خبرنگاران افغانستان در تبعید گزارشی جامع و مفصل در مورد ۱۲۰۰ روز حاکمیت مجدد طالبان بر افغانستان و تاثیر و رویکرد این رژیم نسبت به کار رسانهها، آزادی بیان و حق دسترسی به اطلاعات بهنشر رساندهاند.
در این گزارش آمدهاست که از محدودیت آزادی بیان تا سلب حق دسترسی به اطلاعات، اعمال فشار بر رسانهها و کارمندان رسانهای تا بازداشت و لتوکوب خبرنگاران، رسانهها و کار رسانهای در کشور، با حاکمیت مجدد طالبان بر کشور شاهد «فروریزی تاریخی» بودهاست.
در گزارش آمدهاست که در این ۱۲۰۰ روز دستکم ۱۷ خبرنگار در داخل یا خارج از کشور کشته شده و ۲۸ تن دگر زخم برداشتهاند.
بهگفتهی این خبرنگاران از آغاز حاکمیت طالبان دوبارهی طالبان به افغانستان از ۵۳۶ رسانهی فعال در کشور ۲۵۰ رسانه مسدود شده یا فعالیتشان را متوقف کردهاند. در همینحال بربنیاد این گزارش ۵۰ رسانهی تازه نیز زیر سایهی سلطهی طالبان در افغانستان ایجاد شدهاست.
این خبرنگاران با اشاره به الغای قوانین نظام پیشین افغانستان از سوی طالبان میگوید که قانون اساسی، قانون رسانهها، قانون حق دسترسی به اطلاعات و مقررهی طرز تاسیس و فعالیت رسانههای همگانی نخستین اسناد حقوقیای هستند که طالبان بهمحض رسیدن به قدرت آنها را لغو کردهاست.
بربنیاد گزارش طالبان در این ۱۲۰۰ روز ۱۶ مورد احکامی که متمرکز بر اعمال فشارهای بیشتر بر رسانههای کشور هستند صادر و عملی کردهاند.
این نهاد افزودهاست که بازگشت طالبان بهقدرت تاثیراتی سوء بر زندگی و کار زنان خبرنگار داشته و بیشتر این زنان یا مجبور به فرار از کشور شدهاند و یا شغلشان را از دست داده و اینک خانهنشین هستند.
در همینحال مسدودیت رسانهها و از دست رفتن کار جوانان و گسترش بیکاری میان کارمندان پیشین رسانهای در کشور مورد دگریست که در این گزارش به آن اشاره شدهاست.
این گزارش درحالی بهنشر میرسد که چندی پیش مقامهای طالبان طی نشستی گفتند که از رسانهها حمایت میکنند؛ با اینحال خبرنگاران و کارمندان رسانهای مکرراً از سوی طالبان بازداشت شده و مورد لتوکوب قرار گرفتهاند.
تلویزیون دیار از سوی شماریاز «خبرنگاران در تبعید» افغانستان پایهگذاری شدهاست. اینرسانه هماکنون روی پایگاههای دیجیتال، رویدادهای افغانستان و جهان را به زبانهای فارسی، پشتو و انگلیسی روایت میکند و در نظر دارد تا بهزودی پخش زندهی اینترنتی و ماهوارهای اش را نیز آغاز کند.