مرکز آزادی بیان، در بیانیهی امروز خود، کارشیوهی تازهی وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان برای محدودیت نشر برنامههای سیاسی را بهشدت محکوم کرد. این نهاد گفت که طالبان مانند کوریای شمالی، چین و ایران بر رسانهها نظارت دارد.
به گفتهی مرکز آزادی بیان، در کوریای شمالی رسانهها تنها باید تبلیغات دولتی را پخش کنند و طالبان نیز با واداشتن رسانهها به پیروی از دیدگاههای خود و جلوگیری از مخالفت، همین روش را اجرا میکند.
این نهاد افزود که طالبان همچنین شبیه به رویکرد ایران در مقابل گزارشهای انتقادی –که آنها را جرم میپندارد – رسانهها را تهدید به لغو مجوز میکند.
در کارشیوهی تازهی طالبان برای رسانهها آمده که تحلیلگران با سیاستهای رسمی این گروه مخالفت نکنند، با نهادهای خارجی که با «منافع ملی افغانستان» مخالفت دارند، ارتباط نداشته باشند و باید کارت هویت صادرشده از سوی وزارت اطلاعات و فرهنگ این گروه را دریافت کرده باشند. این گروه تهدید کرده که در صورت عدم مراعات اصول وضعشده، مجوز فعالیتشان لغو میشود. هرچند پیشتر نیز رسانههای داخلی مجبور بودند که این قوانین را رعایت کنند.
هدف از این سیاست، «بهبود کیفیت تحلیلهای سیاسی، پایبندی به اصول شریعت، ترویج وحدت ملی و جلوگیری از تبلیغات مضر» عنوان شده است.
طالبان گفت که تحلیلها باید با «قوانین شریعت، اصول اسلامی و قوانین ملی» همخوانی داشته باشند و توصیه یا انتقاد علیه مقامهای این گروه باید «محترمانه، در چارچوب قوانین و بدون افترا و تحریف» باشند.
مرکز آزادی بیان گفت که این موضوع عملاً هیچ فضای مستقلی برای روزنامهنگاری و گفتوگوی آزاد باقی نمیگذارد. به گفتهی این نهاد، با اتخاذ چنین شیوههای «سرکوبگرایانه»، طالبان یکی از خصمانهترین محیطها را برای روزنامهنگاری سیاسی در جهان پدید آورده است.
در بیانیهی این نهاد آمده: «این اقدامها نه برای تقویت وحدت ملی یا پاسخگویی عمومی، بلکه برای خاموشکردن مخالفت، حذف گفتوگو و تحمیل سازگاری اجباری از راه ترس و نظارت وضع شدهاند. بر پایه این سیاست، تفکر انتقادی جرم، گزارشگری مستقل سانسور و گفتوگوی عمومی به تبلیغات حکومتی فروکاسته میشود.»
مرکز آزادی بیان گفت که این کارشیوه نه بیانگر خواست مردم افغانستان، بلکه بازتابی از «ترس» رژیمی است که «تابِ نظارت، پاسخگویی و بحث آزاد را ندارد.»
از زمان بازگشت طالبان به قدرت، افغانستان شاهد فروپاشی «نظاممند» آزادی رسانه بوده است. صدها خبرنگار بهاجبار کشور را ترک کردهاند، رسانههای مستقل بسته شدهاند و برخی که باقی ماندهاند، هر روز با «تهدید، آزار و ارعاب» روبهرو هستند. در همین حال، خبرنگاران افغانستان مقیم ایران، پاکستان و ترکیه نیز در معرض خطر اخراج اجباری قرار دارند.
مرکز آزادی بیان از جامعهی جهانی و نهادهای حامی رسانهها خواست که در کنار خبرنگاران و رسانههای افغانستان بایستند، علیه سیاستهای «سرکوبگر» طالبان در مورد رسانهها، اقدام قاطع اتخاذ کنند و به حمایت از خبرنگاران تبعیدی و نهادهای رسانهای متعهد به آزادی بیان و حق دسترسی به اطلاعات ادامه دهند.