«شاه محمدولی خان دروازی کفیل سلطنت و سیاستمدار افغانستان» نامِ نشست علمیای بود که دیروز (سوم سنبله/شهریور) توسط «جمعیت دوستی»، «روابط فرهنگی تاجیکستان و افغانستان» و
«بنیاد فرهنگی شهید احمدشاه مسعود» در تالار کتابخانهی ملی شهر دوشنبه برگزار گردید.
استادان و پژوهشگرانی که از دو کشور افغانستان و تاجیکستان در این نشست اشتراک داشتند؛ در مورد زندگی، کارنامه و نقشِ پُررنگ محمدولی خان دروازی در جنبش مشروطیت و استقلال افغانستان صحبت نمودند.
اندیشمندان حاضر در این نشست خاطرنشان کردند که شاه محمدولی خان دروازی باوصفِ خانزادگی و حضور دائمیاش در دربار، شخصیتی «وطندوست» و «متعهد» بوده و با همعصران خویش تفاوتهای آشکاری داشتهاست. به باورِ این پژوهشگران رشد و بالیدنِ دروازی در پایتخت و دربار سلطنتی، از او شخصیت «دانا» و «آگاه بر سیاست» و آشنا با علوم جدید ساخت و همین باعث ظهور او بهعنوان یک سیاستمدار «توانا و ترقیخواه» در زمان سلطنت امانالله شاه گردید. به گفتهی این دانشمندان، دروازی دوسال تمام برای برقراری روابط سیاسی کشور، به کشورهای مختلف جهان از جمله ایالات متحدهی آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی سفر کرد و با دستآوردهای «ارزشمندی» بهوطن بازگشت؛ او در واقع «معرّف» سیاست داخلی و خارجی و استقلال افغانستان بهشمار میرود.
بااینوصف، به باور تحلیلگرانِ این نشست، گمنامی شاه محمدولی خان دروازی ریشه در جعل تاریخی و سیاستهای «قومگرایانه»ی نظامهای حاکم در افغانستان داشته که نگذاشتهاند تا چنین چهرههای «هدفمند و میهندوستی» بهگونهی واقعیاش به نسلهای بعدی، به شناسایی گرفته شوند.
نشست دیروز با رونمایی از تألیف پروفیسور استاد قاسم شاه اسکندروف زیر نام «تاجیکان نامدار افغانستان معاصر» بهپایان رسید.
تاریخنگاری در افغانستان از شاخههای متروک و رشدنیافتهی علوم انسانی بهحساب میآید. پژوهندگان بهگونهی مکرر در مورد صحت تاریخ مکتوب افغانستان ابراز تردید کردهاند و بهضرورت بازنگری انتقادی این تاریخ تاکید میکنند. شمار زیادی از شخصیتهای تاریخی و نقشآفرین در افغانستان، آنگونه که باید به نسلهای جوانتر معرفی نشدهاند. چنین نشستهایی را میتوان تلاشی برای جستوجو در سویههای تاریک تاریخ افغانستان دانست.
تلویزیون دیار، رسانهی مستقر در ایالات متحده است که از سوی شماریاز «خبرنگاران در تبعید» افغانستان پایهگذاری شدهاست. اینرسانه هماکنون روی پایگاههای دیجیتال، رویدادهای افغانستان و جهان را به زبانهای فارسی، پشتو و انگلیسی روایت میکند و در نظر دارد تا بهزودی پخش زندهی اینترنتی و ماهوارهای اش را نیز آغاز کند.