توماس دان، ریاضیدانی ۵۵ ساله و میانهرو، در انتخابات ریاستجمهوری رومانیا با پیروزی بر جورج سیمیون، نامزد راست افراطی و طرفدار دانلد ترمپ، به عنوان رییسجمهوری جدید این کشور انتخاب شد. این انتخابات با مشارکت بیپیشینهی رایدهندگان در ۲۵ سال پسین در رومانیا همراه بود.
دان که در هفتههای منتهی به انتخابات از سیمیون عقب بود، با یک جهش لحظهی آخری در دور دوم، به پیروزی رسید.
رقیب او، سیمیون، که در دور نخست با کسب ۴۱ درصد آرا پیشتاز شده بود، خواستار توقف کمکهای نظامی به اوکراین و فاصله گرفتن از اتحادیهی اروپا بود. او پس از اعلام نتایج اولیه ادعای پیروزی کرد، اما شامگاه یکشنبه شکست را پذیرفت.
کارزار انتخاباتی متمرکز بر اروپا و مبارزه با فساد
دان در کارزار خود بر مبارزه با فساد گسترده، حفظ حمایت تدارکاتی رومانیا از اوکراین و تقویت جایگاه این کشور در اتحادیهی اروپا و ناتو تاکید داشت. او در سخنرانیهای انتخاباتی خود هشدار داد که حمایت از اوکراین برای امنیت رومانیا در برابر «تهدید فزایندهی» روسیه حیاتی است. حامیان دان شامگاه یکشنبه در بخارست با شعار «روسیه، فراموش نکن، رومانیا مال تو نیست» پیروزی او را جشن گرفتند.
واکنشهای جهانی و اهمیت منطقهای
ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، این پیروزی را «تاریخی» و رومانیا را «شریکی قابل اعتماد» برای کشورش توصیف کرد. این انتخابات همزمان با دور نخست انتخابات پولند برگزار شد، جایی که رافال ترزاسکوفسکی، نامزد لیبرال، با اختلاف اندکی از نامزد ملیگرای مورد حمایت حزب «حق و عدالت» پیشی گرفت.
هر دو انتخابات در اروپا با نگرانیهایی درباره رشد پوپولیسم راستگرا و اثرهای آن بر وحدت علیه روسیه رصد میشوند.
چالشهای پیش روی دان
دان پس از پیروزی اذعان کرد که تشکیل دولت جدید با چالشهایی همراه خواهد بود. او باید نخستوزیری انتخاب کند که بتواند اکثریت پارلمانی را برای کاهش کسری بودجهی رومانیا تامین کند و اعتماد سرمایهگذاران را حفظ نماید. دان به حامیانش گفت: «دوره سختی در پیش است، اما برای تعادل اقتصادی و ساخت جامعهای سالم ضروری است. لطفاً امید و صبر داشته باشید.»
این انتخابات شش ماه پس از لغو انتخابات اولیه به دلیل ادعای «مداخلهی روسیه» برگزار شد؛ ادعایی که مسکو آن را رد کرد.
در آن زمان، کالین جورجسکو، نامزد راست افراطی که از شرکت مجدد منع شد، پیشتاز بود. به باور برخی ها پیروزی احتمالی او یا سیمیون میتوانست رومانیا را به «سمت روسیه» سوق دهد و جایگاه این کشور در ناتو و اتحادیه اروپا را تضعیف کند.