کمیسیون عالی رسیدگی به امور مهاجران و عودتکنندگان طالبان اعلام کرد که روز گذشته (یکشنبه، 15 سرطان)، 19 هزار و 273 تن از ایران وارد کشور شدهاند.
بر بنیاد آمار این گروه، 10 هزار و 335 تن از مرز اسلام قلعه و باقی از طریق گذرگاه راه ابریشم در نیمروز، وارد افغانستان شدهاند.
اخراج مهاجران افغانستان واکنشهای گستردهای بههمراه داشته است. در فضای مجازی، شماری از ایرانیان با این روند موافقاند و آنرا در راستای امنیت و منافع کشورشان میدانند، در حالیکه برخی با همسویی با مردم افغانستان، نحوهی اجرای این روند را نقد کرده و آنرا خلاف اخلاقیات و عرف جامعهی خود میدانند.
از سویی هم، شماری از باشندگان ولایات مرزی کشور، بهویژه هرات، در روزهای پسین با ارائهی کمکها، همدلی خود را با «برگشتکنندگان» ابراز کردهاند.
شماری از آنها با موترهای شخصی اخراجشدگان را از مرز اسلام قلعه به شهر هرات منتقل کردند و شماری دیگر نیز خوراکیهایی پخته و میانشان توزیع کردند.
این روند اخراج مهاجران، به بحثها در میان روشنفکران افغانستان نیز دامن زده است. محمد محق، نویسنده و نواندیش دینی، گفت که فرهنگ، زبان، تاریخ و دین مشترک از جمله عناصر شکلدهندهی ملتاند، اما واقعیترین و قابل لمسترین عنصر ملتساز، جغرافیا و سرزمین مشترک است.
او نوشت: «ما با همسایگان خود مشترکات فراوان تاریخی، فرهنگی و تمدنی داریم، و باید برای تقویت آنها بکوشیم، اما به یاد داشته باشیم که نمیتوانیم با آنها ملت واحدی باشیم. مانع اساسی نبود جغرافیای مشترک است.»
او ادامه داد: «ما با دو ملیارد مسلمان در جهان اخوت دینی داریم، و با هشت ملیارد بشریت اخوت انسانی، اما تنها با مردمان جغرافیای خود میتوانیم یک ملت باشیم. نادیده گرفتن این حقیقت آشکار سبب خواهد شد که دنبال سراب برویم، و نسل اندر نسل سردرگم بمانیم.»