دانلد ترمپ، رییسجمهوری ایالات متحده، امروز سهشنبه (۱۳ می) سفر خود به کشورهای ثروتمند حوزهی خلیج فارس را با ورود به ریاض و دیدار با محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی، آغاز کرد.
ساعاتی بعد رسانههای امریکایی از حضور ایلان ماسک، مشاور نزدیک او و رییس ادارهی بهینهسازی دولت ایالات متحده نیز در این دیدار خبر دادند. گفته میشود هدف این سفر ترمپ بر جذب سرمایهگذاریهای چند تریلیون دالری متمرکز است و مسائل امنیتی نظیر جنگ غزه و برنامه هستهای ایران را در اولویتهای بعدی قرار دادهاست.
این، دومین سفر خارجی دانلد ترمپ از زمان بازگشتش به ریاستجمهوری در ماه جنوری است. نخستین سفر او به ایتالیا، برای شرکت در مراسم تشییع پیکر پاپ فرانسیس انجام شد.
ترمپ پس از ریاض، روز چهارشنبه به قطر و روز پنجشنبه به امارات متحدهی عربی سفر خواهد کرد. اما عدم برنامهریزی برای توقف در اسرائیل، متحد نزدیک امریکا، پرسشهایی را دربارهی جایگاه این کشور در اولویتهای دولت جدید واشنگتن ایجاد کرده است.
هر چند مقامهای اسرائیلی در ظاهر واکنشی مثبت نشان دادهاند، اما منابع آگاه از افزایش تردیدها در اسرائیل به رویترز خبر دادهاند. این درحالیست که دولت اسرائیل طرحی را برای گسترش حملات بر نوار غزه برای تصرف کامل آن تصویب کرده است و منابع معتبر برای رویترز در بارهی تطبیق کامل این طرح پس از سفرهای ترمپ بر خاورمیانه، خبر داده بودند.
از سویی دیگر ترمپ هنگام ورود بر ریاض با استقبال گرم از سوی محمد بن سلمان و هیات همراهش روبرو شد. ترمپ در این سفر با هیاتی از رهبران برجستهی بازرگانی امریکا، از جمله ایلان ماسک (مدیرعامل تسلا و اسپیسایکس)، سام آلتمن (مدیرعامل اوپنایآی)، و دیگر چهره های برجسته، حضور یافتهاست.
خالد الفالح، وزیر سرمایهگذاری عربستان، در سخنرانی افتتاحیه تاکید کرد که اگرچه انرژی همچنان پایهی اصلی روابط دوجانبه است، اما فرصتهای سرمایهگذاری و بازرگانی در پادشاهی بهطور چشمگیری گسترش یافتهاند. او اظهار داشت: «وقتی سعودیها و امریکاییها با هم همکاری میکنند، معمولاً نتایج فوقالعادهای حاصل میشود.»
عربستان پساز بازگشت ترمپ به کاخ سفید، تعهد سرمایهگذاری ۶۰۰ میلیارد دالری در ایالات متحده داد، اما ترمپ اعلام کرده که انتظار دارد «یک تریلیون دالر» از این شریک راهبردی خود دریافت کند.
همچنان رویترز به نقل از منابع گزارش داده که ترمپ قصد دارد بستهی جنگافزاری به ارزش «بیش از ۱۰۰ میلیارد دالر» به عربستان پیشنهاد دهد که شامل جنگافزارهای پیشرفته خواهد بود.
روابط امریکا و عربستان دهههاست که بر پایهی توافقی استوار است که در آن پادشاهی نفت تامین میکند و امریکا امنیت را تضمین میکند.
به باور برخیها، سفر ترمپ به خلیج فارس نشاندهندهی تغییر اولویتهای واشنگتن از مسائل امنیتی به فرصتهای اقتصادی کلان است. چنانچه به نظر، روابط تاریخی امریکا و عربستان با این دادوگرفتهای تازه (پیشنهادهای جنگافزاری و سرمایهگذاریهای بزرگ) ببشاز پیش تقویت خواهد شد.