبان در افغانستان نیاز دارد تا کنترول خود بر طراحی و ساخت‌وساز را تقویت کند. در غیر این صورت، احتمال تکرار چنین مشکلاتی وجود دارد و اعتماد عمومی به این گروه بیش از پیش کاهش خواهد یافت.»
این حادثه، اگرچه محلی به‌نظر می‌رسد، اما بازتابی از چالشی بزرگ‌تر در اداره‌ی کشور توسط طالبان است: نبود نظام نظارتی مستقل، شفافیت مالی، و پاسخگویی فنی. تا زمانی که چنین ساختارهایی وجود نداشته باشند، تکرار این دست از ناکامی‌ها بعید نخواهد بود.
