در حالی که اداره‌ی مهاجرت و گمرک ایالات متحده به آزادسازی دوباره‌ی مهاجرانی که به اتهام حضور «غیرقانونی» در این کشور بازداشت شده‌اند، ادامه داده و از پناه‌گاه‌های مهاجران می‌خواهد که آن‌ها را اسکان دهند، آژانس مدیریت اضطراری فدرال امریکا، بخش دیگری از همین دولت، در اقدامی متناقض، به پناه‌گاه‌هایی که از این مهاجران حمایت می‌کنند، هشدار قانونی صادر کرده‌است.
طبق اسنادی که خبرگزاری «اسوشیتدپرس» به آن‌ها دست یافته، این نهاد فدرال در ۲۱ حوت ۱۴۰۳، با ارسال نامه‌ای به چندین پناه‌گاه غیردولتی در تگزاس و آریزونا، آن‌ها را به نقض احتمالی قوانین ضد قاچاق انسان متهم کرد و خواستار ارائه‌ی فهرست کامل خدمات و تعهدنامه‌های رسمی از مدیران این مراکز شده‌است. در این نامه آمده که ارائه‌ی خدماتی نظیر مسکن موقت، خوراک و حمل‌ونقل می‌تواند به‌عنوان «کمک به قاچاق انسان» تلقی شده و پیگرد جنایی در پی داشته باشد.
اما هم‌زمان، اداره‌ی مهاجرت و گمرک ایالات متحده از همین نهادها می‌خواهد که مهاجران تازه آزادشده را اسکان دهند. این تناقض سیاستی، پناه‌گاه‌های محلی را در وضعیتی گیج‌کننده و پرخطر قرار داده‌است.
ربکا سولوا، مدیر اجرایی خیریه‌ی کاتولیک در شهر لاردو در تگزاس، در مصاحبه با خبرگزاری اسوشیتدپرس گفت: «نامه‌ی آژانس مدیریت اضطراری فدرال واقعاً ترسناک بود، نمی‌خواهم دروغ بگویم. ما همیشه به اداره‌ی مهاجرت کمک کرده‌ایم، اما حالا از دو طرف تحت فشاریم.»
پناه‌گاه سولوا پیش از تعطیلی در ۵ ثور به دلیل بحران مالی، روزانه ۸ تا ۱۰ مهاجر را می‌پذیرفت. طبق گزارش‌ها، این مرکز بیش از ۱۲۰ هزار تن را از سال ۱۳۹۹ تاکنون اسکان داده بود، اما با بدهی بیش از یک میلیون دالر و توقف کمک‌های مالی از سوی دولت فدرال، دیگر امکان ادامه‌ی فعالیت نداشت.
در شهر ال‌پاسو، پناه‌گاه غیرانتفاعی «خانه‌ی اعلام» همچنان روزانه پذیرای ۵ تا ۱۰ مهاجر از کشورهای هندوراس، ونزوئلا و دیگر کشورهای امریکای لاتین است. مایکل اسمیت، مدیر اجرایی موسسه‌ی هولدینگ در لاردو نیز گفت: «ادامه دادن به این کار شاید منطقی نباشد، اما بعضی کارها را فقط به این خاطر انجام می‌دهیم که اخلاقاً درست هستند.»
از سوی دیگر، آژانس مدیریت اضطراری فدرال، پرداخت بخشی از بودجه‌ی سال مالی گذشته، که رقمی نزدیک به ۶۴۱ میلیون دالر برای دولت‌های ایالتی و سازمان‌های غیردولتی بوده، متوقف کرده‌است. این توقف، تهدیدی جدی برای پناه‌گاه‌هایی است که بدون منابع مالی کافی نمی‌توانند ادامه‌ی فعالیت دهند. موسسه‌ی هولدینگ ناچار شده تعداد کارکنان خود را از ۴۵ به تنها ۷ تن کاهش دهد و برای صرفه‌جویی، وعده‌های خوراکی بدون پروتین ارائه دهد.
با وجود این بحران، همکاری عملیاتی میان پناه‌گاه‌ها و اداره‌ی مهاجرت امریکا همچنان برقرار است. تریشا مک‌لافلین، سخنگوی وزارت امنیت داخلی ایالات متحده، با تاکید بر تفاوت سیاست فعلی با سیاست‌های دولت بایدن، اظهار داشت که هدف کنونی یافتن «حامیان انسانی» برای مهاجران است و نه رهاسازی آنان در اماکن عمومی.
دولت کنونی امریکا همچنین با مشکلاتی چون موانع دیپلوماتیک، کمبود منابع و محدودیت‌های قانونی برای اخراج مهاجران مواجه‌است. در برخی موارد، اداره‌ی مهاجرت و گمرک مجبور شده مهاجران را به کشورهایی غیر از کشور خودشان، مانند کاستاریکا یا سودان جنوبی، اخراج کند.
به گفته‌ی کارشناسان، یکی از موانع کلیدی، توافق‌نامه‌ای قضایی است که مانع از نگه‌داشتن خانواده‌های دارای فرزند زیر ۱۸ سال برای بیش از ۲۰ روز می‌شود. دولت ترمپ اعلام کرده قصد لغو این توافق را دارد، اقدامی که می‌تواند تبعات انسانی گسترده‌ای داشته باشد.
طبق آمار رسمی، در حالی‌که در دوره مشابه سال گذشته (زیر دولت بایدن) بیش از ۱۳۰ هزار مهاجر آزاد شده بودند، این رقم در چند ماه پسین به تنها ۷ تن کاهش یافته است. اما این آمار شامل داده‌های کامل اداره‌ی مهاجرت نیست و تصویر دقیق‌تری از وضعیت هنوز به دست نمی‌دهد.
در حالی‌که بحران مهاجرت در مرزهای جنوبی امریکا ادامه دارد، سازمان‌های امدادی، درگیر بازی متناقض بین کمک‌رسانی و تهدید قانونی شده‌اند، معمایی که پاسخ روشن آن، هنوز در سیاست‌های مهاجرتی پرآشوب امریکا پیدا نشده است.
از زمان بازگشت دانلد ترمپ به قدرت، بازداشت و اخراج مهاجران غیرقانونی در این کشور شدت گرفته و سیاست‌های سختگیرانه‌تر مهاجرتی، فشار بر پناه‌گاه‌ها را نیز افزایش داده‌است. مهاجران افغانستان، که بسیاری پس از خروج امریکا از افغانستان، به امید پناهندگی وارد امریکا شده‌اند، نیز با شرایط دشوارتری مواجه‌اند. محدودیت‌های قانونی جدید و اخراج‌های سریع به کشورهای ثالث، مانند کاستاریکا، آینده‌ی این مهاجران را که اغلب در انتظار پرونده‌های پناهندگی هستند، در هاله‌ای از ابهام قرار داده‌است.
