انستیتوت مطالعات استراتیژیک افغانستان، دیروز (پنجشنبه، 5 سرطان)، جایزهی بینالمللی ابنسینا را به ادی راما، نخستوزیر جمهوری آلبانیا اهدا کرد.
در مراسمیکه به همین مناسبت در شهر لندنِ انگلستان برگزار شد، ششمین دور این جایزه به پاس تلاشهای راما در گسترش تفاهم میانفرهنگی و دینی، و همچنین حمایت دولت تحت رهبریاش از مردم افغانستان، بهویژه زنان، به او تعلق گرفت.
دولت آلبانیا پس از سقوط نظام جمهوری در افغانستان، دروازههای خود را بهروی چهارهزار پناهجوی این کشور باز کرد. خبرنگاران، فعالان مدنی و همکاران پیشین نیروهای خارجی در افغانستان، وارد این کشور شدند.
مهماننوزای، صفت مشترک مردمان دو کشور است، آلبانیاییها معتقدند «خانهی آلبانیاییها، خانهی خدا و مهمان است» و مردم افغانستان نیز مهمان را دوست خدا میدانند.
آلبانیا خدمات صحی، مشاورهی روانی، آموزش زبان، برنامههایی برای کودکان پناهجو را در پیش گرفت. راما گفت این خدمات را نه برای «متحدان» کشورش، بلکه بهرسم مهماننوازی انجام میدهد.
این کشور همچنین در ماه سنبلهی 1403 میزبان نشست فعالان زن افغانستان، نخستین گردهمآیی بزرگ زنان در خارج از کشور، بود.
این نشست که با عنوان «همهزنان افغانستان» با حمایت مستقیم دولت ادی راما، در تیرانا برگزار شد، نهتنها فرصتی برای شنیدهشدن صدای زنان تبعیدی، بلکه بستری برای گفتوگوی میاننسلی میان فعالان، روزنامهنگاران، و رهبران اجتماعی بود. سخنرانان از نسلهای مختلف، از موج اول جنبشهای زنان در دهههای پیشین تا فعالان جوانی که پس از سقوط کابل روانهی تبعید شدند، روایتهای خود را از سرکوب، تبعید، و ایستادگی به اشتراک گذاشتند.
این کشور همچنین در سالهای پسین، با استفاده از جایگاه موقت خود در شورای امنیت ملل متحد، به یکی از صداهای پیگیر دفاع از حقوق زنان افغانستان تبدیل شد.
سوئلا یانینا، نمایندهی دائم این کشور در ملل متحد، بارها بر ضرورت مشارکت معنادار زنان افغانستان در روندهای سیاسی و تصمیمسازیهای بینالمللی تاکید کرد. از تریبون شورای امنیت، آلبانیا نه تنها خواهان پایان تبعیض ساختاری علیه زنان افغانستان شد، بلکه جامعهی جهانی را به اقدام عملی و فراتر از همدردیهای لفظی فرا خواند.
به پاسداشت این خدمات، انستیتوت مطالعات استراتیژیک افغانستان جایزهای را که بهمنظور تقدیر از چهرهها و نهادهایی بنیان گذاشته شده که در حفظ تنوع تمدنی، تقویت صلح، خیر عمومی و کرامت انسانی، نقشآفرینی کردهاند، را به راما اعطا کرد.
مایکل بری از ایالات متحده در سال ۱۳۹۷، راشد الغنوشی از تونس در سال ۱۳۹۸، انارکلی هنریار از افغانستان در سال ۱۴۰۰، مجموعهای از نهادهای یهودی فعال برای پناهجویان افغانستان، در سال ۱۴۰۲ و جان بیلی و ورونیکا دابلدی از بریتانیا در سال ۱۴۰۳، موفق به دریافت این جایزه شدند.