تصمیم دولت دانلد ترمپ برای پایان‌دادن به وضعیت حفاظت موقت هزاران پناه‌جوی افغانستان در امریکا، موجی از خشم و اعتراض را در میان کهنه‌سربازان جنگ افغانستان برانگیخته‌است؛ کسانی که می‌گویند این اقدام به‌مثابه‌ی زیرپا گذاشتن «یکی از مقدس‌ترین وعده‌های اخلاقی امریکا» به همکارانش در جنگ است.
مت زلر، کهنه‌سرباز ارتش امریکا که مترجم افغانستان‌تبارش جان او را در میدان جنگ نجات داده بود، به واشنگتن‌پست گفته است: «اگر آن‌ها بخواهند شهروندان افغانستان را اخراج کنند، ما شاهد برخورد فزیکی بین کهنه‌سربازان و نیروهای مهاجرت خواهیم بود.»
در همین گزارش، اندرو سالیوان، فرمانده سابق پیاده‌نظام که اکنون با سازمان خیریه‌ی «هیج کسی جا نمانَد»، کار می‌کند، گفته است: «گفتن اینکه افغانستان امروز امن‌تر شده، اهانت‌آمیز است.» او از جمله کسانی است که در جلسات کانگرس درباره‌ی شکنجه‌ی همکاران افغانستان‌تبار خود شهادت داده‌است، از جمله مردی که در بازجویی طالبان به وضعیت فلج دائمی دچار شده‌است.
وزارت امنیت داخلی امریکا به رهبری کریستی نوم، ماه جاری اعلام کرد که برنامه‌ی «تی‌پی‌اس» برای شهروندان افغانستان از ماه جولای به پایان می‌رسد. بدین‌ترتیب، هزاران پناه‌جوی افغانستان که از سال ۲۰۲۱ به ایالات متحده پناه آورده‌اند، در معرض اخراج قرار می‌گیرند؛ آن‌هم درحالی‌که خطر انتقام‌جویی طالبان در صورت بازگشت همچنان جدی است.
درحالی‌که دولت ترمپ می‌گوید وضعیت در افغانستان «به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای بهبود یافته»، گروه‌های حقوق بشری همچون دیدبان حقوق بشر گزارش داده‌اند که سرکوب نظام‌مند حقوق بشر به‌ویژه علیه زنان و دختران افزایش یافته، و بیش از نیمی از جمعیت کشور نیاز فوری به کمک‌های بشردوستانه دارند.
شاون وندایور، افسر نیروی دریایی و رئیس ائتلاف «افغان‌ایوک» در گفت‌وگو با واشنگتن‌پست این اقدام دولت ترامپ را «فراموشی سیاسی» خوانده و گفته است: «طالبان برای مجازات کسی نمی‌پرسد که آیا او آشپز بوده یا مترجم نظامی. برای طالبان، هر کسی که با امریکا کار کرده دشمن است.»
وندایور تاکید کرد: «این انسان‌ها نه ابزار سیاسی، که انسان‌های واقعی هستند؛ کسانی که تنها «جرم‌شان» زندگی، تحصیل یا کار در کنار امریکایی‌هاست. حالا که «تی‌پی‌اس» پایان یافته و هیچ مسیر جایگزینی برای اقامت‌شان وجود ندارد، با انتخابی مرگ‌بار روبه‌رو هستند: بازگشت به سرزمینی که تهدید به مرگشان می‌کند، یا اخراج از کشوری که روزی به آن پناه آوردند.»
به گزارش واشنگتن‌پست، حدود ۱۰هزار پناه‌جوی افغانستان در امریکا تحت برنامه‌ی «تی‌پی‌اس» زندگی می‌کردند، درحالی‌که فرایند دشوار، طولانی و اغلب ناکارآمد دریافت اقامت دائم یا ویزای مهاجرتی ویژه، بسیاری را بلاتکلیف گذاشته است. شماری از این افراد در جریان فرار از افغانستان ناچار شدند اسناد هویتی و همکاری‌شان با نهادهای امریکایی را برای جلوگیری از شناسایی توسط طالبان از بین ببرند.
در همین حال، سازمان حقوق مهاجران (کازا)، علیه این تصمیم دولت ترمپ به دادگاه شکایت کرده و آن را «بی‌رحمانه» و «مغایر با روند قانونی» خوانده است.
در کانگرس نیز نگرانی‌هایی در حال شکل‌گیری است. جین شاهین، سناتور دموکرات در جلسه‌ای با مارکو روبیو، وزیر خارجه‌ی امریکا، خواستار پاسخ روشن درباره‌ی سرنوشت پناه‌جویان افغانستان‌تباری شد که «در قطر، آلبانیا، پاکستان و افغانستان سرگردان مانده‌اند.»
اما پاسخ دولت ترمپ مبهم باقی مانده است: «در حال بررسی هستیم که آیا غربال‌گری‌ها به درستی انجام شده‌اند یا نه.»
درحالی‌که دانلد ترمپ در بازگشت به ریاست‌جمهوری، سیاست‌های ضد مهاجرتی‌اش را تشدید کرده، بسیاری از کهنه‌سربازان هشدار می‌دهند که این تصمیم ممکن است نه‌تنها جان هزاران شهروند افغانستان را به خطر اندازد، بلکه اعتبار اخلاقی امریکا را نیز زیر پرسش ببرد.
