فتح‌الله گولن، چهره‌ی سیاسی – مذهبی معروف ترک و معروف‌ترین چهره‌ی ضدنظامِ ترکیه، دو روز پیش در پنسلوانیای امریکا در و هشتادوسه سالگی درگذشت. گولن که از مهم‌ترین چهره‌های عرصه‌ی سیاست و فرهنگ ترکیه در یکی دو دهه‌ی گذشته بوده و فراز و فرودهای بسیاری را با دستگاه قدرت ترکیه از سر گذراند. گولن کی بود؟ او چه کرد؟ باورهای دینی و سیاسی او چه بودند؟
گولن براساس روایتی – در مورد تاریخ دقیق تولد او اختلاف نظر وجود دارد – در نوامبر ۱۹۳۸ در روستای کرچوک در آناتولی شرقی زاده شد.
گولن فرزند یک امام بود و مادرش هم روستاییان را قرآن درس می‌داد. او از همان آغاز زیر سایه‌ی یک باورمندی و ایمانِ راسخ و خدشه‌ناپذیر به‌دیانت قرار گرفت و فرزند طبقه‌ی روحانی جامعه بود. او در اوایل زندگی تحت تاثیر نظریات سعید نورسی، الهی‌دان مطرح کُرد قرار گرفت.
نورسی که باور داشت دانش و علم نوین راه رهایی مسلمانان از فلاکت و فقری‌ست که به آن مبتلا شده‌اند، الهام‌بخشِ جنبش‌های سیاسی دینی اما تاحدودی نوگرا در ترکیه شد.
گولن سپس به تدریس علوم قرآنی و دینی در مدرسه‌ی کستانپیزاری پرداخت و سال ۱۹۷۱ توسط ارتش ترکیه به‌اتهام سازمان‌دهی یک گروه اسلام‌گرای سیاسی دست‌گیر شده و هفت ماه در زندان ماند.
شهرت و تاثیر گولن به‌عنوان یک چهره‌ی دانشور و «آموزگار دینی» در ترکیه در فاصله‌ی آغاز دهه‌ی هشتاد و پایان دهه‌ی نود میلادی از همیشه بیشتر شده و سخنرانی‌ها و خطابه‌های او در مساجد تبدیل به نقطه‌ی قوتی برای اسلام‌گرایی در ترکیه شد.
گولن سپس به ایالات متحده پناهنده شد و فعالیت‌های سیاسی و فکری خود را در آن‌جا ادامه داد. آنچه گولن را تبدیل به‌چهره‌ای قابل توجه در ترکیه – و حتا تاحدودی در جهان اسلام – می‌کرد صرفاً شبکه‌ی قوی آموزشی، بانکی و سیاسی او نبود؛ گولن تاثیرگذار و میان گروهی از مردم ترکیه محبوب بود.
او در زمان مهاجرت در امریکا سخن از عمل در راستای خیر اسلام و استفاده از مقام برای خدمت به دیانت سخن گفت و از کسانی که چنین قصدی دارند خواست که «عجله» نداشته باشند.
اگرچه جنبش گولن هماره ادعا داشت که «فراتر از سیاست» و در راستای خیر جمعی و همگانی عمل می‌کند، ولی در بُرهه‌های متفاوتی این شبکه‌ی بزرگ و پیچیده دست به حمایت‌های علنی سیاسی نیز زد. چنانچه در سال ۲۰۱۱ جنبش گولن حامی اردوغان شد که منتج به پیروزی بزرگ دگری برای حزب عدالت و توسعه شد.
پس از کودتای نافرجام سال ۲۰۱۶ که دولت ترکیه فتح‌الله گولن را متهم به دست داشتن در آن کرده و از ایالات متحده خواسته بود که او را تحویل بدهند، دیدگاه اردوغان و پیروانش نسبت به جنبش گولن تغییر کرد. آنان این جنبش را دگر یک «متحد گاه‌وبی‌گاه» نه بلکه دشمنی بسیار خطرناک می‌دیدند. بیشتر ساختارهای مدنی‌ای که جنبش گولن ایجاد کرده بود، پس از این کودتا در دولت ترکیه ادغام یا مسدود شدند.
گولن در اتاقی کوچک که صرفاً فرشی و جا نمازی در آن بود و کتاب‌ها و میز کارش در گوشه‌ی دگر آن قرار داشت زندگی می‌کرد. او خرج زندگی خود را از نوشتن در می‌آورد و در پایانِ زندگی شدیداً بیمار بود. اگرچه خودِ او تمنای دفن شدن در ازمیر را داشت، ولی باتوجه به شرایط سیاسی ترکیه، احتمالاً در امریکا به خاک سپرده خواهد شد.
تلویزیون دیار، رسانه‌ی مستقر در ایالات متحده است که از سوی شماری‌از «خبرنگاران در تبعید» افغانستان پایه‌گذاری شده‌است. این‌رسانه هم‌اکنون روی پا‌ی‌گاه‌های دیجیتال، روی‌دادهای افغانستان و جهان را به زبان‌های فارسی، پشتو و انگلیسی روایت می‌کند و در نظر دارد تا به‌زودی پخش زنده‌ی اینترنتی و ماهواره‌ای اش را نیز آغاز کند.