سه گروگان اسرائیلی روز شنبه در غزه آزاد شدند و در برابر، اسرائیل آزادی ۳۶۹ «زندانی و بازداشتی» فلسطینی را آغاز کرد. این تبادل که با میانجیگری صورت گرفت، از فروپاشی آتشبس جلوگیری کرد.
این سه اسرائیلی در خانیونس و در حضور نیروهای مسلح حماس تحویل داده شدند و سپس به نیروهای اسرائیلی انتقال یافتند. همزمان، اولین بسِ حامل «زندانیان فلسطینی» از زندان عوفر در کرانهی باختری حرکت کرد و در رامالله با «استقبال گسترده» مواجه شد.
تبادل گروگانها و زندانیان، امیدها برای حفظ آتشبس را تقویت کردهاست.
این مبادله بخشی از مرحلهی نخست توافق آتشبس ۴۲ روزه است که از ۱۹ جنوری آغاز شده بود. در تلآویو، مردم در «میدان گروگانها» با اشک و شادی خبر آزادی این سه تن را دریافت کردند. آنها که در شرایط جسمی بهتری نسبت به سه گروگان قبلی بودند، از طریق گذرگاههای مرزی وارد اسرائیل شدند.
گروگانهای آزادشده چه کسانی هستند؟
سگوی دکلچن (۳۶ ساله)، شهروند دوگانهی امریکایی-اسرائیلی، هنگام حملهی حماس در ۷ اکتوبر ۲۰۲۳ برای دفاع از خانوادهاش از پناهگاه خارج شد. بر بنیاد گزارشها، همسر باردار و دو دختر خردسال او در خانه منتظر بازگشتش بودند. او اکنون برای نخستینبار دختر کوچکش را خواهد دید.
ساشا تروفانوف، شهروند اسرائیلی-روسی، همراه با مادر، مادربزرگ و نامزدش اسیر شد. خانوادهاش در آتشبس نوامبر ۲۰۲۳ آزاد شدند، اما پدرش در حمله کشته شد.
ایایر هورن (۴۶ ساله)، متولد ارجنتاین، مدیر یک بار در «کیبوتص نیر اوز» بود. او و برادرش ایتان در این حمله اسیر شدند، اما ایتان همچنان در اسارت است. خانوادهاش پس از آزادی ایایر گفتند: «اکنون میتوانیم کمی نفس بکشیم، اما تا زمانی که ایتان برنگردد، آرامش کامل نداریم.»
تنشها در مورد آتشبس و شرایط گروگانها
حماس تهدید کرده بود که در صورت عدم ارسال کمکهای بشردوستانه به غزه، آزادی گروگانها را متوقف خواهد کرد. این موضوع باعث هشدارهای اسرائیل مبنی بر ازسرگیری جنگ و افزایش سطح آمادهباش نیروهایش شد.
آزادی گروگانهای قبلی که دچار «سوءتغذیهی شدید» بودند، خشم عمومی در اسرائیل را برانگیختهاست. در این میان، گروه جهاد اسلامی ویدیویی از تروفانوف منتشر کرد که او را در حال ماهیگیری و غذا خوردن در غزه نشان میداد، تلاشی برای کاهش فشارهای بینالمللی در مورد رفتار با گروگانها.
سرنوشت آتشبس و آیندهی غزه
طبق توافق، حماس قرار بود ۳۳ گروگان اسرائیلی را در ازای صدها زندانی فلسطینی آزاد کند. پیش از تبادل اخیر، ۱۶ اسرائیلی و ۵ گروگان تایلندی آزاد شده بودند، اما هنوز ۷۳ گروگان دیگر در غزه هستند که نیمی از آنها طبق ارزیابی اسرائیل جان باختهاند.
این آتشبس زمینهای برای مذاکرات مرحلهی دوم است که شامل بازگشت کامل گروگانها و خروج نیروهای اسرائیلی از غزه پیش از پایان جنگ و بازسازی این منطقه خواهد بود. در حملهی ۷ اکتوبر، حماس ۲۵۱ گروگان گرفت و اسرائیل در پاسخ با حمله به غزه، بیش از ۴۸,۰۰۰ فلسطینی را به گفتهی وزارت بهداشت غزه کشته و «بیشترِ این نوار» را ویران کرده است.