خبرنگاران در تبعید افغانستان در بیانیهای توافقنامهی دوحه را عامل سقوط دولت جمهوری و تسلط دوبارهی طالبان بر افغانستان خوانده و خواستار لغو آن از سوی دانلد ترمپ، رئیسجمهوری منتخب ایالات متحده شدند.
شماری از خبرنگاران در تبعید افغانستان در اروپا و امریکای شمالی در نامهای با تاکید بر رشد «تاریخی» رسانهها و آزادی بیان در افغانستان پساز سال 2001 و هزینهی «صدها میلیون» دالری ایالات متحده برای آن، افزودهاند که سقوط جمهوری و تسلط دوبارهی طالبان بر افغانستان گلیم آزادی بیان و رسانهها را در افغانستان برچیده است.
در این بیانیه آمدهاست که از اگست 2021 تا کنون بیش از 1000 مورد خشونت علیه خبرنگاران از جمله قتل، اسارت و تهدیدهای لفظی و جسمانی در برابر آنان ثبت شده است. بیش از 4000 خبرنگار افغانستان را ترک کردهاند و از میان حدود 2000 خبرنگار زن در رسانههای افغانستان، اکنون تنها کمتر از 50 تن تحت شرایط «بسیار خطرناک» کار میکنند.
در بیانیه همچنان تاکید شدهاست که افغانستان در حال حاضر در میان پنج کشور «خطرناک» جهان برای فعالیت روزنامهنگاران است و ساختارهای «قانونی و اداری» که برای پشتیبانی از آزادی بیان در این کشور ایجاد شده بودند نیز «کاملاً» نابود شدهاند.
این خبرنگاران با تاکید بر لغو توافقنامهی دوحه از سوی ترمپ افزودهاند که این اقدام میتواند شرایط را برای شکلگیری یک حکومت «مردمسالار و فراگیر» در افغانستان فراهم کند. همچنین در این بیانیه از ترمپ خواسته شدهاست که افرادی را که در «تهیه و اجرای» این توافقنامه نقش داشته و به گفتهی این روزنامهنگاران، به تقویت نیروهای «هراسافگن» کمک کردهاند، به دادگاههای جهانی معرفی کند.
به باور این خبرنگاران، چنین اقداماتی میتوانند راه را برای اجراییشدن «حقوق بشر جهانی» گشوده و مانع از ادامهی تخلفات «گستردهی» حقوق بشری شود.
توافقنامهی دوحه که در 29 فبروری 2020 میان ایالات متحده و طالبان به امضا رسید، نقطهی عطفی در تاریخ افغانستان به شمار میرود. این توافق راه را برای خروج نیروهای امریکایی از افغانستان هموار کرد و تعهداتی از طالبان مانند قطع روابط با «گروههای هراسافگن» و آغاز گفتوگوهای «میانافغانان» به همراه داشت. با این حال بسیاری از تحلیلگران با تاکید بر اینکه بهجز خروج نیروهای امریکایی، دیگر تعهدات این توافقنامه عملی نشدهاست، این سند را عامل اصلی سقوط جمهوری و بازگشت دوبارهی طالبان به قدرت میدانند.