محمد علم ایزدیار، معاون پیشین مجلس سنای افغانستان، شب سهشنبه (۲۹ اپریل)، در یک نشست مجازی گفت که جنگ افغانستان با شوروی «ثابت ساخت که کدام قوم و مردم» نقش اساسی و محوری در دفاع از کشور، بهدست آوردن استقلال و شکست نیروهای شوروی، ایفا کرد.
ایزدیار خاطرنشان ساخت که میپذیرد همگی «مردم» افغانستان در این رویداد نقش داشتند، اما به گفتهی او هشتم ثور «ثابت ساخت که چه کسانی ناجیهای افغانستان هستند.»
این سیاستمدار افغانستان تاکید کرد که تاریخ بار دیگر تکرار شده و یک «گروه و پروژهی نیابتی و وابسته به بیگانگان»، در افغانستان بهقدرت رسیدهاست. به گفتهی او با این رویداد، «تاریخ، هویت و تمامی ارزشهای کشور» در معرض تهدید جدی قرار گرفتهاند.
محمد علم ایزدیار خاطرنشان کرد که اکنون افغانستان در وضعیت انزوای بیپیشینه قرار گرفته و حقوق اساسی زنان و مردان در این کشور نقض میشوند. او با اشاره به سرکوب مردم و نقض کرامت انسانی گفت که افغانستان اکنون به یک «زندان سر باز» تبدیل شدهاست.
ایزدیار افزود که مردم افغانستان باید از تاریخ درس بگیرند و در دفاع از حقوقشان، ممانعت از بدنام سازی دین، جلوگیری از سقوط افغانستان به کام هراسافگنان، ساختن جامعهی عادلانه و پاسداری از ارزشها، احساس مسئولیت کرده و باید در برابر طالبان ایستادگی کنند. به باور او، ایستادگی تنها گزینهی پیشرو است و میتواند به اشکال مختلفی، از جمله «مبارزهی مسلحانه، سیاسی، مدنی و فرهنگی» انجام شود.
معاون پیشین مجلس سنای افغانستان گفت که طالبان «حاضر به گفتوگو نیست، قانع نمیشود، یکدیگرپذیری ندارد، کثرتگرا نیست و به برابری و برادری نیز باور ندارد.»
ایزدیار با اشاره به تاریخ، گفت که سقوط دولت کمونیستی در افغانستان، استبدادی که از گذشته به جا مانده بود، را از بین برد و راه را برای تغییرات اساسی در وضعیت اجتماعی افغانستان و تحقق عدالت و برابری گشود. او همچنین اذعان کرد که پس از هشتم ثور، «گروهها و اقوام محکوم [به انزوا] توانستند به صحنه آمده و به حقوق اساسی و انسانی خود دست یابند.»
در هشتم ثور 1371 خورشیدی، مجاهدین توانستند پس از 14 سال مبارزه، وارد کابل شده و پایان حکومت داکتر نجیبالله را اعلام کنند. مجاهدینی به رهبری احمدشاه مسعود، نخستین گروهی بودند که وارد کابل شدند.