باشندگان ولایتهای شمال و شمال شرق افغانستان در چند روز گذشته از گشتزنی هواپیماهای بیسرنشین بر آسمان این ولایات خبر دادهاند. این درحالیست که طالبان پیشتر از این نقض حریم هوایی افغانستان از سوی امریکا را پذیرفته و از این کشور خواسته است که به تمامیت ارضی افغانستان احترام بگذارد؛ همچنین از یاد نبردهایم که پاکستان با انجام عملیات مستقیم هوایی در خاک افغانستان جان زنان و کودکان این کشور را گرفت؛ این نقض مداوم حریم هوایی؛ چه چیزی به ما در مورد رژیم حاکم در افغانستان میگوید؟ آیا به راستی این رژیم آنچنان که ادعا میکند توانایی تامین امنیت مردم و دفاع از خاکش را دارد؟ این نقض نشان میدهد که افغانستان همچنان به مرحلهی «ثبات» و آرامش گذار نکرده است.
طالبان از زمانی که به قدرت رسیدهاند با تمام قوا سعی کردهاند که مردم افغانستان را قانع کنند که روزگار «ناآرامی» و بیثباتی گذشته است و اینک هیچکس نمیتواند که با «قدرت مرکزی نیرومند» افغانستان در افتاده و بخواهد که این قدرت را ساقط کند. آنان به صراحت «پایان جنگ» در افغانستان را خود با کوکبه و دبدبه جشن گرفته و به مردم «رنجدیدهی» افغانستان نیز تبریک گفتهاند. با این وجود اتفاقاتی که در سه سال حاکمیت این گروه به وقوع پیوسته است و تاکنون ادامه دارد نشان میدهد که چالشهای فراوانی فراروی این روایت طالبان وجود دارد.
«جنگ پایانیافته» در افغانستان که طالبان از آن سخن میگویند؛ بیشتر از اینکه به راستی نشانگر پایان کشتار و گذار افغانستان به مرحلهی ایجاد یک دولت ملی قدرتمند باشد؛ نشاندهندهی پیروزی پُرماجرای طالبان در برابر جمهوری اسلامی تحتالحمایهی افغانستان و هیستری رژیم این گروه برای اقناع همگان که آنان «پیروز نهایی» میدان قدرت افغانستان هستند و «همهچیز تمام شدهاست.» این کنش را میتوان تلاشی تمامقد از سوی این رژیم برای تثبیت و تحکیم خود به عنوان قدرت یگانه و حقیقی افغانستان دانست؛ مرحلهای که طالبان میدانند در صورت گذار از آن برای مدتی مدید چالش چندانی در حکمروایی بر خاک افغانستان نخواهند داشت.
با اینحال این تنها جبهات نظامی داخلی و نارضایتی روزافزون از گونهی حاکمیت این گروه نیست که این روایت را باطل و بیمعنا جلوه میدهد. طالبان هماره منبع و منشا «مشروعیت» خود را «مبارزه با اشغال» خوانده و بدان بالیدهاند؛ درحالیکه از زمان رسیدن این گروه به قدرت تاکنون، حاکمیت ملی افغانستان به صورت مداومی از سوی کشورهایی چون امریکا و پاکستان نقض شده است و این دو هرگاه خواستهاند در خاک افغانستان عملیات نظامی انجام دادهاند.
نقض مداوم حریم هوایی افغانستان نشان میدهد که افغانستان همچنان بهصراحتی تام «رژیم مشروع» و مرکزیای ندارد و رژیم کنونی این کشور توانایی دفاع از حدود مرزی و تمامیت ارضی خود را ندارد. این نقض نشانگر بیاعتباری درونی و بیرونی این رژیم و بیاعتنایی جهان به هشدار و تهدیدهای این رژیم است؛ رژیمی که همچنان در دل «وضعیت استثنایی» به سر میبرد و به رغم تلاشی سه ساله تاکنون نه مردم خود و نه نمایندگان جهان را قانع نتوانسته است که این رژیم «یگانه نشانی مشروع» مربوط به افغانستان است.