روزنامهی «گازتای مستقل» روسیه، با استناد به یک سند داخلی طالبان و منابعی در افغانستان، مدعی شده که این گروه از امریکا دعوت کرده است تا پایگاه هوایی بگرام را بازرسی کند.
بر اساس این گزارش، این درخواست در واکنش به اظهارات مکرر دانلد ترمپ در مورد حضور چین در این پایگاه مطرح شده؛ ادعایی که تامین مالی طالبان از سوی ایالات متحده را دچار «مشکل اساسی» کرده است.
در سندی که نشریهی روسی همگانی کرده، محمد یعقوب مجاهد، وزیر دفاع طالبان، فصیحالدین فطرت، رییس ستاد ارتش این گروه را اطلاع میدهد که «هیاتی برای انجام ارزیابی امنیتی و نیازهای این پایگاه تشکیل شده است تا کاستیها و نواقص را شناسایی کرده و اقدامات لازم را، مطابق دستورات، انجام دهد.»
منابعی که این سند را در اختیار «گازتای مستقل» قرار دادهاند، گفتند که منظور این سند، انجام بازرسی مشترک طالبان و امریکا از پایگاه بگرام است. آنها گفتند: «یعقوب دستور گرفته است که همه چیز را به امریکاییها نشان دهد تا آنها را نسبت به عدم حضور چینیها در بگرام قانع کند.»
به گفتهی این منابع، پیشنهاد بازرسی مشترک به نمایندگان امریکا، توسط طالبان ارائه شده است. روشن نیست که آیا ایالات متحده این پیشنهاد را میپذیرد یا نه.
این روزنامه نوشته که اقدام طالبان در این پیوند، تلاشی برای شکلگیری همکاریها با واشنگتن در حوزهی دفاعی و امنیتی است که طی آن، نظامیان امریکایی رسماً به افغانستان دعوت میشوند تا وضعیت پایگاه نظامی سابقشان را بررسی کنند. منابعی از افغانستان در این باره گفتند: «اگر طالبان آمادهی گزارشدهی به واشنگتن باشند، به این معنی است که عملاً حق امریکا برای کنترول بگرام را به رسمیت شناخته است.»
«گازتای مستقل» گمانهزنی کرده که بازرسی مشترک طالبان و امریکا از پایگاه بگرام، نخستین گام در مسیر بازگشت «تدریجی» امریکا به افغانستان میباشد.
بر بنیاد این گزارش، طالبان امیدوار است نظر ترمپ در مورد بگرام را تغییر دهد، زیرا این قضیه میتواند سرنوشت ادامهی تامین مالی رژیم طالبان از سوی امریکا را رقم بزند. این روزنامه، درخواست طالبان را چرخشی در روابط دو طرف توصیف کرده است.
در گزارش آمده که در ماههای پسین، کمکهای مالی امریکا به طالبان بیش از ۴۰ درصد کاهش یافتهاند. این امر باعث تشدید مشکلات اجتماعی و اقتصادی در رژیم طالبان شده است؛ مشکلاتی که با بازگشت گستردهی مهاجران افغانستان از ایران تشدید نیز شده است. این روزنامهی روسی گمانهزنی کرده که کاهش شدید کمکهای مالی امریکا به «ملاهای تندرو» و اظهارات ترمپ در مورد بگرام، با هم مرتبطاند.
دانلد ترمپ برای نخستین بار در نوامبر ۲۰۲۱ ادعا کرد که چین کنترول پایگاه هوایی بگرام را در دست گرفته است. او در آن زمان گفت: «من میخواستم پایگاه بگرام را برای چین نگه دارم، نه بهخاطر افغانستان. چون این پایگاه در فاصلهی یک ساعت پرواز از تاسیسات هستهای چین قرار دارد.» او گفته بود که چین اکنون در پایگاه بگرام حضور دارد.

از آن زمان تا کنون، ترمپ بارها این موضع خود را تکرار کرده است. طالبان نیز همواره حضور چین و یا هر کشور دیگر در پایگاه بگرام را رد کرده است. در واپسین مورد، امیرخان متقی، وزیر خارجهی طالبان در تاریخ 29 سرطان گفت: «[طالبان] و مردم افغانستان حتی یک اینچ از خاک افغانستان را نیز برای حضور نظامی خارجی نمیپذیرند. این پیام را باید رییسجمهوری ترمپ بشنود و دیگر کشورها نیز بدانند که ما تعامل میکنیم، اما تعامل سیاسی و اقتصادی. دربارهی حضور نظامی هیچ کشوری در افغانستان حتی صحبت هم نمیکنیم.»
مکتوب در مورد بازرسی مشترک، دقیقاً در همان روزی صادر شده است که امیرخان متقی در 29 سرطان حضور چین در پایگاه بگرام را رد کرده بود. «گازتای مستقل» گزارش داد که احتمالاً این همزمانی، تصادفی نباشد، زیرا هماهنگی در میان نهادهای طالبان برای «اقناع ترمپ در مورد پایگاه بگرام» افزایش یافته است.
در مکتوبی که به امضای یعقوب مجاهد رسیده، آمده است: «پایگاه هوایی بگرام که بهعنوان یکی از تاسیسات نظامی راهبردی شناخته میشود، موضوع اظهارات متناقض و یکجانبهای از سوی ایالات متحده قرار گرفته است.» بر بنیاد این سند، تصمیم برای «دعوت» امریکا، از سوی شورای رهبری وزارت دفاع طالبان اتخاذ شده است.
منابعی از افغانستان به «گازتای مستقل» گفتند که احتمالاً نگرانیهای امریکا دربارهی حضور چین در پایگاه بگرام، پایه و اساسی نیز داشته باشد، زیرا دستکم در پیرامون این پایگاه، مدتیست که نیروهای مسلحی با ظاهر مغولتبار دیده میشوند که به حفاظت از آن میپردازند. به گفتهی آنها، بعید است این افراد هزارههای افغانستان – بهدلیل شباهت چهره – باشند، زیرا طالبان با این قشر با احتیاط و «خصومت» زیادی رفتار میکند.