شورای امنیت ملل متحد از برگزارش نشستی در مورد افغانستان در ماه جاری میلادی خبر دادهاست. این شورا با اعلام برنامهریزی ماهانهاش برای ماه دسامبر میگوید که در این ماه، نشست سهماههی «باز» در مورد افغانستان برگزار خواهد کرد.
این شورا اما تاریخ دقیقی برای برگزاری این نشست ارائه نکرده است.
براساس توضیحاتی که این شورا نشر کرده، این نشست شامل بخش «جلسه توجیهی» و سپس «گفتوگو در پشت درهای بسته» خواهد بود.
به گفتهی این شورا، در این نشست رُزا اتنبایوا، نمایندهی ویژهی دبیرکل و رئیس هیات معاونت ملل متحد در افغانستان (یوناما)، آندرس مونتالوو سوسا، رئیس کمیتهی 1988 تحریمهای افغانستان، یک مقام از دفتر سازمان ملل متحد برای هماهنگی امور بشردوستانه (اوچا) و یک نمایندهی جامعهی مدنی شرکت خواهند کرد.
این شورا همچنین اعلام کرده که قرار است اعضای آن در ماه دسامبر ماموریت «تیم نظارتی» که به «کمیتهی 1988 تحریمهای افغانستان» کمک میکند را نیز تجدید کنند.
این شورا اما افزوده که با توجه به اینکه از زمان بازگشت طالبان به قدرت در اگست 2021، رژیم تحریمهای 1988 افغانستان بهروز نشده است. شورا میتواند آنرا بهطور «گستردهتر» بررسی کند و میتواند تصمیم بگیرد که آیا این تحریمها برای «مقاصد مد نظر» مناسب اند و یا نیاز به تغییر دارند.
در توضیحات نشر شده شورای امنیت همچنان با اشاره بر محدویتهای «روزافزون» طالبان بر زنان آمدهاست که وضعیت حقوق بشر در افغانستان به ویژه برای زنان و دختران «وخیم» است. در این توضیح همچنان به گزارشهای ریچارد بنت که در آنها از «تثبیت و تشدید» نظام نهادینهشدهی «ستم جنسیتی» در افغانستان، سرکوب جامعهی مدنی، رسانهها و مقامهای دولت پیشین و نادیدهگرفتهشدن «اصول عدالت» هشدار داده شده نیز اشاره شدهاست.
در این توضیحات همچنان آمدهاست که طالبان به دنبال «تعامل بیشتر» و روابط نزدیکتر با جامعهی جهانی است.
این شورا بر پذیرفتهشدن اعتمادنامهی سفیر طالبان در ازبیکستان در 10 اکتبر سال جاری (بهعنوان سومین کشور پس از چین و امارات متحده عربی) اشاره کرده و نیز گفته که گزارش شدهاست مقامهای طالبان بر روی یک «نقشهی راه همکاری» با کازاخستان نیز با هدف تقویت روابط اقتصادی و افزایش بازرگانی به توافق رسیدهاند.
در توضیحات همچنان آمدهاست که طالبان در تلاش شرکت در نشست اخیر بریکس بوده و علاقهی خود را برای پیوستن به طرح «کمربند و جادهی» چین نیز تکرار کرده اند.
از سوییهم این شوار به اشتراک نمایندگان طالبان در بیست و نهمین کنفرانس تغییرات اقلیمی در باکو از 11 تا 22 نوامبر اشاره کرده و گفته این کنفرانس نخستین فرصت برای طالبان از اگست 2021 بود که در گفتوگوهای آبوهوایی سازمان ملل شرکت میکردند.
در توضیحات اما در مورد «نگرانیها عمده» این شورا در مورد افغانستان آمدهاست که «خودداری مستمر» طالبان از پابندی به بسیاری از تعهدات جهانی افغانستان، به ویژه تعهدات مربوط به زنان و دختران، یک «موضوع مهم» برای شورا است و بهگونهی مستقیم توصیههای گزارش ارزیابی مستقل در مورد افغانستان را که در قطعنامه 2679 درخواست شده است، تضعیف میکند.
در این توضیحات همچنان افزوده شده که «هراسافگنی» ناشی از افغانستان همچنان یک «مسئله» است و نگرانی شدیدی در میان اعضا در مورد تهدید «گروههای هراسافگن» مستقر در افغانستان به ویژه داعش خراسان و تحریک طالبان پاکستانی وجود دارند. در توضیح همچنین آمده که اعضای شورا میتوانند نشستی «غیررسمی» با حضور کارشناسان مبارزه با هراسافگنی برگزار کنند که به اعضا فرصت خواهد داد تا در مورد گزینههای «احتمالی» برای تقویت تلاشهای شورا برای مدیریت این تهدید بحث کنند.
در توضیحات شورای امنیت ملل متحد همچنان اختلاف نظرها در میان اعضای این شورا در بارهی آیندهی افغانستان برجسته شده و گفته شدهاست که، در حالی که اعضای شورا روی افغانستان «مرفه، صلحآمیز و عاری از هراسافگنی» و تحت ادارهی «یک دولت فراگیر» توافق نظر دارند اما در مورد چگونگی دستیابی به این هدف اختلاف نظرهایی دارند.
بر بنیاد این توضیحات، فرانسه، بریتانیا، ایالات متحده و سایر کشورهای «همفکر» استدلال میکنند که بهرسمیتشناسی طالبان باید «مشروط» به پابندی حاکمیت این گروه به معیارهای جهانی باشد. در این توضیحات همچنین آمده که به نظر میرسد که برخی از این اعضا طرفدار ادامهی فشار بر طالبان هستند، به ویژه از بهر سیاستها و اقدامهای این گروه که حقوق زنان و دختران این کشور را نقض میکنند.
از سوی دیگر بر بنیاد این توضیحات، چین و روسیه مدعی شدهاند که جامعهی جهانی نباید کمک به افغانستان را به موضوعات دیگری چون حقوق بشر مرتبط کند و به نظر میرسد که «گفتوگو و تعامل» با طالبان را بدون هیچگونه «فشار» ترجیح میدهند. در این توضیحات به اقدام چین به پذیرفتن اعتمادنامه سفیر طالبان (بهعنوان اولین کشور) و فرستادن سفیر به این کشورِ تحت حاکمیت طالبان و نیز برگزاری ششمین نشست رایزنیهای فرمت مسکو دربارهی افغانستان با اشتراک امیرخان متقی، وزیرخارجهی طالبان و دیدار او با سرگئی لاوروف وزیر خارجهی روسیه بهعنوان نمونه شده و گفته شدهاست که روسیه همچنان تصمیم گرفته است که طالبان را از فهرست «سازمانهای هراسافگنی» خود نیز حذف کند و از کشورهای غربی نیز خواستهاست تا تحریمها علیه طالبان را لغو کنند.
در این توضیحات همچنان به «قانون امر به معروف» طالبان و مخالفت چین و روسیه با پیشنویس بیانیهی جاپان در انتقاد از این قانون پرداخته شده و گفته شدهاست که استدلال چین و روسیه این است که «این قانون موضوع داخلی افغانستان است.»
در این توضیحات همچنان آمده است که در مورد تطبیق ارزیابی مستقل فریدون سینیرلی اوغلو، هماهنگکنندهی ویژه سازمان ملل متحد برای افغانستان نیز دیدگاه های متفاوتی در میان اعضای شورا وجود دارد. چین و روسیه بر اهمیت در نظر گرفتن دیدگاههای طالبان در مورد ارزیابی مستقل تاکید کرده اند و ضرورت معرفی فرستادهی ویژه سازمان ملل را زیر پرسش برده اند. در توضیحات گفته شده که سایر اعضا، از جمله بریتانیا و ایالات متحده اما از توصیههای ارزیابی مستقل، از جمله تعیین یک فرستادهی ویژه سازمان ملل برای افغانستان پشتیبانی کردهاند.
این نشست شورای امنیت ملل متحد در بارهی افغانستان در حالی برگزار خواهد شد که انتقادها از نبود «ارادهی جدی جهانی» در قبال اوضاع افغانستان با گذشت هر روز در حال افزایش اند.
