سم آلتمن، بنیانگذار و مدیر عامل جوان شرکت «اوپن ایآی» که با رُبات هوشمند «چت جیپیتی» به شهرت و ثروتی انبوه و هنگفت رسید، باور دارد که فهرست کتابهایی که او به خوانندگان پیشنهاد میکند، میتوانند «زندگی» افراد را با دگرگون کردن فهم آنان از زندگی بامعنا، روان انسان، ماهیت هستی و روابط اجتماعی تغییر خواهد داد. در این مطلب نگاهی به فهرست پیشنهادی آلتمن میاندازیم.
۱. انسان در جستوجوی معنا، ویکتور فرانکل
انسان در جستوجوی معنا اصلیترین کتاب فرانکل و بهعبارتی سرچشمهی شاخهی از روانشناسی تحت عنوان «معنادرمانی» است. کتابیکه بهترین تجلی آن را خودِ فرانکل از قول نیچه نقل میکند: «کسی که چرایی در زندگی دارد، با هر چگونهای خواهد ساخت.» این کتاب خاطراتِ هولناک زندان نازیها و پناهجستن به آغوش «معنا» در آن دقایق تلخ و تاریک را روایت میکند.
۲. دنیای قشنگ نو، آلدوس هاکسلی
اگرچه «درهای معنا» نیز از هاکسلی کتاب ستایششده و تاثیرگذاریست، ولی کمتر کسی میتواند شک ورزد که شاهکار اصلی او «دنیای قشنگ نو» است. رُمانی پادآرمانشهری که آیندهی بشر را با ظهور فنآوری نوین، «استبدادهای دموکراتیک» و منتهای منطقی هولناک ایدهی نئولیبرال «خوشبختی» با دقت و طنز سیاهی حیرتآور پیشبینی میکند. بهعبارتی در میان دو رُمان ۱۹۸۴ از اورول و دنیای قشنگ نو از هاکسلی، میتوان مدعی شد که پیشبینیهای هاکسلی تا اینجا دقیقتر از پیشبینیهای اورول بودهاند.
۳. اندیشیدن، سریع و کُند بهقلمِ دانیل کانهمان
تا اینجا که پیشنهادهای آلتمن اگرچه فوقالعاده و بسیار خواندنی، ولی بهعبارتی معنامحور و انتزاعی بودند، اما این اثر از کانهمان، ضمنِ مباحث جذاب و میخکوبکنندهای که دارد، کتابیست که منتهی بهنتایج انضمامی، ملموس و عملی میشود. آلتمن باور دارد که خواندن این کتاب فرایند «تصمیمگیری در موقعیتهای پیچیده» برای فرد را آسانتر و ماهرانهتر میکند.
۴. پیروزی، جک ویلش
رسیدن به موفقیتی جهانگیر و راهاندازی کسبوکاری «تاریخساز» همچون اوپن ایآی که در کارنامهی آلتمن بهثبت رسیده است، سهل بهدست نمیآید. چنین موفقیتی لازمهاش گسترهی وسیعی از مهارتها و دانشهای گونهگون انتزاعی و انضمامی است؛ به همین خاطر کتاب ویلش در مورد استراتژی و رهبری در این فهرست برای آلتمن جایگاه ویژهای دارد.
۵. آغاز بینهایت، دیوید دویچ
اکثریت ذهنها با این افسانهی قدیمی که «همهچیز پیش از من اختراع شده است» مسموم شده و درکی از بیکرانگی امکانهای نهفته در دانش بشر پیدا نمیکنند. آخرین مورد فهرست آلتمن با تکیه بر قوانین اساسی و بنیادین فزیک نشان میدهد که «هزار بادهی ناخورده در رگ تاک است» و تل کشفنشدهها و ابداعنشدهها بلند و پُربار. آلتمن باور دارد که خواندن چنین کتابی، به فرد اجازهی «اندیشه در سطح بزرگ» و به چالش کشیدن «مرزهای درک بشر از هستی» را میدهد.
تلویزیون دیار رسانهای پیشرو است که به دست روزنامهنگاران در تبعید افغانستان بنیانگذاری شده و بهعنوان صدایی جسور برای آزادی بیان و روزنامهنگاری مستقل شناخته میشود. این رسانه با حضوری پررنگ در بسترهای دیجیتال، تازهترین خبرها و روایتهای تاثیرگذار از افغانستان و فراتر از آن را به مخاطبان ارائه میکند. پخش زندهی اینترنتی دیار هماکنون در سراسر جهان در دسترس است.