برای کاستن از آلودگی هوای «داخل خانه» چه می‌توان کرد؟

کابل – خصوصاً در فصل سرما – تبدیل می‌شود به یکی از آلوده‌ترین شهرهای جهان و در شمار دگر دشواری‌های زندگی روزینه در این شهر، شهروندان باید «تنفس»‌ را به فهرست «دشواری»‌ها بیفزایند. تا آن‌جا که پیداست رژیم طالبان در افغانستان – جز این‌که از مردم و کارمندان اداره‌ی شهرداری بخواهد که «نماز استسقاء» بخوانند – کاری در این مورد نکرده‌است و قصد انجام کاری را هم ندارد و شهروندان هم که یک‌تنه نمی‌توانند هنجار و نظم اجتماعی را تغییر بدهند، در این شرایط می‌توانیم بپرسیم که این شهروندان چگونه می‌توانند هوای داخل خانه را پاک نگه‌دارند؟

قبل از هرچیزی باید به این نکته توجه داشت که آلودگی هوای کابل در فصل سرما می‌تواند «مرگ‌بار» باشد، سوخت‌های غیرمعیاری – گاه حتا پلاستیکی – چنان فضایی را در شهر پدید می‌آورند که نیازی نیست تا باشنده‌ی کابل متخصص امور جَوی باشد تا هزینه‌های وحشتناک صحی‌ای را که بدن او در برابر تنفس این هوا می‌پردازد، متوجه شوند. پس در چنین شرایطی، یکی از الزامات هرشهروندی – که به‌ناچار باید از خانه بیرون بیاید – این است که حتماً «ماسک» صورت داشته باشد و تا آن‌جا که می‌تواند از زیان‌های نفس کشیدن این هوای بوی‌ناک و آلوده به دودها و مصیبت‌های گونه‌گون بکاهد.

اما در درون خانه در این مورد چه‌کار می‌توان انجام داد تا هوای خانه پاک بماند؟ براساس گزارشی که «یورونیوز» منتشر کرده‌است، چند روش مطمئن و اثرگذار را می‌توان نام بُرد که در بهبود هوای داخل خانه به شهروندان شهرهایی‌که هوای بسیار آلوده‌ای دارند، کمک می‌کند.

نخستین نکته پاک نگه‌داشتنِ فرش‌ها و قالین‌هایی‌ست که خانه را می‌پوشانند. فرش‌ها و قالین‌ها مستعد جذب غبار و خاک هستند و اندک‌ترین تماسی با آن‌ها باعث می‌شود که مقدار قابل توجهی از گردوخاک در هوای خانه پخش شود. این پاک‌ نگه‌داشتن نه‌تنها فرش‌ها و قالین‌ها، بلکه مجرا‌های ورود هوا به‌خانه را نیز شامل می‌شود. هواکش‌ها، پنجره‌ها و اطراف در.

نکته‌ی دوم این است که در صورت امکان، یک دستگاه تهویه‌ی هوا برای خانه مهیا شود. این دستگاه هوای خانه را تاحد قابل توجهی پاک نگه‌داشته و دست‌کم ذرات و آلودگی‌هایی‌که می‌توانند باعث بیماری افراد شوند را جذب می‌کند. البته نکته‌ی که در این مورد وجود دارد این است که در کشوری مثل افغانستان که مردم، همگان دغدغه‌ی نان دارند، تهیه‌ی یک دستگاه گران‌قیمت بسیار دشوار و حدوداً ناممکن است، پس راه اقتصادی پاک نگه‌داشتن فضای خانه چیست؟

اقتصادی‌ترین شیوه‌ی پاک کردنِ هوای خانه – و در کل طبیعت – کاشتن و داشتن گیاه‌هایی‌ست که این آلودگی‌ها را کم‌ و جذب می‌کنند. چنان‌چه در بسیاری از خانه‌های کابل گلدان‌های گیاه‌های متفاوتی وجود دارد که در زمستان نیز نمی‌خشکند، انتقال این گلدان‌ها به‌داخل خانه منتج به هوای پاک‌تر و بهتری می‌شود. و نه‌تنها گیاه‌ها کوچک و گل‌ها، بلکه کاشتن نهال‌های گیاه‌های جدید در بهار، هم‌چون سرمایه‌گذاری‌ای است که درکنارِ دگر مزیت‌ها و خوبی‌ها، هوای منزل را هم پاک‌تر از محیط اطراف می‌کند.
روی‌هم رفته، نگه‌داشتن گیاه‌ها، تهیه‌ی دستگاه پاک‌سازی هوا، پاک نگه‌داشتن پنجره‌ها و هواکش‌های خانه و استفاده از سوخت معیاری را بایست تاثیرگذارترین راه‌ها برای پاک نگه‌داشتن هوای خانه دانست. نکته این است که شهروندان باید متوجه بهداشت و صحت خود در زمستان‌های آلوده‌ی کابل – و دگر کلان‌شهرهای آلوده‌ی کشور – باشند.