مذاکرهکنندگان ارشد ایالات متحده و چین پس از دو روز گفتوگو در لندن، بر چارچوبی برای ازسرگیری مذاکرات بازرگانی و رفع اختلافات دوجانبه توافق کردند. این توافق که روز چهارشنبه (۲۱ جوزا)، از سوی رسانههای دولتی چین اعلام شد، گامی برای بازگرداندن آتشبس شکنندهی بازرگانی است که ماه گذشته در جنیوا حاصل شده بود.
این گفتوگوها پس از تنشهای پسین بر سر صادرات مواد معدنی کمیاب و فنآوریهای پیشرفته، بهویژه نیمههادیهای مورد استفاده در هوش مصنوعی، صورت گرفت. اختلافات دو کشور همچنین شامل مسائل دیگری چون ویزا برای دانشجویان چینی در دانشگاههای امریکایی و مازاد بازرگانی (ارزش صادرات بیشتر از واردات) قابلتوجه چین با ایالات متحده بود.
ماه گذشته، دو طرف توافق کردند تعرفههای بیش از ۱۰۰ درصدی اعمالشده بر یکدیگر را به مدت ۹۰ روز به حالت تعلیق درآورند تا از تشدید جنگ بازرگانی که نگرانیهایی دربارهی رکود اقتصادی جهانی ایجاد کرده بود، جلوگیری کنند. با این حال، به گفته وندی کاتلر، مذاکرهکننده پیشین بازرگانی ایالات متحده و معاون کنونی موسسهی سیاست آسیا، اختلافات پسین ۳۰ روز از این مهلت ۹۰ روزه را هدر دادهاست. کاتلر هشدار داد که تنها ۶۰ روز برای رسیدگی به موضوعات کلیدی، از جمله شیوههای بازرگانی ناعادلانه، ظرفیت مازاد تولید، انتقال کالا و بحران فنتانیل (دوای مصنوعی برای تسکین درد)، باقی ماندهاست.
لی چنگگانگ، معاون وزیر بازرگانی چین و نمایندهی بازرگانی بینالمللی این کشور، به رسانههای چینی اعلام کرد که دو طرف بهطور اصولی بر چارچوبی برای اجرای توافقات حاصلشده بین دانلد ترمپ، رییسجمهوری ایالات متحده، و شی جینپینگ، رهبر چین، و همچنین مذاکرات جنیوا توافق کردهاند.
این چارچوب، به گزارش خبرگزاری رسمی «شینهوا»، بهعنوان مبنایی برای پیشبرد گفتوگوها عمل خواهد کرد. با این حال، جزئیات دقیق این چارچوب و برنامهریزی برای دور بعدی مذاکرات هنوز اعلام نشدهاست.
هیات چینی به رهبری هه لیفنگ، معاون نخستوزیر، شامل وانگ ونتائو، وزیر بازرگانی، و لی چنگگانگ بود. از سوی ایالات متحده، هوارد لوتنیک، وزیر بازرگانی، اسکات بسنت، وزیر مالیه، و جیمیسون گریر، نمایندی بازرگانی، در این مذاکرات حضور داشتند.
یکی از محورهای اصلی اختلاف، محدودیتهای صادراتی چین بر مواد معدنی کمیاب است که در اپریل امسال اعمال شد و نگرانیهایی را برای موترسازان جهانی به دنبال داشت.
چین، بهعنوان بزرگترین تولیدکنندهی این مواد، اخیراً اعلام کرده که ممکن است این محدودیتها را کاهش دهد. در مقابل، بیجینگ خواستار لغو محدودیتهای ایالات متحده بر دسترسی چین به فنآوریهای پیشرفتهی تولید نیمههادی است.
از سویی دیگر کاتلر، گفتوگوی ایالات متحده بر سر کنترولهای صادراتی را «بیسابقه» توصیف کرد و هشدار داد که این اقدام ممکن است به چین اجازه دهد در آینده کنترولهای صادراتی را بهعنوان بخشی از دستورکار مذاکرات مطرح کند. او کنترولهای صادراتی امریکا را «موضوعی تحریکآمیز» خواند که چین نزدیک به دو دهه است آن را مطرح میکند.
همزمان با مذاکرات لندن، یک دادگاه تجدیدنظر فدرال در واشنگتن روز سهشنبه به دولت ایالات متحده اجازه داد تعرفههایی را که ترمپ نهتنها بر چین بلکه بر سایر کشورها اعمال کرده بود، همچنان گردآوری کند.
این تصمیم در حالی گرفته شد که دولت در حال تجدیدنظر از حکمی علیه سیاست بازرگانی امضای ترمپ است.
ترمپ اخیراً در کاخ سفید بر لزوم «باز کردن» بازار چین، بهعنوان غالبترین تولیدکننده جهان، به روی محصولات امریکایی تاکید کرد. او هشدار داد: «اگر چین را باز نکنیم، شاید هیچ کاری انجام ندهیم.»
جنگ بازرگانی بین ایالات متحده و چین پیامدهای گستردهای برای اقتصاد جهانی داشته است. بانک جهانی روز سهشنبه با استناد به افزایش موانع بازرگانی، پیشبینیهای خود برای رشد اقتصادی ایالات متحده و جهان در سال جاری را کاهش داد. تشدید تنشها همچنین نگرانیهایی را درباره زنجیرهی تامین جهانی، بهویژه در صنایع موترسازی و فنآوری، ایجاد کردهاست.
توافق لندن نشانهای از تلاش دو اقتصاد بزرگ جهان برای جلوگیری از تشدید بیشتر تنشهای بازرگانی است. با این حال، با توجه به پیچیدگی مسائل باقیمانده و مهلت ۶۰ روزه برای حل آنها، تحلیلگران نسبت به دستیابی به راهحلی جامع محتاط هستند. مذاکرات آتی احتمالاً بر موضوعات حساس مانند فنآوری، مواد معدنی کمیاب و تعادل بازرگانی متمرکز خواهد بود.