روزنامهی تلگراف به نقل از منابعی، گزارش داده است که شماری از پناهندگان افغانستان در بریتانیا، در ازای دریافت پول، افراد دیگری را بهعنوان عضو خانوادهی خود معرفی میکردند و از اینطریق به بریتانیا انتقال میدادند.
این افراد خودشان توسط برنامهی پناهندگیای به بریتانیا انتقال یافته بودند که دولت این کشور پس از افشای اطلاعات حدود 25 هزار سرباز و افسر پیشین افغانستان راهاندازی کرده بود.
منابع به تلگراف گفتند که آنها با اشخاصی در افغانستان تماس گرفته و پیشنهاد میدادند که «میتوانیم شما را بهطور امن و با هواپیما به بریتانیا انتقال دهیم.» برخی از مهاجران افغانستان در بریتانیا به این روزنامه گفتند در ازای این پیشنهاد، آنها تا سقف 20 هزار پوند درخواست میکردند و این افراد بیگانه را بهعنوان همسر، برادر یا خواهر خود معرفی میکردند.
یک مهاجر ساکن شمال انگلستان گفت که دستکم سه تن با او تماس گرفتهاند و از او خواستهاند تا افرادی را بهعنوان «اعضای خانوادهی خود» به دولت بریتانیا معرفی کند.
یک مهاجر دیگر که در سال ۲۰۲۳ وارد بریتانیا شده، گفت: «خیلیها از این طریق آمدهاند و افراد بیشتری هم در راه هستند. دولت در واقع یک مسیر رسمی برای قاچاق ایجاد کرده است. دولت همه هزینهها را پرداخت میکند. افراد زیادی با همین روش وارد شدهاند.»
برنامهی اسکان مجدد که با نام «مسیر پاسخ به افغانستان – ایآرآر» شناخته میشود، پس از افشای فهرستی در فبروری 2022 آغاز شد. در روزهای پسین، رسانههای بریتانیایی گزارش دادهاند که طالبان دستکم 200 تن مشمول آن فهرست را از زمان درز آن، کشته است.
بر اساس مقررات این برنامه، افراد میتوانند بستگان درجه دو و حتی دورتر را نیز با خود به بریتانیا ببرند. در حالی که وزارت دفاع بریتانیا ابتدا خواهان محدود کردن این روند به همسر و فرزندان بود، اما دادگاههای این کشور با استناد به کنوانسیون اروپایی حقوق بشر، دامنهی شمول آن را گستردهتر کردند.
به گفتهی منابع، دلیل استقبال از این شیوهی انتقال، امنیت بیشتر آن نسبت به مسیرهای خطرناک قاچاق از طریق کانال مانش است. افرادی که از این طریق، بیگانهها را بهعنوان اعضای خانوادهی خود به بریتانیا منتقل میکنند، از سیستم حواله استفاده میکنند. این سیستم که بهشیوهی سنتی عمل میکند، ردیابی توسط نهادهای امنیتی بریتانیا را دشوار میکند.
ادعا شده که برخی مهاجران افغانستان که در هوتلهای مربوط به وزارت داخلهی بریتانیا ساکن هستند، با استفاده از این پولها در افغانستان خانه و زمین میخرند.
در برخی موارد حتی گفته شده که یک مهاجر افغانستان توانسته ۲۲ عضو خانوادهاش را از این طریق وارد بریتانیا کند. بر اساس آمار رسمی، هر فرد تخلیهشده بهطور متوسط هشت عضو خانواده را با خود آورده است. این وضعیت دولت را با چالش اسکان و تامین امکانات روبرو کرده است.