امیرخان متقی، وزیر امور خارجهی طالبان، در چهارمین نشست «مجمع گفتوگوی تهران»، بر تعهد این گروه به سیاست خارجی متوازن، همکاری منطقهای و پایبندی به معاهدات بینالمللی از جمله توافقنامهی آب هیرمند با ایران تاکید کرد.
او گفت که طالبان برای دوستی با یک کشور، علیه کشور دیگری موضع نمیگیرد و افزود: «ما به دنبال روابط متوازن با همه کشورها هستیم؛ نه خصومت و جانبداری.»
وی اضافه کرد: «در طول ۴۰ سال پسین، افغانستان قربانی رقابتهای قدرتهای بزرگ بود؛ دلیل آن، فقدان یک سیاست خارجی متوازن و مستقل بود. اکنون ما بر اساس تجربهی گذشته، سیاست خارجی خود را بر پایهی توازن، همکاری اقتصادی و توسعهی روابط با کشورهای همسایه بنا نهادهایم.»
متقی تاکید کرد که امنیت و ثبات در افغانستان نهتنها به نفع مردم این کشور، بلکه به نفع کل منطقه و جامعهی جهانی است. او افزود: «افغانستان وارد مرحلهی جدیدی از حیات سیاسی خود شده و اکنون به چهارراهی برای اتصال منطقهای، بازرگانی و ترانزیت کالا و انرژی تبدیل میشود.»
وی همچنان مدعی شد که: «طالبان با دقت قدم برمیدارد و با سیاست خارجی متوازن و گفتوگومحور، بر اساس احترام متقابل، به دنبال روابط سازنده با کشورهای منطقه و جهان است.»
توافقنامهی آب هیرمند؛ «نیت ما بد نیست»
متقی در پاسخ به پرسشی دربارهی اجرای توافقنامهی آب هیرمند گفت که طالبان به این توافق متعهد است و حتی اگر چنین معاهدهای وجود نمیداشت، نیز «از باب وظیفهی شرعی» اجازه میداد آب به ولایت سیستان و بلوچستان ایران جاری شود. او گفت: «ما از وضعیت خشکسالی در سیستان و بلوچستان ناراحتیم، همانگونه که همین وضعیت در نیمروز و هلمند نیز وجود دارد.»
وی افزود: «این وظیفهی شرعی ما به عنوان مسلمان است که اگر مسلمانی از تشنگی رنج میبرد، به او کمک کنیم. مردم ایران مطمئن باشند که نیت بدی از طرف ما وجود ندارد.»
او با اشاره به سفر پسین عراقچی به کابل، تاکید کرد: «دربارهی آب، گفتوگوهای سازندهای انجام شده است. اکنون آب به سمت ایران جاری است و باید از هدر رفتن آن جلوگیری کنیم تا بهتر به ایران برسد.»
روابط اقتصادی «رو به رشد» با ایران
متقی همچنین با اشاره به مناسبات اقتصادی دو کشور گفت که حجم روابط بازرگانی میان ایران و افغانستان به حدود سه میلیارد دالر در سال رسیدهاست. وی این روند را نشانهای از «توسعهی روابط دوجانبه و تمایل طالبان به همکاری سازنده با همسایگان» دانست.
قدردانی از میزبانی ایران از مهاجران افغانستان
وزیر امور خارجهی طالبان در بخش دیگری از اظهاراتش، از میزبانی چهار دههای ایران از مهاجران افغانستان تقدیر کرد و گفت: «ما این لطف بزرگ ایران را فراموش نمیکنیم.»
مواد مخدر؛ چالش مشترک
متقی همچنین مواد مخدر را یکی از چالشهای مشترک ایران و افغانستان عنوان کرد و خواستار همکاری بیشتر برای پیکار با این معضل شد. وی تاکید کرد که طالبان در سالهای پسین ساختارهای امنیتی افغانستان را بازسازی کرده تا با تهدیدات داخلی و منطقهای، از جمله قاچاق مواد مخدر، مبارزهی اثرگذار صورت گیرد.
مجمع گفتوگوی تهران که با حضور ۲۰۰ نماینده از کشورهای مختلف برگزار شد، به گفتهی سعید خطیبزاده، معاون وزیر خارجهی ایران، یکی از محورهای اصلی این نشست به مسائل افغانستان اختصاص دارد.
اظهارات متقی در این نشست بازتاب گستردهای در رسانهها و شبکههای اجتماعی داشتهاست. برخی کاربران به نحوهی میزبانی ایران از هیات طالبان واکنش نشان دادهاند. یکی از کاربران نوشته: «در حالی که کشورهای حاشیهی خلیج فارس میزبان قدرتهای جهانی هستند، ایران میزبان طالبان است.»