در دو روز گذشته و پس از ایجاد موج تازهای از گفتوگوها در مورد طرح نظام فدرالیستی در افغانستان، باری دگر پرسشِ خوبی یا بدی فدرالیسم برای مردم و آیندهی افغانستان طرح شدهاست. کسانی چون لطیف پدرام، عطامحمد نور و دگر چهرههای محوری در نظام جمهوری از سالها پیش در موردِ این طرح سخن گفتهاند، چهرههایی چون احمدمسعود، رهبر جبههی مقاومت ملی نیز در این مورد سخن گفتهاست. ولی آیا تقسیم قدرت در میان ایالتها و یا زونها، مشکلات افغانستان را حل خواهد کرد؟ آیا بدون موجودیت یک نظام نیرومندِ مرکزی، میتوان از «توزیع قدرت» در افغانستان سخن گفت؟
نکتهی نخست این است که بدونِ وجود یک دولتِ قدرتمند و توانای مرکزی، ساختارهای محلی و زونهای مستقل نميتوانند وجود داشتهباشند، چنین چیزی بهاحتمال قریب بهیقینی منتج به دولتهای خودسرِ محلی و حاکمیت ملوک الطوایفی شده و نهتنها از آشفتگی نمیکاهد بلکه بهآن بیشتر و بیشتر نیز میافزاید. خصوصاً در شرایطِ خاص افغانستان که هنوز حتا فهم و پذیرش همگانیای از ایدهی «ملت» وجود ندارد، توزیعِ آنی و اضطراری فدرت نمیتواند نتایج خوبی داشتهباشد.
از سویی دگر، فدرالیسم صرفاً میتواند در چهارچوبِ یک نظام قانونی و اصول اساسی فراختری شکل بگیرد. بهعبارتی توزیعِ محلی قدرت صرفاً وقتی منتج بهجداییطلبی و آشفتگی بیشتر نخواهد شد که اصول مشترک و هویتی مشترک از پیش تعریفشدهای وجود داشتهباشد و هرایالت یا زونی بهراه و روش خود بهسوی آن آرمانهای مشترک پیش برود، در افغانستان این اصول و آرمانها و ارزشها وجود ندارد. و این ترم، در بهترین حالت عبارت است از فرصتطلبی یک جمع سیاسی ناکام و بدنام.
تلویزیون دیار، رسانهی مستقر در ایالات متحده است که از سوی شماریاز «خبرنگاران در تبعید» افغانستان پایهگذاری شدهاست. اینرسانه هماکنون روی پایگاههای دیجیتال، رویدادهای افغانستان و جهان را به زبانهای فارسی، پشتو و انگلیسی روایت میکند و در نظر دارد تا بهزودی پخش زندهی اینترنتی و ماهوارهای اش را نیز آغاز کند.