طالبان روز پنجشنبه تایید کرد که سازمان ملل متحد یک طرح سیاسی برای آیندهی «تعامل جهانی» با این گروه را تدوین کردهاست. این موضوع، دقیقاً پنج هفته پس از آن مطرح میشود که آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، در تاریخ ۱۶ حوت ۱۴۰۳ در واپسین گزارش ربعوارش گفت که دبیرخانهی سازمان ملل و یوناما در حال تدوین یک «نقشهی راه سیاسی» برای تسهیل تعامل هماهنگ با طالبان هستند.
اکنون، با تایید طالبان مبنی بر وجود سند جدید، گمان میرود سازمان ملل در تلاش است تا طرح تازهای، جدا از سند فریدون سینرلی اوغلو، هماهنگکنندهی ویژهی سازمان ملل برای افغانستان، اما در ادامهی «روند تعامل با طالبان» را به پیش ببرد—طرحي که شاید سازگاری بیشتری با خواستهها و حساسیتهای طالبان داشته باشد.
بیشتر بخوانید: دبیر کل ملل متحد: نقشهی راه سیاسی «تعامل با طالبان» در حال تدوین است
گوترش در گزارشاش تاکید کرده بود که هدف از این نقشهی راه جدید، ایجاد چارچوبی مشخص برای گفتوگو با طالبان و پاسخ به بحران سیاسی افغانستان است. اما در آن گزارش، نه از زمان نهاییشدن آن صحبتی شده بود و نه از جزئیات محتواییاش.
خبر از این طرح جدید در حالی به میان میآید که فریدون سینرلی اوغلو، در عقرب ۱۴۰۲ ارزیابی مستقلی از وضعیت افغانستان به شورای امنیت ارائه داد، که شامل پیشنهادهایی چون تعیین فرستادهی خاص سازمان ملل، پایبندی طالبان به تعهدات جهانی افغانستان، و آغاز گفتوگوهای ملی برای شکلگیری حکومت فراگیر بود. پیشنهادهایی که به «نقشهی راه سازمان ملل برای آیندهی افغانستان» معروف شدند. طالبان اما با بخشهایی از آن مخالفت کرد و تعیین فرستادهی خاص را «غیر ضروری» و «مداخلهجویانه» خواند.
با این حال، این اظهارات تازه در دیدار عبدالکبیر، وزیر مهاجران و بازگشتکنندگان طالبان، و رابرت دیکسن، کاردار بریتانیا برای افغانستان در کابل مطرح شدهاست. طالبان نوشتهاست که در این دیدار کاردار بریتانیا گفته، «پیشنهادی» از سوی ملل متحد آماده شده و قرار است در آیندهی نزدیک با مقامهای این گروه شریک ساخته شود. طرحی که بر پایهی اظهارات کاردار بریتانیا در اعلامیهی طالبان، شامل محورهایی چون «تقویت روابط، تامین امنیت و تعامل سازنده با این گروه است.»
به گفتهی طالبان، کاردار بریتانیا در این دیدار افزوده که کشورش در تهیهی این سند «نقش مهمی» ایفا کرده است. طالبان میگوید که کاردار بریتانیا همچنان اعلام کرده که این کشور، متعهد به حمایت از مردم افغانستان و ایجاد روابط پایدار با آن میباشد و تلاش میکند تا «بار دیگر موضوع افغانستان در صدر دستور کار سازمان ملل قرار گیرد.»
عبدالکبیر هم در این دیدار گفته که طالبان متعهد به گسترش «روابط مثبت» با کشورهای اروپایی، به ویژه بریتانیا، است و میکوشد تا از هرگونه «سوءتفاهم» جلوگیری به عمل آید. او ادعا کرده که این گروه طی سهونیم سال پسین، در کنار «تقویت نهادهای داخلی»، برای گسترش روابط سیاسی و اقتصادی با جهان تلاش کرده و قصد دارد افغانستان را «به مرکز ترانزیت منطقه تبدیل کند.» به گفتهی او: «سیاست خارجی طالبان بر محور اقتصاد استوار است تا از طریق بازرگانی، سرمایهگذاری و ثبات، توسعهی منطقهای تضمین شود.»
با این حال، نه سازمان ملل و نه طالبان تا کنون جزئیاتی از محتوای دقیق این طرح را منتشر نکردهاند. آنچه روشن است، بحران سیاسی افغانستان و انزوای بینالمللی طالبان، جامعهی جهانی را واداشته تا چارچوبهایی جدید برای تعامل مؤثر جستوجو کند—تعاملاتی که از نظر کارشناسان، موفقیتشان وابسته به میزان انعطاف طالبان و شکلگیری یک اجماع جهانی در مورد افغانستان خواهد بود.