دومین روز یازدهمین دورِ «گفتوگوهای امنیتی هرات» در شهر دوشنبه، پایتخت تاجیکستان، پیگیری شد. در این روز شماری از شخصیتها و فعالان سیاسی و پژوهشی حوزهی سیاست افغانستان در مورد نگرانیها و دورنمای آیندهی افغانستان سخن گفتند.
از این شمار میتوان به سخنان امیر اسماعیل خان، وزیر حکومت پیشین افغانستان و از چهرههای شناختهشدهی جهادی در مورد بیحوصلگی ایران و جهان نسبت به طالبان اشاره کرد. این فرمانده جهادی همچنین افزودهاست که جهات جرات نمیکند که به طالبان مشروعیت بدهد، زیرا مشروعیتدهی به چنین گروهی پیامدها و هزینههای سنگینی بههمراه خواهد داشت. بهباور او پس از دوسال و آزمودهشدنِ رژیم طالبان در افغانستان، دگر حوصلهي جمهوری اسلامی ایران و جهان در قبال طالبان سر رفتهاست.
همچنین وزیر پیشین کار و امور اجتماعی افغانستان، بشیر احمد تهینج نیز با اشاره به جابهجاسازی تیتیپی در شمال افغانستان از سوی طالبان، گفتهاست که چنین کنشی شمال افغانستان را «غزهی دوم» تبدیل خواهد کرد. او این جابهجاییها را «خطرناک» خواند و از پیامدهای بدیمن آن هشدار داد.
برعلاوهی این شخصیتها و منصبدارانِ حکومت پیشین؛ شماری از مقامهای سابق دولتهای منطقهای نیز در این نشست حضور یافتهاند. از این شمار میتوان به حضور رئیسِ پیشین ادارهی استخبارات پاکستان (ISI) اشاره کرد. جنرال اسد درانی، در میزگردی که در آن مهمان بود، از ضرورت تعامل با طالبان برای معتدل کردن آنها سخن گفت. بهباور او کشورهای منطقه و فرامنطقه باید بهفکرِ ایجاد یک تعامل موثر با رژیم طالبان در افغانستان باشند.
اینکه این نگرانیهای طرحشده در این نشست تا چه حد موجه و قابل پذیرشاند و رژیم طالبان در افغانستان تا چه حد نگرانیبرانگیز بودهاست، پُرپیداست. اما نکتهی قابل درنگ یادآوری و ذکر این نکات توسط کسانیست که خود بهصورت مستقیم در قدرتگیری مجدد طالبان در افغانستان نقش داشتهاند. وزیران، فرماندهان جهادی و سفرای رژیمی که تا خرخره در فسادهای مالی و اخلاقی غرق بود و بیتردید همهی این منصبداران در آنچه امروز بر مردم افغانستان میرود بیتقصیر نیستند. اکنون این چهرهها در قامت «قدیسان نگرانی» که نمیخواهند افغانستان بسوزد ظاهر شدهاند و بهگونهای سخن میگویند که خواننده حتا لحظهای به این گمان نیفتد که همین چهرهها در شکست مفتضح تجربهی دموکراسی و انتخابات در افغانستان و بازگشت طالبان بهقدرت نقش مستقیمی داشتهاند.
تلویزیون دیار، رسانهی مستقر در ایالات متحده است که از سوی شماریاز «خبرنگاران در تبعید» افغانستان پایهگذاری شدهاست. اینرسانه هماکنون روی پایگاههای دیجیتال، رویدادهای افغانستان و جهان را به زبانهای فارسی، پشتو و انگلیسی روایت میکند و در نظر دارد تا بهزودی پخش زندهی اینترنتی و ماهوارهای اش را نیز آغاز کند.