سم آلتمن، بنیانگذار و مدیر عامل جوان شرکت «اوپن ایآی» که با رُبات هوشمند «چت جیپیتی» به شهرت و ثروتی انبوه و هنگفت رسید، باور دارد که فهرست کتابهایی که او به خوانندگان پیشنهاد میکند، میتوانند «زندگی» افراد را با دگرگون کردن فهم آنان از زندگی بامعنا، روان انسان، ماهیت هستی و روابط اجتماعی تغییر خواهد داد. در این مطلب نگاهی به فهرست پیشنهادی آلتمن میاندازیم.
۱. انسان در جستوجوی معنا، ویکتور فرانکل
انسان در جستوجوی معنا اصلیترین کتاب فرانکل و بهعبارتی سرچشمهی شاخهی از روانشناسی تحت عنوان «معنادرمانی» است. کتابیکه بهترین تجلی آن را خودِ فرانکل از قول نیچه نقل میکند: «کسی که چرایی در زندگی دارد، با هر چگونهای خواهد ساخت.» این کتاب خاطراتِ هولناک زندان نازیها و پناهجستن به آغوش «معنا» در آن دقایق تلخ و تاریک را روایت میکند.
۲. دنیای قشنگ نو، آلدوس هاکسلی
اگرچه «درهای معنا» نیز از هاکسلی کتاب ستایششده و تاثیرگذاریست، ولی کمتر کسی میتواند شک ورزد که شاهکار اصلی او «دنیای قشنگ نو» است. رُمانی پادآرمانشهری که آیندهی بشر را با ظهور فنآوری نوین، «استبدادهای دموکراتیک» و منتهای منطقی هولناک ایدهی نئولیبرال «خوشبختی» با دقت و طنز سیاهی حیرتآور پیشبینی میکند. بهعبارتی در میان دو رُمان ۱۹۸۴ از اورول و دنیای قشنگ نو از هاکسلی، میتوان مدعی شد که پیشبینیهای هاکسلی تا اینجا دقیقتر از پیشبینیهای اورول بودهاند.
۳. اندیشیدن، سریع و کُند بهقلمِ دانیل کانهمان
تا اینجا که پیشنهادهای آلتمن اگرچه فوقالعاده و بسیار خواندنی، ولی بهعبارتی معنامحور و انتزاعی بودند، اما این اثر از کانهمان، ضمنِ مباحث جذاب و میخکوبکنندهای که دارد، کتابیست که منتهی بهنتایج انضمامی، ملموس و عملی میشود. آلتمن باور دارد که خواندن این کتاب فرایند «تصمیمگیری در موقعیتهای پیچیده» برای فرد را آسانتر و ماهرانهتر میکند.
۴. پیروزی، جک ویلش
رسیدن به موفقیتی جهانگیر و راهاندازی کسبوکاری «تاریخساز» همچون اوپن ایآی که در کارنامهی آلتمن بهثبت رسیده است، سهل بهدست نمیآید. چنین موفقیتی لازمهاش گسترهی وسیعی از مهارتها و دانشهای گونهگون انتزاعی و انضمامی است؛ به همین خاطر کتاب ویلش در مورد استراتژی و رهبری در این فهرست برای آلتمن جایگاه ویژهای دارد.
۵. آغاز بینهایت، دیوید دویچ
اکثریت ذهنها با این افسانهی قدیمی که «همهچیز پیش از من اختراع شده است» مسموم شده و درکی از بیکرانگی امکانهای نهفته در دانش بشر پیدا نمیکنند. آخرین مورد فهرست آلتمن با تکیه بر قوانین اساسی و بنیادین فزیک نشان میدهد که «هزار بادهی ناخورده در رگ تاک است» و تل کشفنشدهها و ابداعنشدهها بلند و پُربار. آلتمن باور دارد که خواندن چنین کتابی، به فرد اجازهی «اندیشه در سطح بزرگ» و به چالش کشیدن «مرزهای درک بشر از هستی» را میدهد.
تلویزیون دیار، رسانهی مستقر در ایالات متحده است که از سوی شماریاز «خبرنگاران در تبعید» افغانستان پایهگذاری شدهاست. اینرسانه هماکنون روی پایگاههای دیجیتال، رویدادهای افغانستان و جهان را به زبانهای فارسی، پشتو و انگلیسی روایت میکند و در نظر دارد تا بهزودی پخش زندهی اینترنتی و ماهوارهای اش را نیز آغاز کند.