تنشها میان ایالات متحده و چین درست یک ماه پس از آنکه دانلد ترمپ از «پیشرفت» در مذاکرات با پکن تمجید کرد، بهشدت افزایش یافته است—تا جاییکه برنامهی دیدار هفتهی آینده با شی جینپینگ را در هالهای از ابهام فرو برده و نگرانیها از آغاز یک جنگ تجارتی تازه را زنده کرده است.
تحولات پس از آن شدت گرفت که پکن محدودیتهای گستردهای بر صادرات مواد معدنی نادر وضع کرد؛ اقدامی که واشنگتن آن را «جنگ اقتصادی» خوانده و گفته این تصمیم ناگهانی، شرکتهای امریکایی وابسته به این مواد حیاتی را هدف گرفته است.
کارشناسان میگویند هر دو طرف اکنون خود را در موقعیت برتر میبینند—پکن بهدلیل شکافهای سیاسی در امریکا و واشنگتن با تکیه بر کندی رشد اقتصادی چین. وو شینبو، رییس مرکز مطالعات امریکا در دانشگاه فودان، میگوید: «پکن معتقد است گفتوگو بهتنهایی کافی نیست و باید با اقدامات متقابل جلو فشارهای امریکا گرفته شود.»
این بحران، آتشبس شکنندهای را که طی ماهها مذاکره دربارهی تجارت، فناوری و امنیت شکل گرفته بود، در خطر فروپاشی قرار داده است. ترمپ هشدار داده اگر پکن به آنچه او «تهاجم اقتصادی» مینامد ادامه دهد، این دیدار ممکن است لغو شود. در مقابل، چین ایالات متحده را به «افزایش یکجانبهی تنشها» متهم کرده است.
با وجود این فضا، اسکات بسنت، وزیر مالیهی امریکا، و هه لیفِنگ، معاون نخستوزیر چین، قرار است در مالیزیا دیدار کنند—آخرین تلاش برای نجات این نشست که قرار است در حاشیهی اجلاس اپک در کوریای جنوبی برگزار شود. ترمپ همچنین تهدید کرده که در صورت عدم توافق، تعرفههای ۱۰۰ درصدی علیه چین اعمال خواهد شد.
کارشناسان میگویند احتمال دستیابی به توافق جامع اندک است، اما دو طرف شاید بر سر توافقی محدود در زمینهی تجارت یا دسترسی به مواد خام برای جلوگیری از شوک بیشتر در بازارهای جهانی مذاکره کنند. یکی از مقامهای پیشین امریکایی گفت: «این مذاکره برای پیروزی نیست—برای ثبات است.»