حمدالله فطرت، معاون سخنگوی طالبان اعلام کرد که با هدف ارائهی خدمات فوری و سرپناه موقت به مهاجران بازگشتی، بودجهای بهارزش یکونیم میلیارد افغانی در اسلامقلعه اختصاص یافته است.
او که در بازدید از این گذرگاه مرزی صحبت میکرد، گفت که در چند هفتهی گذشته نزدیک به نیممیلیون مهاجر افغانستان از ایران به افغانستان بازگردانده شدهاند. به گفتهی او، اوضاع در حال حاضر «زیر کنترول» است. با این حال، جزئیاتی دربارهی نحوهی مصرف این بودجه یا نهادهای مجری آن ارائه نشده است.
در همین حال، احمد حقانی، رییس کمیتهی خدمات مرزی طالبان، گفت که به تمامی مهاجران بازگشتی در اسلامقلعه سه وعده خوراک، آب آشامیدنی و خدمات ابتدایی دیگر ارائه میشود. او افزود که تلاشها برای رسیدگی به وضعیت مهاجران ادامه دارد.
با این حال، منابع مستقل، از وضعیت نامناسب خدماترسانی، نبود سرپناه کافی، ازدحام جمعیت، کمبود آب و امکانات بهداشتی در اسلامقلعه حکایت دارند. برخی نهادهای امدادی از نبود هماهنگی میان ادارات محلی، مشکلات در توزیع کمکها و فشار بیش از حد بر نهادهای خیریه و داوطلب ابراز نگرانی کردهاند.
از سویی هم در حالی که بازگشت اجباری این حجم از مهاجران میتواند بحرانی انسانی در غرب افغانستان ایجاد کند، هنوز برنامهی بلندمدتی برای اسکان یا ادغام این جمعیت بزرگ از سوی طالبان ارائه نشده است. در نبود فرصتهای شغلی، زیرساختهای مناسب و حمایت اجتماعی گسترده، مهاجران بازگشتی بار سنگینی بر دوش جوامع محلی خواهند بود.
در شرایطی که میلیونها شهروند افغانستان در داخل کشور نیز با فقر، بیکاری و محدودیتهای گسترده روبهرو هستند، اختصاص ناشفاف بودجه برای مدیریت بازگشت مهاجران، بیهیچ جزئیات و برنامهریزی منسجم، شکوتردیدهایی را در بارهی راستی و نحوهی هزینهشدن آن برانگیختهاست.