امروز یکشنبه (۱۱ جوزا)، مردم پولند برای انتخاب رییسجمهوری جدید این کشور، در دور دوم انتخابات ریاستجمهوری به پای صندوقهای رای رفتند. این انتخابات که نتیجهی آن میتواند مسیر سیاسی و روابط این کشور با اتحادیهی اروپا را شکل دهد، رقابتی تنگاتنگ بین دو نامزد با دیدگاههای متضاد است: رافائل ترزاسکوفسکی، شهردار لیبرال وارسا، و کارول ناوروکی، تاریخدان محافظهکار همسو با دانلد ترمپ، رییسجمهوری امریکا و مورد حمایت حزب قانون و عدالت.
رافائل ترزاسکوفسکی، ۵۳ ساله، که از چهرههای برجستهی طرفدار اتحادیهی اروپا به شمار میرود، در کارزار انتخاباتی خود بر بازگرداندن استقلال قضایی، کاهش محدودیتهای سقط جنین و تقویت روابط سازنده با شرکای اروپایی تاکید کردهاست. در مقابل، کارول ناوروکی، ۴۲ ساله، با تکیه بر ارزشهای سنتی پولندی و رویکردی محافظهکارانه، نسبت به اتحادیهی اروپا بدبینی نشان داده و همسویی خود را با محافظهکاران امریکایی، از جمله دانلد ترمپ، برجسته کردهاست.
این انتخابات پس از پایان دورهی دوم ریاستجمهوری آندژی دودا، رییسجمهوری محافظهکار، برگزار میشود.
رییسجمهوری جدید با داشتن قدرت وتوی قوانین، نقشی کلیدی در پیشبرد یا توقف برنامههای دولت میانهرو دانلد توسک، نخست وزیر کنونی این کشور خواهد داشت. به همین دلیل، نتیجهی این انتخابات میتواند تعیینکنندهی ادامه مسیر ملیگرایانه یا چرخش به سوی هنجارهای لیبرال دموکراسی در پولند باشد.
روند انتخابات و نتایج اولیه
رایگیری از ساعت ۷ صبح به وقت محلی آغاز شد و تا ساعت ۹ شب ادامه دارد. انتظار میرود نتایج آن بلافاصله پس از پایان منتشر شود و نتایج نهایی روز دوشنبه اعلام گردد.
این دور دوم پس از رقابت نزدیک در دور نخست انتخابات در ۱۸ می برگزار میشود، جایی که ترزاسکوفسکی کمی بیش از ۳۱ درصد و ناوروکی حدود ۳۰ درصد آرا را به دست آوردند.
تضاد های اندیشهای و حاشیههای انتخاباتی
کارزار انتخاباتی این دوره با برجستهشدن شکافهای عمیق ایدئولوژیک همراه بودهاست. ترزاسکوفسکی به عنوان چهرهای میانهرو و مورد حمایت بسیاری از سیاستمداران اروپایی، وعده داده که از ارزشهای دموکراتیک در برابر فشارهای نیروهای اقتدارگرا دفاع کند.
در مقابل، ناوروکی با تاکید بر ارزشهای سنتی، حمایت پایگاه رایدهندگان راستگرا را حفظ کردهاست. حامیان او معتقدند که ترزاسکوفسکی با سیاستهای طرفدار اتحادیهی اروپا، «کنترول امور کلیدی پولند را به قدرتهای بزرگتری مانند فرانسه و آلمان واگذار خواهد کرد.»
نامزدی وی همچنین با حاشیههایی همراه بودهاست. اتهاماتی دربارهی ارتباط گذشته او با چهرههای جنایی و مشارکت در درگیریهای خیابانی مطرح شده است.
ناوروکی ضمن رد ارتباط با جنایتکاران، مشارکت در آنچه «مبارزههای شرافتمندانه» خوانده را پذیرفته است.
از سویی دیگر، سایهی جنگ روسیه و اوکراین و امنیت منطقهای به یکی از موضوعات کلیدی این انتخابات تبدیل شده است. هر دو نامزد از حمایت نظامی و سیاسی از کییف دفاع کردهاند، اما در مورد عضویت اوکراین در ناتو اختلافنظر دارند؛ ترزاسکوفسکی از عضویت آیندهی اوکراین در ناتو حمایت میکند، در حالی که ناوروکی با آن مخالف است.
این انتخابات نه تنها آیندهی سیاسی پولند، بلکه جایگاه آن در اتحادیهی اروپا و جامعهی بینالمللی را تحت تاثیر قرار خواهد داد. پیروزی ترزاسکوفسکی میتواند به تقویت روابط پولند با اتحادیهی اروپا و پیشبرد اصلاحات دموکراتیک منجر شود، در حالی که انتخاب ناوروکی ممکن است مسیر ملیگرایانه و محافظهکارانهای را که در سالهای پسین در این کشور دنبال شده، تداوم بخشد.