گروهی از فعالان حقوق زنان ایرانی، با انتشار بیانیهای، گفتند آنچه زیر نام «ساماندهی اتباع غیرمجاز» یاد میشود، در واقع «پروژهی هدفمند برای حذف، سرکوب سیاسی و بازتولید نظم جنسیتی» در ایران است.
در بیانیه آمده که در هفتههای پسین و در پی حملهی اسرائیل، دولت ایران بهدنبال بازسازی نوعی از انسجام داخلی از طریق «دیگریسازی» است و مهاجران افغانستان قربانی این سیاست شدهاند.
این فعالان تصمیم دولت ایران برای اخراج مهاجران افغانستان را نکوهش کردند و خواستار توقف بیدرنگ این روند شدند.
آنها افزودند که زنان مهاجر افغانستان در ایران، به کشوری بازگردانده میشوند که در آن، اجازهی کار و آموزش را ندارند.
به گفتهی آنها، زنانی مهاجر افغانستان در موقعیت آسیبپذیری قرار دارند؛ آنها کسانی بودند که در خانهها، کارگاهها و مزارع در شرایط بیثبات، بدون بیمه و حمایت قانونی، کار کردهاند.
در بیانیه آمده: «اخراج برای زنان فقط تغییر جغرافیا نیست؛ بازگشت اجباریست به سیستمی زنستیز که آنها را از ابتداییترین حقوق انسانی محروم میکند.»
بیانیه افزود که برای بسیاری از اخراجشدگان، «بازگشت» معنایی ندارد. برخی در ایران به دنیا آمدهاند و خانهای جز این کشور نمیشناسند. برخی دیگر، با وجود تولد در افغانستان، پس از سالها زندگی در ایران ریشههای تازهای پیدا کردهاند و اخراج برای آنها شکلی از «تبعید، بیخانمانی» و برای برخی به معنای به «خطر» افتادن جان آنهاست.
این فعالان ایران از تمامی نهادهای مدنی، دانشگاهیان، هنرمندان، روزنامهنگاران و فعالان اجتماعی خواستند که در برابر این «اخرج ساختاریافته» خموش نباشند.
آنان همچنین خواستار بهرسمیتشناختن حق اقامت، تحصیل، کار و زندگی برای تمامی مهاجران افغانستان شدند و تاکید کردند که این حقوق بهویژه باید برای افرادی تضمین شوند که در ایران بهدنیا آمدهاند و زندگیشان را در همین کشور سپری کردهاند.
این فعالان حقوق بشر در بیانیهی خود خواستار انجام بررسیهای مستقل دربارهی بازداشتها، مرگهای مشکوک، و رفتارهای «غیرقانونی و غیر بشردوستانه» در فرایند اخراج مهاجران افغانستان شدند.