«پشتِ پرده‌ها»؛ زلمی خلیلزاد برای پاسخ‌گویی در مورد شکست امریکا در اجرای توافق دوحه به‌مجلس نمایندگان امریکا فراخوانده شد

زلمی خلیل‌زاد، فرستاده‌ی ویژه‌ی پیشین ایالات متحده در امور افغانستان، برای پاسخ‌گویی درباره‌ی «شکست اداره‌ی بایدن در اجرایی کردنِ توافق‌نامه‌ی صلح دوحه میان طالبان و ایالات متحده» به‌کمیته‌ی روابط خارجی مجلس نمایندگان امریکا فراخوانده شد. خلیل‌زاد صبح ام‌روز، پنجشنبه ۱۵ فبروری،‌ در مجلس نمایندگان امریکا حاضر شده و گفت: امریکا دلیل دگری برای ماندن در افغانستان نداشت و به‌دولتِ «فاسد» و «ضعیف» افغانستان بی‌اعتماد شده‌بود.

خلیل‌زاد در برابر انتقادهای تندی‌که از سوی نمایندگان هردو حزب مطرح امریکایی متوجه او می‌شدند،‌ از عمل‌کرد خود و اداره‌ی جو بایدن دفاع کرده و گفت که امریکا در ین دقیقه‌ی تاریخی بر روی رقابت‌های مهم‌تر بین‌المللی با چین و روسیه تمرکز می‌کند و افغانستان محل تمرکز این کشور نیست. این دیپلوماتِ‌ مطرح امریکایی هم‌چنین گفته‌است که افغانستان دگر مرکز مبارزه با تروریسم هم نیست.

خلیل‌زاد افزود که دلیل سقوط کابل به‌دست طالبان، فرار اشرف غنی، رئیس‌جمهوری پیشین افغانستان بود وگرنه طالبان بنابری توافقی که با ایالات متحده داشتند، وارد کابل نمي‌شدند، ولی فرار غنی همه‌چیز را تغییر داد و باعث شد که طالبان وارد شهر شوند.

خلیل‌زاد اضافه‌کرد که بایدن، رئيس‌جمهوری امریکا، خروج مشروط نیروهای امریکایی از افغانستان را و حصول اطمینان از توافق میان طالبان و حکومت غنی را و یا تمدید حضور تعداد محدودی از نیروها را «رد»‌ کرد.

فرستاده‌ی پیشین دولت امریکا در افغانستان افزود که امکانِ حفظ «دست‌آوردهای» بیست‌ساله‌ و حکومت دموکراتیک در افغانستان برای امریکا وجود نداشت و آنان القاعده را به‌قدر کافی ضعیف کرده و توانایی نظامی هوایی را برای نظارت بر فعالیت گروه‌های دهشت‌افگن در افغانستان دارند.

خلیل‌زاد اما از باقی ماندنِ گونه‌ی دگری از دست‌آورد برای امریکا سخن گفته و اظهار کرد که «القاعده از بین رفته» و این یک پیروزی بزرگ برای امنیت ملی امریکا است. این درحالی‌ست که همین چند روز پیش سازمان ملل رشد فعالیت‌های القاعده را تحت حاکمیت طالبان در افغانستان گزارش داد.

خلیل‌زاد «بی‌نظمی» و آشفتگی شدید در روزهای آخر حضور امریکا در افغانستان را تایید می‌کند اما می‌گوید «دست‌آوردهای» جنگ بیست‌ساله را نباید براساس این لحظات پایانی قضاوت کرد.

این درحالی‌ست که خلیل‌زاد هیچ اشاره‌ای به‌پیوست‌ها و ضمیمه‌های پنهانِ توافق‌نامه‌ی صلح دوحه میان امریکا و طالبان نکرده و همان جزئیاتی را تکرار کرد که پیش‌تر از این نیز ابراز کرده‌بود.

دیپلومات امریکایی در پایان گفت که «فصل آخر» ماجرای افغانستان هنوز نوشته نشده‌است و به‌باور او «تخم ارزش‌هایی که ایالات متحده در افغانستان کاشته» به‌مرور زمان به‌بار خواهد نشست.

خلیل‌زاد درحالی مجبور به‌پاسخ‌گویی به‌مجلس نمایندگان امریکا می‌شود که هرگز هیچ توضیحی درموردِ اتفاقاتی‌که با دخالت مستقیم او در افغانستان صورت گرفت به‌زادگاه خود نداده‌است. خلیل‌زاد امضاکننده‌ی قرارداد صلح دوحه از طرفِ دولت ایالات متحده‌ي امریکا بود که منتج به‌بازگشت طالبان به‌قدرت در پانزده آگست ۲۰۲۱ شد.