فیدلما اَش، استاد سیاست و عضو موسسه‌ی عدالت انتقالی دانشگاه آلستر انگلستان در گفت‌وگو با عاطف هاشمی، خبرنگار «تلویزیون دیار» وضعیت کنونی افغانستان را «عمیقاً نگران‌کننده» توصیف کرده و تاکید می‌کند که جامعه‌ی جهانی با تمرکز بر بحران‌هایی مانند اوکراین و فلسطین، افغانستان را از اولویت‌های خود خارج کرده و فرصت مقابله با خشونت‌ها، بی‌عدالتی‌ها و بحران انسانی در این کشور را به‌شدت کاهش داده است. او همچنین می‌افزاید که افغانستان از زمان سقوط دولت پیشین در سال ۲۰۲۱، به صحنه‌ای از نقض گسترده‌ی حقوق بشر، به‌ویژه حقوق زنان تبدیل شده و این مسئله باید مورد «توجه فوری» قدرت‌های جهانی قرار گیرد.
اندوه برای سرنوشت زنان افغانستان
اَش در این گفت‌وگو در پاسخ به پرسشی درباره‌ی وضعیت زنان افغانستان می‌گوید: «این‌که بیش‌از ۲۰ میلیون زن در این کشور از حقوق اساسی مانند آموزش، کار و مشارکت اجتماعی محروم شده‌اند، برای من بسیار اندوهناک است و به نظر من، تقریباً یک جنایت است که جامعه‌ی جهانی، قطع‌نامه‌های مرتبط با «زنان، صلح و امنیت» را برای حمایت از زنان و دختران افغانستان به‌درستی اجرا نکرده است».
او در این گفت‌وگو به قطع‌نامه‌ی ۱۳۲۵ سازمان ملل متحد اشاره می‌کند که بر حفاظت و مشارکت زنان در جوامع پسامنازعه تاکید دارد و می‌افزاید: «این قطع‌نامه و دیگر مصوبات مرتبط سازمان ملل می‌توانند چارچوبی برای حمایت از زنان در افغانستان فراهم کنند، اما جدی گرفته نشده‌اند. اکنون زمان آن رسیده است که جامعه جهانی با دقت بیشتری به وضعیت زنان افغانستان توجه کند و این تعهدات را عملی کند».
ترمپ و آینده‌ی افغانستان
اش در این گفت‌وگو شرایط جهانی را «بسیار پیچیده» توصیف کرده و معتقد است که تمرکز قدرت‌های بزرگ بر بحران‌هایی نظیر اوکراین و فلسطین، باعث کنار رفتن افغانستان از اولویت‌های سیاست خارجی شده است. او تصریح می‌کند: «دولت ترمپ، با اولویت‌دادن به مناقشاتی مانند اسرائیل-فلسطین و جنگ اوکراین-روسیه، به‌احتمال زیاد در کوتاه‌مدت هیچ توجهی به بحران افغانستان نشان نخواهد داد. خروج پرهزینه و جنجالی ایالات متحده و پیامدهای آن، انگیزه این کشور برای بازگشت به مسائل افغانستان را به‌شدت کاهش داده است».
اَش می‌افزاید که کشورهای اروپایی نیز معمولاً از سیاست‌های ایالات متحده پیروی می‌کنند و همین مسئله باعث می‌شود که افغانستان از اولویت‌های جامعه‌ی جهانی خارج شود.
حمایت «مشروط» از جنگ مسلحانه در برابر طالبان
او در پاسخ به پرسشی درباره‌ی حمایت از جنگ مسلحانه در برابر طالبان می‌گوید که پشتیبانی‌از «جنبش‌های ضد حکومتی» باید بر بنیاد «شایستگی‌های دموکراتیک» آنها باشد. او توضیح می‌دهد: «ما در گذشته دیده‌ایم که برخی جنبش‌های مقاومت، پس از دستیابی به قدرت، به همان نوع استبداد روی آوردند که برای پیکار با آن برخاسته بودند. بنابراین، پشتیبانی باید از مردمی صورت گیرد که به دنبال آزادی هستند و حقوق بین‌الملل و کنوانسیون‌های ژنو را محترم می‌شمارند».
او با این حال تاکید می‌کند که تصمیم‌گیری در این زمینه بسیار دشوار است و سیاست‌گذاران باید با دقت در این باره عمل کنند.
آرزو برای افغانستان
اَش که به‌عنوان پژوهش‌گر حوزه‌ی فمینیسم فعالیت می‌کند، در پایان این گفت‌وگو درباره‌ی آرزویش برای آینده‌ی افغانستان می‌گوید: «امیدوارم که وضعیت زنان افغانستان در حوزه‌ی حقوق بشر، سیاست خارجی و کمک‌های بشردوستانه در اولویت قرار گیرد. متاسفانه زنان افغانستان از اولویت‌های جهانی کنار گذاشته شده‌اند، اما امیدوارم که با تلاش‌های جهانی به جایگاه شایسته‌ی خود بازگردند».
او تاکید می‌کند که برای تحقق این هدف، حضور حامیان «قدرت‌مند» در دولت‌ها ضروری است و جامعه‌ی جهانی باید رویکردی «عملی‌تر» برای حمایت از حقوق زنان و رفع بحران‌های انسانی در افغانستان اتخاذ کند.
